Kostowcowate
Kostowcowate (Costaceae) – rodzina bylin z rzędu imbirowców. Należy do niej 7[2]–8[4] rodzajów ze 143[2]–162[4] gatunkami, większość z nich należy do rodzaju Costus[2]. Przedstawiciele występują w całej strefie tropikalnej, największe zróżnicowanie osiągając w tropikalnej części Ameryki Południowej oraz w rejonie Nowej Gwinei[2]. Szereg gatunków z rodzaju Costus uprawianych jest jako rośliny ozdobne, wykorzystywanych jest jako warzywa i rośliny lecznicze[5].
Costus pulverulentus | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina |
kostowcowate |
Nazwa systematyczna | |
Costaceae Nakai J. Jap. Bot. 17: 203. Apr 1941[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
Costaea A. Rich. (1850)[3] |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Byliny z tęgimi kłączami. Pędy rozgałęzione i spiralnie ulistnione, osiągające nawet do 5 m wysokości[6].
- Liście
- Zróżnicowane na blaszkę i ogonek liściowy z pochwiastą nasadą[6].
- Kwiaty
- Obupłciowe, grzbieciste, zebrane są w szczytowe kwiatostany – główki i kłosy, rzadziej wyrastają w kątach liści w górnej części pędu. U niektórych gatunków kwiaty wyrastają na szczycie oddzielnych, bezlistnych pędów[5]. Kielich zrosły w rurkę, zielonkawy. Korona zrosłopłatkowa. Pręcik tylko jeden płodny, pozostałe zrośnięte w warżkę stanowiącą powabnię. Słupek dolny z trzech owocolistków i zwykle z trójkomorową zalążnią[6].
- Owoce
- Torebki[6].
Systematyka
edytuj- Pozycja systematyczna rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd imbirowce (Zingiberales), rodzina Costaaceae. Rodzina stanowi grupę siostrzaną dla imbirowatych (Zingiberaceae)[2]:
imbirowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Chamaecostus C.D.Specht & D.W.Stev.
- Costus L. – kostowiec
- Dimerocostus Kuntze
- Hellenia Retz.
- Monocostus K.Schum.
- Paracostus C.D.Specht
- Parahellenia N.H.Xia, Juan Chen, L.Y.Zeng & S.Jin Zeng
- Tapeinochilos Miq.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b c d e f Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-07-07] (ang.).
- ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. University of Maryland. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2024-07-07]. (ang.).
- ↑ a b Wielka encyklopedia przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza S.A., 1998, s. 445. ISBN 83-7079-779-2.
- ↑ a b c d Słownik botaniczny. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 411. ISBN 83-214-1305-6.