Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych

Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych (KSOP Różan) – jedyne w Polsce składowisko odpadów promieniotwórczych. Znajduje się w miejscowości Różan nad Narwią, w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim.

Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1961

Adres
ul. Przemysłowa, 06-230 Różan
Położenie na mapie Różana
Mapa konturowa Różana, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „KSOP Różan”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „KSOP Różan”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „KSOP Różan”
Położenie na mapie powiatu makowskiego
Mapa konturowa powiatu makowskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „KSOP Różan”
Położenie na mapie gminy Różan
Mapa konturowa gminy Różan, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „KSOP Różan”
Ziemia52°52′38,320″N 21°23′49,427″E/52,877311 21,397063
Strona internetowa

Zgodnie z klasyfikacją Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej[1], jest to składowisko powierzchniowe przeznaczone do ostatecznego składowania odpadów promieniotwórczych i zużytych zamknietych źrodeł promieniotwórczych krótkożyciowych (o okresie połowicznego rozpadu zawartych w nich radioizotopów poniżej 30 lat) nisko- i średnioaktywnych oraz tymczasowego przechowywania materiałów długożyciowych[2][3]. Docelowo długożyciowe odpady promieniotwórcze zarówno z KSOP Różan, jak i NSPOP (Nowe Składowisko Powierzchniowe Odpadów Promieniotwórczych) mają zostać składowane w SGOP (Składowisko Głębokie Odpadów Promieniotwórczych), jednak nie podjęto jeszcze decyzji o lokalizacji oraz budowie nowego składowiska[4].

Zgodnie z zapisami Krajowego Planu Postępowania z Odpadami Promieniotwórczymi i Wypalonym Paliwem Jądrowym, zamknięcie KSOP Różan jest planowane na lata 2038–2040, pod warunkiem rozpoczęcia eksploatacji NSPOP, w 2020 roku planowanego na 2033[4].

Historia

edytuj

Składowisko zostało zlokalizowane w dwóch całorocznych fortach obronnych wybudowanych w latach 1905–1908[4] na terenie ówczesnego Królestwa Polskiego, w miejscowości Różan. Były to jedne z pierwszych dużych budowli wykorzystujących cement portlandzki na dużą skalę. Forty zachowały się w oryginalnym stanie przez okres I i II wojny światowej. 1 września 1960 wydano decyzję o lokalizacji Centralnej Składnicy Odpadów Promieniotwórczych (nazwę później zmieniono) w fortach Nr. 2 i 3[5], samo rozpoczęcie eksploatacji miało miejsce w 1961 roku[6].

Lokalizacja

edytuj

Składowisko znajduje się w odległości 90 km od Warszawy, 800 m od rzeki Narew. Składowisko zajmuje powierzchnię 3,374 ha. Ogrodzony teren składowiska zajmuje powierzchnię 3,045 ha, natomiast pas izolacyjny (buforowy) usytuowany za ogrodzeniem składowiska stanowi różnicę pomiędzy ww. powierzchniami.

Składowisko usytuowane jest na lokalnej kulminacji terenu o rzędnej ok. 122 m n.p.m.[7][6]. Lokalizację wybrano jako położoną centralnie od punktów odbioru odpadów, na suchym, nieprzepuszczalnym podłożu. ,

Pierwszy poziom zwierciadła wód podziemnych na terenie KSOP występuje na głębokości 15-25 m[6].

Rejon Różana położony jest na obszarze określanym strefą asejsmiczną. W historycznej przeszłości nie zanotowano na tym terenie żadnych wstrząsów sejsmicznych.

Składowane i przechowywane odpady

edytuj

Na teren składowiska trafiają wyłącznie odpady wcześniej przetworzone w obiektach technologicznych Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych w Otwocku.

Na składowisku znajduje się łącznie ok. 4300 m³ odpadów promieniotwórczych o sumarycznej aktywności 44,82 TBq, zgromadzonych tam od początku eksploatacji obiektu.

Stan środowiska i ochrony radiologicznej zarówno KSOP, jak i terenu wokół składowiska jest na bieżąco monitorowany. Wyniki w formie raportów trafiają do Państwowej Agencji Atomistyki oraz są publikowane na stronie operatora obiektu, czyli Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych[8].

Przypisy

edytuj
  1. International Atomic Energy Agency, Radioactive Waste Management [online], 2023, s. 1–490 [dostęp 2024-01-29] (ang.).
  2. Państwowa Agencja Atomistyki: Raport roczny Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki za 2019. 2020. [dostęp 2021-02-11].
  3. Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych - Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych - Portal Gov.pl [online], Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych [dostęp 2024-01-15] (pol.).
  4. a b c Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych - Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych - Portal Gov.pl [online], Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych [dostęp 2024-01-15] (pol.).
  5. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych: Biuletyn informacyjny na temat funkcjonowanie KSOP w Różanie – 2/2020. 02 2020. [dostęp 2021-02-11].
  6. a b c Włodzimierz Tomczak, Andrzej Cholerzyński. Unieszkodliwianie odpadów promieniotwórczych w Polsce. „Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna”. 95 (22), 1995. Warszawa: Państwowa Agencja Atomistyki. ISSN 0867-4752. [dostęp 2021-02-11]. 
  7. Energetyka Jądrowa: Odpady promieniotwórcze w Polsce.
  8. Stan ochrony radiologicznej KSOP - Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych - Portal Gov.pl [online], Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych [dostęp 2024-01-15] (pol.).

Bibliografia

edytuj