Konstytucja Maroka

najważniejszy akt prawny (ustawa zasadnicza) Królestwa Marokańskiego.

Konstytucja Królestwa Maroka – najważniejszy akt prawny (ustawa zasadnicza) Królestwa Marokańskiego. Obecna konstytucja została uchwalona 29 lipca 2011 roku[1][2], po przeprowadzonym 1 lipca 2011 roku referendum[3][4].

Konstytucja Królestwa Maroka
دستور المغرب (Constitution Du Royaume Du Maroc)
Ilustracja
Nazwa potoczna

Konstytucja Maroka

Państwo

 Maroko

Data wydania

17 czerwca 2011

Data wejścia w życie

29 lipca 2011

Rodzaj aktu

konstytucja

Przedmiot regulacji

prawo konstytucyjne

Status

obowiązujący

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Składa się z preambuły i 14 tytułów, obejmujących 180 artykułów[1].

Tło historyczne

edytuj

Pierwsza konstytucja Maroka została przyjęta w 1962 roku, 6 lat po ogłoszeniu, w 1956 roku, przez Maroko niepodległości[5]. Maroko przyjęło dotychczas sześć konstytucji, odpowiednio w 1962, 1970, 1972, 1992, 1996 i obecną – w 2011 roku[5].

Referendum konstytucyjne w 2011 roku

edytuj

Referendum w sprawie reform konstytucyjnych odbyło się w Maroku 1 lipca 2011 roku. Zostało ono przeprowadzone w odpowiedzi na liczne protesty, które miały miejsce na początku roku. Protestujący domagali się reform demokratycznych oraz nowej konstytucji[6]. 17 czerwca 2011 roku został wydany projekt konstytucji, sporządzony przez komisję konstytucyjną, której przewodniczył Abdellatif Menouni – doradca króla[7].

Projekt zakładał konkretne zmiany[7]:

  • wymagał od króla mianowania premiera spośród największej partii w parlamencie;
  • przekazywał premierowi szereg praw monarchy, w tym prawa do rozwiązania parlamentu;
  • zezwalał parlamentowi na udzielenie amnestii (wcześniej był to przywilej należący tylko monarchy);
  • czynił język tamazight drugim językiem urzędowym, obok arabskiego.

Wyniki referendum

edytuj
Wyniki referendum konstytucyjnego z 2011 roku[8]
Wybór Liczba oddanych głosów % głosów
Za 9 653 492 98,50%
Przeciw 146 718 1,50%
Liczba głosów ważnych 9 800 210 99,17%
Liczba głosów nieważnych 81 712 0,83%
Razem 9 881 922

Frekwencja wyniosła 73,46% – głosowało 13 451 404 obywateli[8].

Treść obecnej konstytucji

edytuj

Konstytucja Królestwa Maroka z 2011 roku składa się z preambuły i 180 artykułów, które znajdują się w obrębie 14 tytułów. W części z nich wydzielono podtytuły[1].

Preambuła

edytuj

W preambule podkreśla się, iż Królestwo Maroka jest suwerennym państwem muzułmańskim[9]. Ponadto, podkreślana jest również różnorodność i spajanie elementów arabsko-islamskich, berberyjskich i saharyjsko-hausańskich[9]. Pierwszeństwo ma religia muzułmańska. W preambule mówi się także o tym, że królestwo zobowiązuje się przestrzegać zasad, praw i obowiązków zawartych kartach i konwencjach międzynarodowych, a także podtrzymuje swoje przywiązanie do powszechnie uznanych praw człowieka[9].

Królestwo zobowiązuje się także[9]:

  • działać na rzecz budowania Unii Maghrebu jako partnerstwa strategicznego;
  • pogłębiać więzi przynależności do Narodu ogólnoarabskiego i ogólnoislamskiego oraz wzmacniać więzi braterstwa i solidarności z bratnimi ludami;
  • wzmacniać relacje współpracy i solidarności z ludami i krajami Afryki, szczególnie z krajami Afryki subsaharyjskiej i Sahelu;
  • intensyfikować współpracę, zbliżenie i partnerstwo z europejskimi krajami śródziemnomorskimi;
  • poszerzać i wzbogacać relacje przyjaźni i wymiany partnerskiej w dziedzinie gospodarczej, naukowej, technicznej i kulturalnej ze wszystkimi państwami świata;
  • wzmacniać współpracę Południe-Południe;
  • chronić i upowszechniać standardy praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego oraz przyczyniać się do zachowania ich niezbywalnego i uniwersalnego charakteru;
  • wykluczyć i zwalczać wszelką dyskryminację wobec kogokolwiek ze względu na płeć, kolor skóry, wiarę, kulturę, pochodzenie społeczne czy geograficzne, język, niepełnosprawność czy z jakiejkolwiek innej osobistej przyczyny;
  • przyznać konwencjom międzynarodowym, ratyfikowanym w przewidzianej przez Królestwo Maroka formie, zgodnie z postanowieniami Konstytucji i ustaw królewskich oraz z poszanowaniem jego nienaruszalnej narodowej tożsamości, z dniem ich ogłoszenia, pierwszeństwo przed prawem wewnętrznym oraz w konsekwencji dostosować do nich właściwe przepisy ustawodawstwa krajowego.

Tytuły

edytuj

Konstytucja Maroka składa się z 14 tytułów, które obejmują 180 artykułów[1].

Tytuły konstytucji[1]
Tytuł Treść Artykuły
I Postanowienia ogólne 1–18
II Podstawowe prawa i wolności 19–40
III O godności królewskiej 41–59
IV O władzy ustawodawczej 60–86
V O władzy wykonawczej 87–94
VI O relacjach między władzami 95–106
VII O władzy sądowniczej 107–128
VIII O Sądzie Konstytucyjnym 129–134
IX O regionach i innych wspólnotach terytorialnych 135–146
X O Trybunale Obrachunkowym 147–150
XI O Radzie Społeczno-Gospodarczej i Ekologicznej 151–153
XII O dobrym rządzeniu 154–171
XIII O zmianie Konstytucji 172–175
XIV Przepisy przejściowe i końcowe 176–180

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Konstytucja Maroka, Wydawnictwo Sejmowe, 29 lipca 2011 [dostęp 2020-06-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].
  2. Refworld | Maroc: Constitution [online], United Nations High Commissioner for Refugees [dostęp 2020-06-04] (ang.).
  3. BBC News - Q&A: Morocco's referendum on reform [online], 29 czerwca 2011 [dostęp 2020-06-03] (ang.).
  4. Moroccans approve king's reforms, „BBC News”, 2 lipca 2011 [dostęp 2020-06-03] (ang.).
  5. a b Constitution [online], Maroc.ma, 11 kwietnia 2013 [dostęp 2020-06-04] (ang.).
  6. Casablanca catches protest fever [online], www.heraldsun.com.au, 26 lutego 2011 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-04] (ang.).
  7. a b Marina Ottaway, Marina Ottaway, The New Moroccan Constitution: Real Change or More of the Same? [online], Carnegie Endowment for International Peace [dostęp 2020-06-04] (ang.).
  8. a b Morocco: Referendum Results [online], web.archive.org, 29 lipca 2011 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-29].
  9. a b c d Konstytucja Królestwa Maroka [online], 29 lipca 2011, Preambuła, s.6–7 [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03].

Linki zewnętrzne

edytuj