Księżniczka z Burundi
Księżniczka z Burundi[3][4], lirniczka[3] (Neolamprologus brichardi) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny pielęgnicowatych. Bywa hodowana w akwariach.
| Neolamprologus brichardi[1] | |||
| (Poll, 1974) | |||
 Neolamprologus brichardi Pemba | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
księżniczka z Burundi | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Występowanie
edytujLitoral skalny i żwirowy północnej części Jeziora Tanganika w Afryce, na głębokości 5–10 m (według IUCN od 3 m do 30 m[2]). Gatunek endemiczny[5].
Opis
edytujCiało bocznie spłaszczone, lekko wygrzbiecone, szaro-brązowe. Ciemny pas biegnący od oka do krawędzi pokryw skrzelowych. Na pokrywach skrzelowych owalna, żółta plama. Końce płetw silnie wydłużone, brzegi płetw białe.
Ryby planktonożerne. Dorastają do 9 cm długości[5]. Pływają w środkowej i dolnej partii wody. Dobierają się w pary. Są rybami terytorialnymi, agresywnymi, szczególnie w okresie rozrodu[5].
Dymorfizm płciowy: samce posiadają wyściółkę tłuszczową na czole oraz dłuższe płetwy i są większe od samic.
Rozmnażanie
edytujTarło odbywa się w szczelinach skalnych. Samica składa do 200 sztuk ikry na ściankach lub sklepieniu kryjówki. Okres wylęgania larw wynosi ok. 3 dni (przy temperaturze 27 °C). Po ośmiu dniach narybek rozpoczyna samodzielne żerowanie.
Warunki w akwarium
edytuj| Zalecane warunki w akwarium | |
|---|---|
| Zbiornik | minimum 80 cm |
| Temperatura wody | 25–28 °C |
| Twardość wody | twarda 8–25°n |
| Skala pH | 7,5–8,5 |
| Pokarm | żywy, mrożony i suchy |
Ten gatunek jest znany z tworzenia hierarchicznej, wielopokoleniowej grupy rodzinnej, w której dorastające ryby pomagają rodzicom w opiece nad młodszym rodzeństwem. W środowisku naturalnym, gdzie dostępność rewirów rozrodczych bywa ograniczona, młode ryby po opuszczeniu grupy rodzinnej żyją w stadach, w których agresja międzyosobnicza jest osłabiona. Jeśli na dnie pojawia się miejsce na wyznaczenie nowego rewiru rozrodczego jest ono natychmiast zajmowane przez parę ryb z owej "rezerwy rozrodczej". Agresja u zwierząt zajmujących rewir znacznie wzrasta, wraz z pierwszym tarłem i początkiem tworzenia własnej grupy rodzinnej.
Podobne zachowania (terytorialna grupa rodzinna, "rezerwa rozrodcza" młodych, żyjących stadnie ryb i zdobywanie nowych terytoriów rozrodczych) można zaobserwować także w akwarium pod warunkiem, że zbiornik jest odpowiednio duży.
W akwarium sporadycznie obserwowano rozród haremowy, gdzie jeden samiec odbywa tarło z dwiema samicami przebywającymi w jego rewirze. Związki takie są jednak nietrwałe i przeważnie po pewnym czasie jedna z samic jest przeganiana z rewiru.
Zobacz też
edytuj- szczelinowce
- słodkowodne ryby akwariowe
- Księżniczka Burundi – powieść kryminalna o zamordowanym hodowcy ryb
Przypisy
edytuj- ↑ Neolamprologus brichardi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Neolamprologus brichardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Hans Frey: Akwarium słodkowodne. Przekład: Wiesław Wiśniewolski. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1990, s. 312. ISBN 83-217-2777-8.
- ↑ Marek Mierzwiak, Księżniczka z Burundi, AKWARIUM, Nr (123) 3/92
- ↑ a b c Neolamprologus brichardi. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 29 grudnia 2018]