Kostrzewa piaskowa

gatunek rośliny

Kostrzewa piaskowa (Festuca psammophila (Hack. ex Celak) Fritsch) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Występuje w Europie Środkowej – w Niemczech, Czechach, Słowacji, Polsce, krajach bałtyckich, Białorusi i Ukrainie[4][3]. W Polsce jest gatunkiem nieczęstym; rośnie głównie w pasie wyżyn oraz w dolinach Wisły, Warty i Odry[5].

Kostrzewa piaskowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

kostrzewa

Gatunek

kostrzewa piaskowa

Nazwa systematyczna
Festuca psammophila (Hack. ex Celak) Fritsch
Excursionsfl. Oesterreich: 64 (1897)[3]

Morfologia

edytuj
Łodyga
Źdźbło o wysokości 20–60 cm[6].
Liście
Gładkie, owalne, 9–13-nerwowe, o średnicy 0,5–1 mm, nie odpadają zimą od pochew liściowych. Na powierzchni wewnętrznej znajduje się 3–5 trójkątnych żeber. Sklerenchyma w postaci jednolitego pierścienia[6].
Kwiaty
Zebrane w kłoski o długości 6–8 mm, z nagimi osiami, te z kolei zebrane w wąską wiechę o długości 7–12 cm. Gałązki wiechy faliste, nagie. Plewa dolna dłuższa od połowy długości plewy górnej. Plewka dolna podłużnie jajowata, spiczasta, z krótką ością. Plewka górna z malutkim wycięciem na szczycie[6].
Owoc
Ziarniak[6].

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do czerwca. Rośnie w murawach napiaskowych. Liczba chromosomów 2n = 14[6]. Gatunek charakterystyczny śródlądowych muraw napiaskowych ze związku Koelerion glaucae oraz zespołu Festuco-Koelerietum glaucae. Gatunek wyróżniający zespołu Corispermo-Plantaginetum[7].

Zagrożenia i ochrona

edytuj

Roślina umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[8].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-12-06] (ang.).
  3. a b Festuca psammophila (Hack. ex Čelak.) Fritsch, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-19].
  4. Festuca psammophila na Plants of the World. [dostęp 2017-12-06]. (ang.).
  5. Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001, s. 236. ISBN 978-83-61191-72-8.
  6. a b c d e Rutkowski Lucjan: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  7. Matuszkiewicz Władysław: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.
  8. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.