Leśna (powiat żywiecki)
Leśna – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Lipowa.
| wieś | |
 Kościół pw. św. Michała Archanioła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
2171[2] |
| Strefa numeracyjna |
33 |
| Kod pocztowy |
34-300[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SZY |
| SIMC |
0058790 |
Położenie na mapie gminy Lipowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°40′19″N 19°08′27″E/49,671944 19,140833[1]
| |
Powierzchnia sołectwa wynosi 351 ha[4], a liczba ludności w 2020 osiągnęła 2162 osób, co daje gęstość zaludnienia równą 615,9 os./km²[5]. Położona jest w pd.-zach. części Kotliny Żywieckiej, wzdłuż potoku Leśna.
Nazwa
edytujNazwę tej miejscowości wyjaśnia żywiecki wójt Andrzej Komoniecki w swym Dziejopisie Żywieckim[6]:
"Leśna wieś, ta na miejskim gruncie zasadzona jest, gdyż tam na tym miejscu leśni miejscy pola swoje mieli, pilnując lasu naonczas nazwanego Kabatu miejskiego i domy swoje oni sobie najpierw zbudowali, poddawszy się pod farę radzichowską, iż im blisko do kościoła było chodzić niż przez las do miasta. Która od leśnych i od Leśnej rzeki nazwana, iż przez las miejski płynęła"
Historia
edytujDokładna data założenia Leśnej nie jest znana. Prawdopodobnie powstała ona po roku 1448, kiedy to książę oświęcimski Przemysław potwierdził prawa miejskie Żywca i nadał miastu przyległe ziemie wraz z lasem Kabat. Wówczas na terenie dzisiejszej Leśnej osiedlili się pierwsi leśnicy dworscy. Urzędnicy ci, z racji swych funkcji kontrolnych, nie cieszyli się wśród ludności miejscowej popularnością. W I połowie XVI wieku las miejski Kabat w wyniku intensywnej eksploatacji przestał praktycznie istnieć.[7]
Jak zanotował Andrzej Komoniecki, Leśna była wsią zarębną[8]. W 1628 roku było w tej wsi 17 zarębników, a w 1672 roku liczyła 37 gospodarstw i 84 mieszkańców. Pod względem ilości gospodarstw była wówczas największą wsią zarębną w państwie żywieckim, natomiast pod względem powierzchni - jedną z najmniejszych[9].
W roku 1655 cześnik krakowski i zarazem starosta żywiecki Marcin Piegłowski zbudował folwark na gruncie chłopa Urbana Pawlusa. Do folwarku należały wsie Leśna i Zabłocie. Folwark ten nazwany był Szkołą Urzędniczą. Miał on charakter przejściowy i istniał do 1700 roku. Grunt pozostały po folwarku trzy lata później podzielono i sprzedano poddanym. Na terenie pofolwarcznym powstała wieś Nowa Leśna, która wraz se "Starą" Leśną weszła w skład klucza lipowskiego[9].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
Instytucje
edytuj- Kościół Rzymskokatolicki (parafia Świętego Michała Archanioła).
- Ochotnicza Straż Pożarna, założona w 1914 roku.
- Cmentarz komunalny.
- Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego, założona w 1905 roku.
Turystyka
edytujSport
edytujW miejscowości Leśna działa klub piłkarski LKS Leśna, który obecnie rywalizuje w rozgrywkach żywieckiej A-klasy. Największym osiągnięciem klubu są występy w Lidze Okręgowej w latach 2015–2018 (grupa Bielsko-Biała) oraz 2021–2023 (grupa śląska VI, Skoczów-Żywiec).
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 67569
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-07-30].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 656 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Gmina Lipowa: Sołectwa gminy Lipowa. lipowa.pl. [dostęp 2013-04-11].
- ↑ Statystyka ruchu ludności Gminy Lipowa za 2020 r.. bip.lipowa.pl. [dostęp 2021-12-02].
- ↑ Andrzej Komoniecki, Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 1987, s. 14.
- ↑ Gmina Lipowa [online], www.lipowa.pl [dostęp 2017-11-12] (pol.).
- ↑ Andrzej Komoniecki, Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec: Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 1987, s. 19.
- ↑ a b Mirosław J. Barański: Beskid Śląski. Pasmo Baraniej Góry. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Wydawnictwo PTTK "Kraj", 1994, s. 201-202, seria: Polskie góry. ISBN 83-7005-357-2.
- ↑ Kontakt [online], aquaparkzywiec.pl [dostęp 2023-02-09].