Kunstmuseum Den Haag
Kunstmuseum Den Haag – muzeum sztuki w Hadze. Założone w 1866 jako Museum voor Moderne Kunst; później, do 1998, nosiło nazwę Haags Gemeentemuseum, a do końca września 2019 – Gemeentemuseum Den Haag[1]. Posiada kolekcję około 160 000 dzieł reprezentujących sztukę nowoczesną i współczesną, modę oraz sztukę użytkową. Muzeum w szczególności słynie z największej na świecie kolekcji prac Pieta Mondriana, w tym słynnego obrazu Victory Boogie Woogie[2][3].
Widok ogólny muzeum | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Stadhouderslaan 41 |
Data założenia |
29 maja 1866 |
Dyrektor |
Benno Tempel |
Położenie na mapie Hagi | |
Położenie na mapie Holandii | |
Położenie na mapie Holandii Południowej | |
52°05′22″N 4°16′51″E/52,089444 4,280833 | |
Strona internetowa |
Integralną częścią Kunstmuseum jest KM21 (muzeum sztuki współczesnej)[4] i Fotomuseum Den Haag[5], oba znajdujące się w osobnym budynku.
Budynek
edytujBudynek muzeum zaprojektował architekt Hendrik Petrus Berlage (1856-1934), pionier nowoczesnej architektury w Holandii na początku XX w. Kontrowersyjny projekt Gemeentemuseum stanowił jego szczytowe osiągnięcie (artysta zmarł na rok przed oddaniem muzeum do użytku)[6][7].
Korytarz wejściowy
edytujGłówne wejście do muzeum znajduje się od strony Stadhouderslaan. Do wnętrza prowadzi zadaszony, umieszczony pomiędzy dwoma pylonami korytarz, flankowany przez dwa baseny, pomyślany jako wprowadzenie zwiedzających w świat sztuki. Poprzez szklane ściany korytarza widać odbijającą się w wodzie fasadę budynku[6][7].
Konstrukcja
edytujBudynek muzeum został zbudowany z betonu i żelaza. Obliczenia konstrukcyjne wykonali inżynierowie z Wydziału Robót Miejskich, znający innowacyjną technologię konstrukcji betonowych. Dla zbudowania muzeum wyprodukowano ok. 12000 m³ betonu, a strukturę budowli wzmocniło 1200 kg żelaza. Beton był wylewany z wysokiej wieży i rozprowadzany rurami do miejsc przeznaczenia. Wysokość wieży pozwalała na rozprowadzanie betonu bez użycia pomp. Betonowy korpus budynku został oblicowany cegłami w kolorze ochry[6][7].
Wymiary
edytujProjekt budynku muzeum opiera się na siatce składającej się z kwadratów i sześcianów o boku 1.1 m. Wszystkie ściany i kolumny są umieszczone na systemie linii i ich przecięć, tworzących siatkę. Liczba 11 i jej wielokrotność powtarza się w całym budynku. Przykładowo, zarówno długość korytarza prowadzącego do muzeum, jak i wymiary gablot wystawowych, które Berlage zaprojektował dla ekspozycji wyrobów rzemiosła artystycznego opierają się na tej właśnie liczbie. Rezultatem jest poczucie równowagi i harmonii, przenikające cały projekt. Do koncepcji tej dopasowano nawet rozmiar cegieł, którymi oblicowano budynek. Od środka każdej cegły do środka następnej odległość jest stała: 5,5 × 11 × 22 cm. Każdy z tych wymiarów stanowi podwielokrotność wymiaru podstawowego: 1,1 m[6][7].
Kolekcja
edytujMuzealne zbiory sztuki zgrupowane są w następujących działach:
Sztuka nowoczesna i współczesna
edytujKolekcja stanowi szeroki przegląd kierunków artystycznych od początku XIX w., ze szczególnym naciskiem na szkołę haską, symbolizm około 1900, artystów związanych z De Stijl, Bauhaus i ekspresjonizm. Do najważniejszych dzieł w kolekcji należą obrazy takich artystów jak Piet Mondrian, Pablo Picasso, Claude Monet, August Macke, Wassily Kandinsky, Theo van Doesburg, Charley Toorop, Louise Bourgeois, Francis Bacon i Marlene Dumas. W muzeum znajduje się także duża część dzieł związanych z projektem Nowy Babilon Constanta Nieuwenhuijsa[8][9].
