Kwas nadchlorowy
Kwas nadchlorowy, nazwa Stocka: kwas chlorowy(VII), HClO
4 – nieorganiczny związek chemiczny, jeden z najsilniejszych kwasów tlenowych. Chlor znajduje się w nim na VII stopniu utlenienia; jest to najtrwalszy kwas tlenowy tego pierwiastka[2]. Jego bezwodnikiem jest tlenek chloru(VII), Cl
2O
7.
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
HClO4 | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inne wzory |
HOClO3 | ||||||||||||||||||||||||||
| Masa molowa |
100,46 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
przezroczysta, bezbarwna ciecz[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||
| Inne aniony | |||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||
| Pochodne sole | |||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||
Otrzymywanie
edytujRozcieńczony kwas nadchlorowy można otrzymać przez działanie stężonym kwasem siarkowym na nadchlorany[2], na przykład nadchloran sodu:
- NaClO
4 + H
2SO
4 → NaHSO
4 + HClO
4
Właściwości
edytujKwas nadchlorowy to oleista, bezbarwna i bezwonna ciecz, której gęstość w warunkach normalnych wynosi 1,76 g/cm³. Miesza się on z wodą bez ograniczeń tworząc z nią azeotrop o temperaturze topnienia −18 °C i temperaturze wrzenia 200 °C (zawartość HClO
4 w azeotropie to ok. 72,5%). Czysty kwas topi się w −112 °C i rozkłada się w 150 °C przed osiągnięciem temperatury wrzenia. Łatwo ulega wybuchowemu rozkładowi już w niższych temperaturach w obecności śladów substancji organicznych i większości metali. Stężony kwas nadchlorowy jest silnie higroskopijny.
Kwas nadchlorowy jest silnym utleniaczem. Należy on do najsilniejszych znanych kwasów (jest zaliczany do tzw. superkwasów) i jako taki jest substancją silnie żrącą. Jego pKa szacuje się jako −7.
Sole kwasu nadchlorowego to nadchlorany. Z wyjątkiem nadchloranów potasu, rubidu, cezu i amonu są one bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie.
Zastosowanie
edytujNiewielką rozpuszczalność nadchloranu potasu wykorzystuje się w chemii analitycznej, wytrącając potas kwasem nadchlorowym w postaci trudno rozpuszczalnego związku. Ponadto kwas nadchlorowy jest używany w analizie chemicznej do usuwania materiałów pochodzenia organicznego np. z próbek przeznaczonych do analizy zawartości metali ciężkich. Spośród soli tego kwasu największe zastosowanie mają nadchloran amonu i nadchloran magnezu.
Handlowo dostępny kwas nadchlorowy ma stężenie 60–70%.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
- ↑ a b c d Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 210, ISBN 83-7183-240-0.
Bibliografia
edytuj- Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, t. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 574–578, ISBN 83-01-13817-3.