Kompania graniczna KOP „Malinów”
Kompania graniczna KOP „Malinów” (wcześniej „Suraż”) – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujNa podstawie rozkazu szefa Sztabu Generalnego L. dz. 12044/O.de B./24 z 27 września 1924, w pierwszym etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza sformowano 4 batalion graniczny [1][2], a w jego składzie 1 kompanię graniczną KOP „Suraż”[3]. Potem przeniesiono kompanię do Malinowa. W 1939 1 kompania graniczna KOP „Malinów” podlegała dowódcy batalionu KOP „Dederkały”[4].
Służba graniczna
edytujPodstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[5]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[6].
1 kompania graniczna „Malinów” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 31 kilometrów 900 metrów[7]. Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Dołocza”, „Wilja Zarzecze” „Zinki” i „Wielka Borowica” z komendantury „Kuniów”[8].
Kompanie sąsiednie:
- 3 kompania graniczna KOP „Nowomalin” ⇔ 2 kompania graniczna KOP „Bykowce” – 1928[9], 1929[10], 1931[8], 1932[11], 1934[12], 1938[13]
Struktura organizacyjna kompanii
edytuj
Strażnice kompanii w latach 1928 – 1938[9][10][8][11][12][13][c][d]
- (117) strażnica KOP „Wilia”[e][f]
- (118) strażnica KOP „Zakoty”[g]
- (119) strażnica KOP „Chodaki”[h]
- (120) strażnica KOP „Bołożówka”[i]
Organizacja kompanii w 1939[14]:
- dowództwo kompanii
- pluton odwodowy
- 1 strażnica KOP „Wilia”
- 2 strażnica KOP „Zakoty”
- 3 strażnica KOP „Chodaki”
- 4 strażnica KOP „Bołożówka”
Dowódcy kompanii
edytuj- por. Mikołaj Sukniewicz (był XI 1927)[15]
- kpt. Antoni Przybylski (VII 1928 – był IX 1929) → Kwatermistrz batalionu [15]
- kpt. Stanisław II Konasiewicz (był 30 IV 1930 – 22 III 1933)[16][15]
- kpt. Józef Stanisław Kuśnierz (22 III 1933 − III 1933)[16][15]
- kpt/mjr. Walerian Wieleżyński (22 III 1934 − IV 1937)[16][15]
- p.o. por. Alojzy Bukowski (V 1937 – XII 1937)[15]
- kpt. Ludomir Tarkowski (I 1938 – był V 1939)[15][17]
Uwagi
edytuj- ↑ wieś Suraż, gmina Szumsk, powiat krzemieniecki, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ leśniczówka Malinów, gmina Szumsk, powiat krzemieniecki, województwo wołyńskie
- ↑ W 2000 Rajmund Szubański napisał, że sformułowania zawarte w artykule „Bataliony, kompanie, strażnice KOP” z 1993, odnoszą się do stanu sprzed 1937 → Szubański 2000 ↓, s. 87. Wymienił następujące strażnice: „Lachów”„Wilija”, „Zakoty”, „Chodaki”, „Białożówka” → Szubański 1993 ↓, s. 278
- ↑ Numery strażnic podano za: → Wykaz L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk. ↓
- ↑ W dokumentach występuje też pod nazwą Wilja → Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1928, Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1929, Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 37/1932, Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 58/1934
- ↑ wieś Wilja, gmina Nowomalin, powiat zdołbunowski, województwo wołyńskie
- ↑ wieś Zakoty, gmina Nowomalin, powiat zdołbunowski, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ wieś Chodaki, gmina Szumsk, powiat krzemieniecki, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ wieś Bołożówka, gmina Szumsk, powiat krzemieniecki, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
Przypisy
edytuj- ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 152.
- ↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 23.
- ↑ Wykaz L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk. ↓.
- ↑ Szubański 2000 ↓, s. 90.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 307.
- ↑ a b c Szkice dyslokacyjne ↓.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1929.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 37/1932.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 58/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 88/1938.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 315.
- ↑ a b c d e f g Listy płac bg „Dederkały” ↓.
- ↑ a b c Obsada oficerska bg „Dederkały” ↓.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 754.
Bibliografia
edytuj- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa–Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
- Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 8390021794.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „ Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Graficzny wykaz budynków zajmowanych przez oddziały 1 Brygady KOP nr L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk.
- Listy płac batalionu granicznego KOP „Dederkały” w latach 1925–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/143 do 177/149.)
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/151.)
- Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Dederkały” w latach 1928–1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.184/102.)
- Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Troki” w latach 1927–1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.