Krásnohorská Dlhá Lúka
Krásnohorská Dlhá Lúka (węg. Krasznahorkahosszúrét) – wieś w powiecie Rożniawa, w kraju koszyckim, na Słowacji. Powierzchnia 14,022 km². Liczba mieszkańców: 724 (31 grudnia 2016).
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Gabriel Klárik[1] | ||
| Powierzchnia |
14,02[2] km² | ||
| Wysokość |
308[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 58[3] | ||
| Kod pocztowy |
049 45[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
RV | ||
Położenie na mapie kraju koszyckiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
 48°37′30″N 20°34′42″E/48,625000 20,578333
| |||
| Strona internetowa | |||
Położenie
edytujLeży we wschodniej części Kotliny Rożniawskiej, u północnych podnóży Płaskowyżu Silickiego, 5 km na południowy wschód od Rożniawy, na wysokości 308 m n.p.m., nad potokiem Čremošná.
Historia
edytujPowstała w pierwszej połowie XIV w. jako osada pasterska podległa zamkowi w Krásnej Hôrce. Pierwszy raz wspominana w 1338 r. jako Hoziureth, chociaż jeszcze w 1427 r. Krásnohorské Podhradie (Krasnohorskie Podgrodzie), Dlhá Lúka i Pača występują pod wspólnym mianem „Krásna Hôrka”. Później nazwa wsi występowała w formie Kraszna-Horka-Hosszúrét (1773), Dluhá Lúka (1808), Dlhá Lúka (1920), Krásnohorská Dlhá Lúka (1927) - zapewne od długiej łąki, ciągnącej się wzdłuż potoku Čremošna. Od 1907 r. nosiła węgierską nazwę Várhosszúret[6]. W latach 1938–1945 oficjalnie pod nazwą węgierską Krasznahorkahosszúrét.
Do połowy XVI w. należała do Bebeków, później była częścią majątku Andrássych. W XVI w. została wyrabowana przez Turków i musiała płacić im daninę. Do końca XVII w. mieszkańcy zajmowali się głównie hodowlą i pasterstwem, a oprócz tego wypalaniem wapna i węgla drzewnego oraz furmanką. W 1773 r. wieś liczyła 43 gospodarstwa zagrodnicze (w tym 5 opuszczonych) i 4 chałupnicze. Obecnie większość mieszkańców utrzymuje się z pracy w niedalekiej Rożniawie.
Zabytki
edytuj- Kościół katolicki pw. św. Jerzego z 1754 r. – murowany, pierwotnie barokowy, fundacji barona György'a Andrássyego. Odnawiany w 1782 r., na początku XX w. został całkowicie przebudowany w duchu historyzmu, z widoczną inspiracją gotykiem. Jest budowlą jednonawową, z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i dwoma wieżami symetrycznie dostawionymi od frontu. Wieże mają na całej powierzchni wyraźnie horyzontalnie zorientowaną, pasową dekorację rustykalną. Nakryte są wysokimi dachami namiotowymi z czterema trójkątnymi szczytami. Wyposażenie kościoła z okresu przebudowy, w stylu pseudogotyckim.
Przyroda i jej ochrona
edytujWe wsi rozpoczyna się ścieżka dydaktyczna pn. „Jaskinie Krasu Słowackiego – światowe dziedzictwo przyrody” (słow. „Jaskyne Slovenského krasu – Svetové prírodné dedičstvo”), która wiedzie do znanej Jaskini Krasnogórskiej. Długość ścieżki wynosi 800 m przy przewyższeniu 20 m; jest na niej 5 przystanków z panelami informacyjnymi.
Przypisy
edytuj- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-17]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 14,02S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Wg tablicy informacyjnej przy ścieżce dydaktycznej do jaskini Krasnogórskiej.
Bibliografia
edytuj- Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.