Wikipedia

Konklawe 1362

Konklawe 22–28 września 1362 – piąte konklawe okresu tzw. niewoli awiniońskiej papieży. Zakończyło się wyborem Urbana V na następcę Innocentego VI.

Konklawe 1362
Ilustracja
Daty i miejsce
22–28 września 1362
Pałac papieski w Awinionie
Główne postacie
Dziekan

Élie Talleyrand de Périgord

Kamerling

Arnaud Aubert, abp Auch

Protoprezbiter

Hugues Roger OSB

Protodiakon

Guillaume de la Jugié

Wybory
Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


20
1

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Guillaume de Grimoard OSB
Przybrane imię: Urban V

Śmierć Innocentego VI

edytuj

Papież Innocenty VI zmarł 12 września 1362 w Awinionie w wieku 80 lat. Był on już piątym z kolei papieżem, który nigdy nie odwiedził swojej stolicy biskupiej w Rzymie i rezydował w Awinionie. Innocenty VI zamierzał wprawdzie powrócić do Rzymu, jednak niechętna temu była zdominowana przez Francuzów kuria, nie sprzyjał temu również chaos panujący w Państwie Kościelnym. Innocenty VI wysyłał do Włoch swoich legatów w celu przywrócenia tam porządku (najsłynniejszym z nich był Gil Álvarez de Albornoz), ich praca przynosiła jednak na razie jedynie połowiczne efekty. Nadto papież ten podjął pewne kroki w celu usunięcia istniejących w Kościele nadużyć (m.in. potępił posiadanie więcej niż jednego beneficjum i ponowił wobec duchownych nakaz rezydencji), kontynuował jednak praktyki nepotyzmu, powierzając krewnym wysokie stanowiska kościelne.

Lista uczestników

edytuj

W konklawe uczestniczyło 20 z 21 kardynałów, w tym osiemnastu Francuzów i dwóch Włochów[1]:

Dziesięciu elektorów mianował Innocenty VI, a dziewięciu Klemens VI. Prymas Świętego Kolegium był ostatnim z żyjących nominatów Jana XXII.

Kardynałowie Andouin Aubert, Pierre de Monteruc i Etienne Aubert byli krewnymi Innocentego VI, natomiast Raymond Canillac, Hugues Roger, Guillaume de la Jugie, Nicolas de Besse, Guillaume d’Aigrefeuille, Pierre Roger de Beaufort i Gilles Aycelin de Montaigu byli krewnymi Klemensa VI, poprzednika Innocentego VI. Kamerlingiem Świętego Kościoła Rzymskiego był wówczas arcybiskup Auch Arnaud Aubert, bratanek Innocentego VI.

Nieobecny

edytuj

Jeden hiszpański kardynał mianowany przez Klemensa VI:

Podziały w Świętym Kolegium

edytuj

Najsilniejszą frakcją w Świętym Kolegium była tzw. frakcja limuzyńska (od Limoges), grupująca krewnych dwóch ostatnich papieży (Klemensa VI i Innocentego VI), tj. kardynałowie Andouin Aubert, Raymond de Canillac, Hugues Roger, Guillaume d’Aigrefeuille, Élie de Saint-Irier, Pierre de Monteruc, Gilles Aycelin de Montaigu, Guillaume de la Jugié, Nicolas de Besse, Pierre Roger de Beaufort, Etienne Aubert. Należący do niej kardynałowie dążyli do utrzymania swojej dotychczasowej, uprzywilejowanej pozycji i chcieli wybrać kogoś ze swojego grona. Ich głównymi przeciwnikami byli Guy de Boulogne i Élie Talleyrand de Périgord. Skryta rywalizacja między tymi dostojnikami, którzy obaj marzyli o zdobyciu tiary, powodowała jednak, że nie wytworzyły się wokół nich żadne jednolite stronnictwa[3][4].

W okresie sede vacante pojawił się problem uprawnień elektorskich kardynała Androuin de la Roche. Mimo że jego nominację ogłoszono już 17 września 1361, wciąż nie wszystkie obrzędy z nią związane zostały dopełnione (m.in. nie nadano mu kościoła tytularnego). Ostatecznie jednak zdecydowano, że powinien zostać dopuszczony do udziału w konklawe[4].

