Kotórz Wielki

Kotórz Wielki (dodatkowa nazwa w j. niem. Groß Kottorz) – wieś położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Turawa.

Kotórz Wielki

wieś
Kościół pw. św. Michała
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	opolski
Gmina	Turawa
Liczba ludności (2021)	382
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	46-045
Tablice rejestracyjne	OPO
SIMC	0504172
Położenie na mapie gminy Turawa Kotórz Wielki
Położenie na mapie Polski Kotórz Wielki
Położenie na mapie województwa opolskiego Kotórz Wielki
Położenie na mapie powiatu opolskiego Kotórz Wielki
50°43′33″N 18°04′19″E

Nazwa

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanych formach Chors oraz Chotors we fragmencie Chotors Domanonis Staniconis et Jacobi coci solvitur decima more polonico.

W 1936 roku zmieniono nazwę na Groß Kochen.

Historia

Kotórz Wielki położony jest nad Jeziorem Turawskim. Zaporę wodną zaczęto budować w 1933 roku i zakończono w 1938. Przy budowie przeniesiono 3 mln metrów sześciennych ziemi, zużyto 225 tys. ton kamienia, 10 tys. ton cementu i tyle samo stali zbrojeniowej. Wzniesiono wały ochronne długości 6 km, które sięgają wysokości 13 m. W związku z zalaniem zbiornika wodnego nastąpiła migracja ludności - mieszkańcy Kryśliny, Zamościa i Kuchar przenieśli się do m.in. Kotorza Wielkiego by dalej prowadzić gospodarstwa.

W czasie plebiscytu górnośląskiego w 1921 roku w miejscowości padł remis - za Niemcami i Polską oddano po 164 głosy. W plebiscycie wzięło udział 44 emigrantów z których większość oddało głos na Niemcy.

Do dziś istnieje Ochotnicza Straż Pożarna wybudowana i założona w 1934 roku. Pierwsze zapisy w kronice pochodzą z 1936 roku. OSP organizowała i organizuje wiele zabaw tanecznych dla mieszkańców w "Klubie Strażaka". Strażacy podtrzymują tradycję wodzenia niedźwiedzia od 1978 roku: chodzą z "misiem" po całej wsi wraz z orkiestrą, składają życzenia. W zamian dostają datki, które przeznaczają na remont remizy. Wieczorem odbywa się "zabawa niedźwiedziowa". Budynek, w którym mieściło się przedszkole i mieszkanie byłego nauczyciela zostało wyremontowane. Dzisiaj mieści się tam świetlica środowiskowa i sala Mniejszości Niemieckiej "Pod Lipą", gdzie organizowane są imprezy okolicznościowe.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest:

• kościół par. pw. św. Michała Archanioła, z 1782 r., XIX w.; pierwszy drewniany kościół istniał przed 1292 rokiem. Drugi, również drewniany, stał w miejscu dzisiejszej kaplicy pogrzebowej, która jest pozostałością dawnego prezbiterium. W 1982 roku przystąpiono do restauracji obecnego kościoła. Wyciągnięto z ozdobnej kuli wieńczącej wieżę pozostawiony tam przed 200 laty dokument, zaświadczający, że: Franciszek hr. von Gaschin, wysoce urodzony, żonaty z Anną Barbarą von Garnier, zdecydował ku większej czci Boga, za swoje pieniądze wybudować nowy kościół. 31 stycznia 1782 roku otrzymał zgodę biskupa wrocławskiego. W lutym tego roku rozpoczęto budowę, a w październiku budynek pokryto dachem. Ostatnie zdanie dokumentu brzmi: Do kuli został włożony przeze mnie proboszcza Karola Padiery ten oto dokument dla Ciebie człowieku i przyszłych pokoleń. W 1882 roku obchodzono 100-lecie budowy kościoła. Ówczesny proboszcz, ksiądz C. Kahl był badaczem dziejów parafii, gromadził dokumenty. Do parafii należą: Kotórz Wielki, Kotórz Mały, Turawa i Marszałki.