Konstanty Łobojko
Konstanty Łobojko (też: Konstanty Królikowski, ps. Konstanty; ur. ok. 1832 w Galicji, zm. 7 lutego 1904 w Kijowie) – polski aktor teatralny, dyrektor teatrów w Galicji.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1832 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
dyrektor teatrów, nauczyciel tańca, fotograf |
| Współmałżonek |
Aniela Cytryńska (aktorka), |
| Lata aktywności |
1838–1879 |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr w Krakowie | |
Życiorys
edytujW latach 1851–1860 występował na scenie pod nazwiskiem drugiego męża matki (który został jednocześnie jego prawnym opiekunem) Królikowski, zaś po śmierci ojca (w roku 1861) wrócił do nazwiska Łobojko. W 1838 grał (jako dziecko) w zespole Tomasza A. Chełchowskiego w Kaliszu. W 1848 występował w zespole Juliusza Pfeiffera w teatrze w Krakowie, w 1851 w zespole prowincjonalnym Józefa Barańskiego w Radomiu, a w 1852-53 w zespole ojczyma – Karola Królikowskiego, m.in. w Lublinie, Radomiu, Kielcach. Od 1854 do połowy sezonu 1859/60 występował ponownie w teatrze krakowskim. Pasjonował się fotografiką i w roku 1856 wyjeżdżał do Wiednia i Triestu na nauki fotografowania. W roku 1861 zamieszkał w Bochni, gdzie udzielał lekcji tańca i chciał założyć własny zakład fotograficzny. Tam też poznał Gustawa Zimajera, z którym zaczął organizować przedstawienia aktorskie, w których zadebiutowała Helena Modrzejewska. Rok później zespół Łobojki i Zimajera przybrał nazwę Nowosądeckie Towarzystwo Artystów Sceny Narodowej (funkcjonował jeden sezon artystyczny)[1]. Następnie Łobojko grał u Lucjana Eisenbach-Ortyńskiego (m.in. w Złoczowie i Przemyślu). W 1864 zorganizował nowy zespół, który pod jego dyrekcją dawał przedstawienia w języku polskim i ukraińskim (w Stanisławowie, Kołomyi, Podhajcach, Żółkwi, Jarosławiu, Przemyślu, Dobromilu, Rzeszowie, Jaśle, Tarnowie, powtórnie w Rzeszowie, Bochni, Tarnowie, Rzeszowie, Łańcucie i in.). W roku 1867 połączył swój zespół z zespołem Józefa Bendy (brata przyrodniego Heleny Modrzejewskiej). Między rokiem 1867 a 1875 objechał z teatrem całą prowincję galicyjską. Grał też w kilku miastach w Królestwie (Łodzi, Zgierzu, Pabianicach). W 1875 pracował krótko jako fotograf w Płocku i w okresie letnim w Ciechocinku. Następnie grał jeszcze na prowincji (do roku 1879). Po rozwiązaniu teatru zamieszkał w Kijowie, gdzie po raz drugi się ożenił (z Józefą Turczyńską, z którą miał syna – Kazimierza Łobojkę – późniejszego warszawskiego baletmistrza) i prowadził do śmierci zakład fotograficzny.
- Stosunki rodzinne:
Pochodził z Wileńszczyzny. Był synem Jana Łobojki – profesora Uniwersytetu Wileńskiego i aktorki – Antoniny Królikowskiej z Kodrębskich. Spokrewniony po drugim mężu matki (Karolu Józefie Królikowskim) z aktorską rodziną Królikowskich: Karoliną, Moniką, Lucjanem i Kazimierzem Napoleonem Królikowskiem.
Przypisy
edytuj- ↑ Personel Łobojki: Krauze, Edward Webersfeld, Ludwik Siedlecki, Schramm, Walery Tomaszewicz, Seweryn Zamojski, Józefa Kossowska (Bendówna) siostra Modrzejewskiej, Monika Królikowska, Helena Opidówna (Modrzejewska), w: Edward Webersfeld, Teatr prowincjonalny w Galicji, „Scena i Sztuka” 1908, nr 46.
Bibliografia
edytuj- Karol Estreicher, Teatra w Polsce, t. 1-3, wyd. Fotoofsetowe, PIW Warszawa 1953.
- Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765–1965 (red. Zbigniew Raszewski), PWN Warszawa 1973.
- Józef Szczublewski, Helena Modrzejewska, Warszawa 1959.
- Konstanty Łobojko, Wspomnienia, w: Stanisław Dąbrowski, Ryszard Górski, Wspomnienia aktorów. T. 1, Warszawa 1963.
- Stanisław Krzesiński, Koleje życia, czyli Materiały do historii teatrów prowincjonalnych, oprac. Stanisław Dąbrowski, Warszawa 1957.
- Edward Webersfeld, Teatr prowincjonalny w Galicji. 1850–1908, „Scena i Sztuka” 1908, nr 46.
- Konstanty Łobojko, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-11].