Konflikty zbrojne w historii Wietnamu

lista w projekcie Wikimedia

Lista konfliktów zbrojnych w dziejach Wietnamu w układzie chronologicznym i podziale na okresy.

Legenda:

     zwycięstwo

     klęska

     konflikt nierozstrzygnięty lub wynik sporny

     konflikt trwający

Wykaz konfliktów

edytuj

Starożytność

edytuj
Czas Konflikt Strona 1 Strona 2 Rezultat
111 p.n.e. Chiński podbój Nanyue Nanyue Chiny Han podbój Nanyue przez Chiny
4043 Powstanie sióstr Trưng ludy Kinh i Yue Chiny Han stłumienie powstania
248 Powstanie Triệu Thị Trinh lud Kinh Wu stłumienie powstania

Średniowiecze

edytuj
Czas Konflikt Strona 1 Strona 2 Rezultat
938 Bitwa nad rzeką Bạch Đằng lud Kinh Południowe Han zwycięstwo
  • koniec panowania chińskiego
944–968 Okres dwunastu watażków 12 watażków Đinh Bộ Lĩnh pierwszym cesarzem Wietnamu
981 Bitwa nad rzeką Bạch Đằng Đại Cồ Việt Chiny Song zwycięstwo Đại Cồ Việt
982 Walki z królestwem Czampy Đại Cồ Việt Czampa zwycięstwo Đại Việt
1044
1069 Đại Việt
1075–1077 Wojna chińsko-wietnamska (1075–1077) Đại Việt Chiny Song zwycięstwo Đại Việt
1257–1258 Najazdy mongolskie na Wietnam Đại Việt   Wielki Ułus Mongołów zwycięstwo Đại Việt
  • skuteczna obrona kraju
1284–1285   Yuan
1287–1288
1406–1407 Wojna chińsko-wietnamska (1406–1407) Đại Việt Chiny Ming zwycięstwo Chin
1418–1427 Powstanie Lê Lợia Wietnamczycy Chiny Ming zwycięstwo powstańców
  • odzyskanie niepodległości

Nowożytność

edytuj
Czas Konflikt Strona 1 Strona 2 Rezultat
1516–1521 Powstanie chłopskie Trần Cao siły cesarskie powstańcy stłumienie powstania
1627–1672 Walki wewnętrzne możnych klan Trịnh klan Nguyễn destabilizacja państwa
1769–1773 I wojna syjamsko-wietnamska Đại Việt   Syjam porażka Wietnamu
1771–1802 Powstanie Taysonów bracia Tây Sơn klan Nguyễn destabilizacja państwa
  • przejęcie władzy przez Taysonów w 1778
  • przejęcie władzy przez Nguyễnów w 1802
1785 Bitwa pod Rạch Gầm-Xoài Mút Đại Việt (bracia Tây Sơn)   Syjam
  Kambodża
zwycięstwo Taysonów
1788–1789 Bitwy pod Ngọc Hồi i Đống Đa Đại Việt (bracia Tây Sơn)   Cesarstwo chińskie zwycięstwo Taysonów
1831–1834 Wojna syjamsko-kambodżańska   Kambodża
  Cesarstwo Wietnamu
  Syjam zwycięstwo Kambodży i Wietnamu
1833–1835 Powstanie Lê Văn Khôia   Cesarstwo Wietnamu powstańcy stłumienie rebelii
1841–1845 Wojna syjamsko-wietnamska   Cesarstwo Wietnamu   Syjam traktat pokojowy
1858–1862 Francuska kolonizacja Kochinchiny   Cesarstwo Wietnamu   II Cesarstwo Francuskie traktat pokojowy
1883–1886 Kampania francuska w Tonkinie   Cesarstwo Wietnamu
  „Czarne flagi”
  Francja zależność kolonialna od Francji
1884–1885 Wojna chińsko-francuska   Cesarstwo chińskie
  Cesarstwo Wietnamu
  Francja traktat pokojowy
  • uznanie francuskiego protektoratu

Współczesność

edytuj
Czas Konflikt Strona 1 Strona 2 Rezultat
1930 Powstanie w Yên Bái(inne języki) Wietnamczycy   Francja stłumienie powstania
1930–1931 Powstanie Nghệ-Tĩnh(inne języki) Wietnamczycy   Francja stłumienie powstania
1940 Japońska kampania w Indochinach(inne języki)   Indochiny Francuskie   Japonia klęska Indochin
  • okupacja kraju przez Japonię
1945 Rewolucja sierpniowa(inne języki) Việt Minh   Indochiny Francuskie
  Japonia
sukces rewolucji
  • odzyskanie niepodległości
1946–1954 I wojna indochińska   DR Wietnamu
Việt Minh
Pathet Lao
  Francja
  Królestwo Laosu
zwycięstwo DR Wietnamu
1955–1975 Wojna wietnamska
(II wojna indochińska)
  DR Wietnamu
  Vietcong
  Stany Zjednoczone
  Wietnam Południowy
i in.
zwycięstwo Wietkongu i DR Wietnamu
1978–1979 Wojna kambodżańsko-wietnamska   Wietnam
Kambodżańska Partia Ludowa
Czerwoni Khmerzy zwycięstwo Wietnamu
  • obalenie tzw. Czerwonych Khmerów
1979 Wojna chińsko-wietnamska   Wietnam   Chiny de facto zwycięstwo Wietnamu

Bibliografia

edytuj
  • Wiesław Olszewski, Historia Wietnamu, Wrocław: Ossolineum, 1991, ISBN 83-04-03550-2.
  • Nguyễn Khắc ViệnK.V., Vietnam, a long history, Hanoi: Thế Giới, 2009.