Kowalik turecki[4], kowalik czarnomorski[5] (Sitta krueperi) – gatunek małego ptaka z rodziny kowalików (Sittidae). Występuje w Turcji, na Kaukazie i wyspie Lesbos (Morze Egejskie). Nie jest zagrożony, ale jego liczebność spada[3]. To ptak częściowo wędrowny. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].

Kowalik turecki
Sitta krueperi[1]
Pelzeln, 1863
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

kowaliki

Rodzaj

Sitta

Gatunek

kowalik turecki

Synonimy
  • Sitta krüperi Pelzeln, 1863[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Sitta krueperi
Cechy gatunku
Długość ciała wynosi 12 cm[5]. Występuje dymorfizm płciowy. Szyja zlewa się z głową. Szczęka jest czarna, żuchwa jaśniejsza, lecz u nasady jeszcze ciemnoszara. Przednia część wierzchu jest czarna, tylna szara. Przepaska oczna czarna, ale dotyka tylko dolnej połowy oka. Na końcu wyraźnie grubsza niż na początku. Obszar między wymienionymi wcześniej częściami ubarwienia biały. Gardło białe. Górna część piersi ruda. Wierzch ciała szary, na skrzydłach ciemniejszy. Lotki pierwszorzędowe z ciemnymi brzegami. Nogi szare. Pokrywy podogonowe brązowe, ogon szary. U samca czarna czapeczka większa.
Biotop
Lasy na różnych wysokościach, przede wszystkim sosnowe, jodłowe i świerkowe. W zimie i na jesieni przelatuje na niższe lasy mieszane i liściaste oraz doliny nad Morzem Czarnym.
Lęgi
Gniazdo w dziupli. Jeden lęg od końca kwietnia. Składa 5–6 jaj.
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2015 roku klasyfikuje go jako gatunek najmniejszej troski, wcześniej – od 2005 roku – miał status gatunku bliskiego zagrożenia, a od 1988 – najmniejszej troski. Liczebność populacji w 2015 roku szacowano na 241–901 tysięcy dorosłych osobników[3].

Przypisy

edytuj
  1. Sitta krueperi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Krueper's Nuthatch (Sitta krueperi). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)]. (ang.).
  3. a b c BirdLife International, Sitta krueperi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2019-3 [dostęp 2019-12-19] (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Sittidae Lesson, 1828 - kowaliki - Nuthatches (wersja: 2019-05-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-12-19].
  5. a b John Gooders: Ptaki Polski i Europy. Wrocław: Larousse, 2003, s. 274. ISBN 83-89181-51-7.
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-09]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Klaus Richarz, Anne Puchta: Ptaki. Przewodnik. Warszawa: Muza SA, 2006 i 2009. ISBN 978-83-7495-018-3.

Linki zewnętrzne

edytuj