Przebieg konklawe

edytuj

Konklawe rozpoczęło się 22 września w Awinionie. Z uwagi na istniejące podziały i brak wyraźnych faworytów większość kardynałów zdecydowało, że początkowo będą głosować na tych, którzy nie są uważani za papabile. Miano nadzieję na rozproszenie głosów w pierwszych turach i stopniowe wypracowywanie jakiegoś konsensusu. Taka postawa większości elektorów doprowadziła jednak do zaskakującego efektu. Po podliczeniu głosów z pierwszej tury okazało się, że aż 15 głosów, czyli o jeden więcej niż wymagane 2/3, otrzymał kardynał Hugues Roger, brat Klemensa VI. Wprawiło to wszystkich w osłupienie i konsternację, nikt bowiem tak naprawdę nie chciał wybrania Rogera na papieża. Ku powszechnej uldze elekt oświadczył, że z uwagi na zaawansowany wiek (miał 69 lat) nie przyjmuje wyboru na Stolicę Piotrową[3][4].

W zaistniałych okolicznościach kardynałowie stali się bardziej ostrożni. W kolejnych głosowaniach największe poparcie uzyskiwali prawdopodobnie Canillac ze strony partii limuzyńskiej oraz Talleyrand i Boulogne z frakcji przeciwnej, ale żaden nie zdołał uzyskać wymaganych 2/3[4][5].

Wybór Urbana V

edytuj

Zaistniały impas spowodował, że elektorzy zaczęli rozglądać się za kandydatem spoza Świętego Kolegium. Ostatecznie wybór padł na benedyktyńskiego opata klasztoru Saint-Victor w Marsylii Guillaume de Grimoard, którego zaproponował Guillaume d’Aigrefeuille. Był on znany kardynałom, gdyż mimo braku purpury należał do bliskich współpracowników Innocentego VI, który często wysyłał go z misjami dyplomatycznymi. 28 września 1362 został on jednogłośnie wybrany na papieża[1][3][4].

Wiadomość o wyborze zastała elekta we Włoszech, gdzie był legatem Innocentego VI wobec królowej Neapolu Joanny I. Dowiedziawszy się o swojej elekcji, wyruszył w drogę powrotną do Awinionu, gdzie dotarł 31 października. Nowy papież przyjął imię Urban V, tłumacząc, że „wszyscy papieże, którzy nosili to imię, byli świętymi”. 6 listopada został konsekrowany na biskupa w awiniońskiej katedrze przez kardynała biskupa Ostii Andouin Auberta i uroczyście koronowany przez protodiakona Guillaume de la Jugie.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Konrad Eubel: Hierarchia Catholica Medii Aevi. Volumen I. Münster-Padwa: 1913–1960, s. 20.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Od XIV do XVI wieku (a sporadycznie nawet i jeszcze później) rozpowszechniony był zwyczaj nazywania kardynałów (nawet w oficjalnych dokumentach) nie według ich imion i nazwisk, lecz według pseudonimów nawiązujących najczęściej do miejsca pochodzenia, diecezji lub kościoła tytularnego danego kardynała.
  3. ↑ a b c Guillaume Mollat: Les Papes d’Avignon (1305-1378). Paryż: 1912, s. 102–104.
  4. ↑ a b c d e John Paul Adams: Sede Vacante 1362. 2010. [dostęp 2015-02-15].
  5. ↑ Identyfikacja głównego kandydata frakcji limuzyńskiej nastręcza pewnych trudności, gdyż współczesny autor Matteo Villani określa go jedynie jako „kardynała z Tuluzy” oraz „nepota kardynała Aubruno”. To pierwsze oznaczenie wskazuje na Canillaca, natomiast drugie jest niejednoznaczne i może wskazywać na młodego kardynała Etienne Auberta, bratanka kardynała Andouin Auberta, który jednak nazywany był „kardynałem z Carcassonne”, a nie z Tuluzy. Z uwagi na niepewną interpunkcję, nie jest zresztą wykluczone, że Villani pisał o obu tych kardynałach.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Konklawe_1362&oldid=67018755”