Korzennik lekarski
Korzennik lekarski (Pimenta dioica (L.) Merr.) – gatunek drzewa z rodziny mirtowatych. Występuje w tropikalnych rejonach Ameryki Środkowej oraz północnych rejonach Ameryki Południowej. Jego owoce to przyprawa znana pod nazwą ziela angielskiego.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
korzennik lekarski | ||
Nazwa systematyczna | |||
Pimenta dioica (L.) Merr. Contr. Gray Herb. 165:37. 1947[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Nazewnictwo
edytujLinneusz w drugim wydaniu Species Plantarum opisał tę roślinę jako Myrtus Pimenta. Współczesna nazwa rodzajowa - pimenta pochodzi z hiszpańskiego słowa pimientia oznaczającego pieprz (Krzysztof Kolumb uważał, iż owoce tej rośliny to pieprz)[5].
Morfologia
edytujWiecznie zielone drzewo dorasta 10 m wysokości. Posiada rozłożystą koronę, pień pokryty jest szarą, matowobrązową i przyjemnie pachnącą korowiną. Liście lśniące, skórzaste, jajowatolancetowate z podwiniętymi brzegami, z wierzchu ciemnozielonego koloru. Kwiaty obupłciowe, białe, zebrane w baldachokształtne kwiatostany wyrastające z kątów liści. Owocem drzewa jest kulista, wielkości grochu jagoda. Niedojrzałe owoce są w kolorze zielonym, po jego dojrzeniu nabierają barwy szkarłatnej. Suszone jagody przybierają kolor żółtobrązowy. Suszone owoce zawierają m.in. olejek eteryczny nadający nasionom palący, korzenny smak.
Zastosowanie
edytujRoślina przyprawowa. Jest jedną z podstawowych przypraw na Karaibach i ważnym towarem eksportowym tego rejonu[6]. Owoce korzennika lekarskiego występują w handlu pod nazwą ziela angielskiego, pimentu, pieprzu karaibskiego, pieprzu angielskiego.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-21] (ang.).
- ↑ Pimenta dioica. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-18]. (ang.).
- ↑ Pimenta dioica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Friedrich A. Flückiger , Daniel Handbury , Pharmacographia : a history of the principal drugs of vegetable origin, met with in Great Britain and British India, Macimillan, 1874, s. 256 .
- ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Podbielkowski, Słownik roślin użytkowych, PWRiL, Warszawa 1985, ISBN 83-09-00256-4.
Linki zewnętrzne
edytuj- EoL: 2508608
- GBIF: 3186061
- identyfikator iNaturalist: 122811
- IPNI: 196799-2
- ITIS: 27247
- NCBI: 375272
- Plant Finder: 282860
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-156136
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:196799-2
- identyfikator Tropicos: 22101787
- USDA PLANTS: PIDI2
- CoL: 6VJPT