Laski (województwo małopolskie)
Laski – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Bolesław[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
32-329[4] |
| Tablice rejestracyjne |
KOL |
| SIMC |
0212995 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu olkuskiego  | |
Położenie na mapie gminy Bolesław  | |
 50°19′05″N 19°27′40″E/50,318056 19,461111[1]
| |
Historia
edytujPierwsze wzmianki o Laskach pochodzą z drugiej połowy XVIII wieku. Szlacheckie Laski, jak je wówczas określano, występują po raz pierwszy w dokumentach razem z Borem Biskupim, Hutkami, Karną i Małobądzem. Inne źródła podają, że w 1598 wymieniona została miejscowość Kuźnica Laski, która należała do parafii w Sławkowie jednak po utworzeniu parafii Bolesław (1798) została do niej przyłączona już pod nazwą Laski.
Dawnymi przysiółkami Lasek były: Biała Kolonia Ujków Nowy, Cegielnia i Karna[7].
Laski, tak jak inne miejscowości gminy, dzieliły los Bolesławia i były własnością hrabiowskich rodzin bolesławskich.
Uznając za początek powstania Lasek drugą połowę osiemnastego wieku, trzeba wspomnieć o ich pierwszym właścicielu Aleksandrze Saryusz-Romiszewskim herbu Jelita (1740–1795). Romiszewski był burgrabią krakowskim, kasztelanem sądeckim, posłem na Sejm Czteroletni, odznaczony został również orderem św. Stanisława. Prowadził działalność gospodarczą razem z bratem Karolem i siostra Joanną. W 1767 r. bracia podzielili majątek między siebie. W ten sposób Aleksandrowi przypadł majątek z Bolesławiem i Laskami. W Laskach istniał wtedy folwark, karczma, młyn oraz owczarnia.
Aleksander Saryusz-Romiszewski zmarł 6 września 1794 r. i pochowany został w krypcie kościoła w Bolesławiu. W testamencie zapisał swoje dobra córce Zofii, która zarządzała nimi po śmierci ojca. Była ona żoną hrabiego Moszyńskiego, Kawalera Orderu Orła Białego. W 1809 r. Jan Jordan herbu Trąby kupił dobra bolesławskie. Potem odziedziczyła je jego córka Justyna, zamężna z Łąckim.
W 1865 r., po wielokrotnej zmianie właścicieli, Bolesław stał się własnością niemieckiego przemysłowca Gustawa von Kramsta ze Świebodzic. Von Kramst był pruskim radcą handlowym i jednym z największych producentów cynku na Śląsku. Po 1870 r., na mocy umowy z Gustawem von Kramstem, w Laskach osiedlono m.in. mieszkańców ze Starego Ujkowa.
Słownik Geograficzny podaje, że w 1827 r. w Laskach było 26 domów zamieszkanych przez 168 osób. Dzięki sprzyjającym warunkom geograficznym w Laskach istniały aż 2 młyny wodne. Pierwszy młyn stał od 1783 r. nad Sztolnią Ponikowską. Kilkakrotnie zmieniał on właścicieli, z których ostatnim był Stefan Czerniak.
Drugi młyn zaczął działać w 1875 r. Należał do Józefa Krawczyka i znajdował się nad rzeką Biała. W młynie tym zatrudniony był jeden pracownik. Młyn był napędzany kołem wodnym, z czasem zamienionym na turbinę.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 66566
- ↑ Wieś Laski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-04], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 648 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Przegląd Olkuski - Atrakcyjne Laski. przeglad.olkuski.pl. [dostęp 2019-02-18].