Kosmatniki[11] (Lasiurini) – monotypowe plemię ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Kosmatniki
Lasiurini
Tate, 1942[1]
Ilustracja
Przedstawiciel plemienia – kosmatnik rdzawy (L. borealis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Vespertilionoidea

Rodzina

mroczkowate

Podrodzina

mroczki

Plemię

kosmatniki

Typ nomenklatoryczny

Plemię: Lasiurus J.E. Gray, 1831
Rodzaj: Vespertilio borealis P.L.S. Müller, 1776

Synonimy

Rodzaju:

Rodzaje, podrodzaje i Gatunki

Lasiurus J.E. Gray, 1831[10] – kosmatnik
3 podrodzaje i 22 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

edytuj

Plemię obejmuje gatunki występujące w Ameryce[12][13][14].

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 44–85 mm, długość ogona 30–81 mm, długość ucha 6–20 mm, długość tylnej stopy 3–15 mm, długość przedramienia 35,7–64 mm; masa ciała 6–35 g[13][15].

Systematyka

edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1831 roku angielski zoolog John Edward Gray w rozdziale dotyczącym nowych rodzajów i gatunków nietoperzy w publikacji pod jego redakcją poświęconej różnorodności zoologicznej[10]. Gray w oryginalnym opisie nie wymienił żadnego gatunku; w ramach późniejszego oznaczenia w 1901 roku amerykański botanik i zoolog Gerrit Smith Miller i amerykański entomolog James Abram Garfield Rehn na typ nomenklatoryczny wyznaczyli kosmatnika rdzawego (L. borealis)[16]. Wcześniejsza nazwa – Nycteris – którą opublikował w 1797 roku europejski przyrodnik Christian Karl André okazała się młodszym homonimem innego rodzaju nietoperzy opisanego w 1795 roku.

Etymologia

edytuj
  • Nycteris: gr. νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’[17]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Vespertilio borealis P.L.S. Müller, 1776.
  • Lasiurus (Lasyurus, Lasirius, Lasirurus): gr. λασιος lasios ‘włochaty, kudłaty’; -ουρος -ouros ‘-ogonowy’, od ουρα oura ‘ogon’[18].
  • Aeorestes: gr. αιωρεω aiōreō ‘unosić się w powietrze, latać dookoła’[19]. Typ nomenklatoryczny (oryginalne oznaczenie): Vespertilio villosissimus É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1806.
  • Dasypterus (Dasipterus, Desı́pterus): gr. δασυς dasus ‘owłosiony, włochaty’; πτερον pteron ‘skrzydło’[20]. Typ nomenklatoryczny: Peters wymienił cztery gatunki – Lasiurus intermedius H. Allen, 1862, Atalapha egregia W. Peters, 1870, Nycticejus ega P. Gervais, 1855 i Lasiurus caudatus Tomes, 1857 (= Nycticejus ega P. Gervais, 1855) – nie wskazując gatunku typowego; typ nomenklatoryczny w ramach późniejszego oznaczenia – Lasiurus intermedius H. Allen, 1862[21].

Podział systematyczny

edytuj

Do plemienia należy jeden rodzaj kosmatnik[11] (Lasiurus) wraz z dwudziestoma występującymi współcześnie gatunkami zgrupowanymi w trzech podrodzajach[22][15][12][11]:

Opisano również gatunki wymarłe z obszaru dzisiejszych Stanów Zjednoczonych:

  1. Młodszy homonim Nycteris G. Cuvier & É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1795 (Nycteridae).
  2. a b c Niepoprawna późniejsza pisownia Lasiurus J.E. Gray, 1831.
  3. a b Niepoprawna późniejsza pisownia Dasypterus W. Peters, 1871.

Przypisy

edytuj
  1. G.H.H. Tate. Review of the vespertilionine bats: with special attention to genera and species of the Archbold collections. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 80, s. 290, 1942. (ang.). 
  2. C.K. André: Der Zoologe, oder Compendiöse Bibliothek des Wissenswürdigsten aus der Thiergeschichte und allgemeinen Naturkunde. Cz. Heft V–VIII. Eisenach: Johann Jacob Gebauer, 1797, s. 66. (niem.).
  3. L.J.F.J. Fitzinger. Kritische Durchsicht der Ordnung der Flatterthiere oder Handflügler (Chrioptera). Familie der Fledermäuse (Vespertiliones). V. Abtheilung. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 62 (1), s. 427, 1870. (niem.). 
  4. W.C.H. Peters. Eine monographische Übersicht der Chiropterengattungen Nycteris und Atalapha. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1870, s. 912, 1871. (niem.). 
  5. Á. Cabrera. Mamıferos del viaje al Pacıfico verificado de 1862–1865 por una comisión de naturalistas enviada por el gobierno español. „Trabajos del Museo Nacional de Ciencias Naturales”. Serie Zoológica. 31, s. 20, 1917. (hiszp.). 
  6. Ruschi i Bauer 1957 ↓, s. 40.
  7. Ruschi i Bauer 1957 ↓, s. 41.
  8. M. Tamayo H. & D. Frassinetti C.. Catálogo de los mamıferos fosiles y vivientes de Chile. „Boletín del Museo Nacional de Historia Natural de Chile”. 37, s. 331, 1980. (hiszp.). 
  9. M.D. Engstrom & B.K. Lim: Mamıferos de Guyana. W: G. Ceballos & J.A. Simonetti (redaktorzy): Diversidady conservación de los mamıferos neotropicales. Mexico: CONABIO: Instituto de Ecología, Universidad Nacional Autónoma de México, 2002, s. 375. ISBN 978-970-9000-18-4. (hiszp.).
  10. a b J.E. Gray: Descriptions of some new genera and species of bats. W: J.E. Gray: The zoological miscellany: to be continued occasionally. Cz. 1. London: Treuttel, Würtz, 1831, s. 37. (ang.).
  11. a b c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 117. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  12. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 246–248. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  13. a b R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 875–882. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  14. D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Lasiurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-03-05]. (ang.).
  15. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 548–549. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  16. G.S. Miller & J.A.G. Rehn. Systematic results of the study of North American land mammals to the close of the year 1900. „Proceedings of the Boston Society of Natural History”. 30 (1), s. 261, 1901. (ang.). 
  17. Palmer 1904 ↓, s. 465.
  18. Palmer 1904 ↓, s. 365.
  19. Palmer 1904 ↓, s. 82.
  20. Palmer 1904 ↓, s. 217.
  21. G.S. Miller. Revision of the North American bats of the family Vespertilionidæ. „North American Fauna”. 13, s. 115, 1897. (ang.). 
  22. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-19]. (ang.).
  23. C.W. Hibbard. Mammals of the Rexroad Formation from Fox Canyon, Kansas. „Contributions from the Museum of Paleontology, University of Michigan”. 8 (6), s. 134, 1950. (ang.). 
  24. C.W. Hibbard & D.W. Taylor. Two Late Pleistocene faunas from southwestern Kansas. „Contributions from the Museum of Paleontology, University of Michigan”. 16 (1), s. 162, 1960. (ang.). 

Bibliografia

edytuj