Dział druków
edytujPokój druków w ramach działu Sztuki obejmuje szeroki, liczący ok. 50 000 pozycji, zbiór rysunków, druków, plakatów i fotografii z XIX i XX w., stworzonych przeważnie przez artystów holenderskich. Wśród eksponatów znajduje się świetna kolekcja XIX-wiecznej grafiki francuskiej, w tym prace Bresdina, Redona i Toulouse-Lautreca. Reprezentowana też jest grafika niemiecka epoki ekspresjonizmu[9][10].
Dział wnętrz
edytujProjektując muzeum Berlage wyznaczył ważne miejsce dla pewnej liczby historycznych wnętrz mieszkalnych. Prezentowane są tu oryginalne pomieszczenia z różnych okresów oraz kryte dziedzińce. Większość pomieszczeń pochodzi z domów, które zostały zburzone. Ściany, kominki i sufity uratowanych pomieszczeń zostały zrekonstruowane w muzeum, uzupełnione niekiedy podobnymi stylistycznie elementami wyposażenia pochodzącymi z innych domów. Berlage specjalnie dopasował wysokość pomieszczeń muzealnych do wysokości eksponowanych wnętrz[9][11].
Moda
edytujGemeentemuseum posiada jedną z czołowych kolekcji mody na świecie. Zbiór obejmuje zarówno ubiory historyczne, jak i współczesne, uzupełnione zbiorem dodatków, klejnotów, projektów mody i druków[9][12].
Muzyka
edytujDział muzyki prezentuje obszerny zbiór instrumentów muzycznych, materiały ilustracyjne oraz bibliotekę muzyczną oraz dokumentację historyczną dotyczącą muzyki, głównie europejskiej, w tym manuskrypty kompozytorów holenderskich[9][13].
Rzemiosło artystyczne
edytujW oryginalnych, zaprojektowanych przez Berlage’a gablotach eksponowana są fajanse z Delftu, porcelana z haskiej firmy Rozenburg, szkło weneckie, a także ceramika z Bliskiego, Środkowego i Dalekiego Wschodu. W dziale tym znajduje się ponadto kolekcja mebli oraz zbiór elementów wyposażenia wnętrz[3][9][14].
Galeria
edytujMalarstwo
edytuj-
Anton Mauve, Autoportret, 1884-1888
-
August Macke, Drei Mädchen mit gelben Strohhüten I, 1913
-
Theo van Doesburg, Gracze w karty, 1916–1917
-
Piet Mondrian, Victory Boogie Woogie, 1944
Rzeźba
edytuj-
Jürgen Partenheimer, Weltachse V, 2000
-
Carel Kneulman, Jacob en de engel
-
Henry Moore, Large locking piece
-
David Bade, Big Fish Day (avant la lettre), 2002
Przypisy
edytuj- ↑ Gemeentemuseum Den Haag to become Kunstmuseum Den Haag [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Gemeentemuseum Den Haag. About us [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ a b Lech Niekrasz: Holandia. Mały przewodnik turystyczny. Wyd. II. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986, s. 47–48. ISBN 83-03-01534-6. (pol.).
- ↑ KM21 [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Fotomuseum Den Haag [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ a b c d Museum Building [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ a b c d Building [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Fine Art [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ a b c d e f Collections [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Photography [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Period rooms [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Fashion [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Musical instruments [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
- ↑ Applied Arts [online], Kunstmuseum Den Haag [dostęp 2023-08-25] (niderl. • ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Kunstmuseum Den Haag: strona oficjalna. [dostęp 2023-08-25]. (niderl. • ang.).
- Kunstmuseum w Googlr Asrts & Culture (ang.)
- ISNI: 0000000122987318, 0000000417552290
- VIAF: 154982521
- ULAN: 500277610
- LCCN: n79004217
- GND: 2012983-X
- BnF: 121609381
- SUDOC: 03013174X
- NLA: 36221626
- NKC: kn20050428020, ko20241229979, ko20241230089
- BNE: XX147633
- CiNii: DA01802267
- NUKAT: n2005035772
- J9U: 987010360462305171, 987008729650805171, 987007262276705171