Krówniki
Krówniki – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Przemyśl[4][5].
| wieś | |
.jpg) Kościół MB Częstochowskiej (dawna cerkiew) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
590[2] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-705[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RPR |
| SIMC |
0608693[4] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Przemyśl  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°46′04″N 22°49′32″E/49,767778 22,825556[1]
| |
| Strona internetowa | |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0608701 | Garby | część wsi |
Wieś starostwa przemyskiego w drugiej połowie XVI wieku[6], Krowniki położone były na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego[7]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krówniki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
_(cropped).jpg)
Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości datowana jest na 1542 rok. Według spisu ludności z roku 1880 wieś liczyła 640 mieszkańców (w większości obrządku greckokatolickiego). Wchodziła w skład dóbr księcia Lubomirskiego i należała do dworu na Bakończycach. Parafia greckokatolicka znajdowała się na miejscu i należała do dekanatu przemyskiego. Cerkiew drewniana została zbudowana w 1804 roku, a murowana w 1886 roku. Cerkiew ta została zburzona przez Austriaków w 1914 aby uniemożliwić Rosjanom korzystanie z niej jako punktu obserwacyjnego. Znajdujące się obecnie w Krównikach obiekty zabytkowe to cerkiew murowana z 1924-1930, obecnie kościół parafii rzymskokatolickiej pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej oraz fort 1 "Krówniki" ziemno-murowany artyleryjski twierdzy Przemyśl.
We wsi znajduje się rezerwat przyrody Szachownica liczący ponad 16 ha powierzchni. Stworzono go dla ochrony rzadkiej rośliny szachownicy kostkowatej, kwitnącej w maju na tutejszych łąkach. We wsi Krówniki mieści się również szkoła podstawowa imienia Jana Pawła II (od 2023 dyrektorem jest Edyta Turek), oraz Ludowy Klub Sportowy "Wiar Krówniki".
W miejscowości urodził się Aleksander Czołowski – polski historyk i archiwista, dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Lwowa i Muzeum Narodowego we Lwowie, profesor.
31 grudnia 1961 część Krównik włączono do Przemyśla[8]. Kolejną część Krównik (271 ha) włączono do Przemyśla 1 stycznia 1977[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 62435
- ↑ Raport o stanie gminy. Stan ludności 31.12.2022 str. 7 [dostęp 2024-10-09]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 631 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ w świetle lustracji przeprowadzonej w latach 1564-1565, Mateusz Fac, Początki i kształtowanie się grodowego starostwa przemyskiego (z uwzględnieniem kompetencji starostów i majątku domeny monarszej pod ich zarządem do końca XVI wieku), w: Rocznik Historyczno - Archiwalny, T. XXI, Przemyśl 2010, s. 15.
- ↑ Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie, [T. 1] , Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. "Ziemie Ruskie" Rzeczypospolitej , Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 2.
- ↑ Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 247
- ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 41, poz. 245
Linki zewnętrzne
edytuj- Krówniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 718.
- Krowniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 169.