Komosa zielona
gatunek rośliny
Komosa zielona (Chenopodium suecicum Murr) – gatunek rośliny jednorocznej zaliczany w zależności od systemu klasyfikacyjnego do rodziny komosowatych lub szarłatowatych[2]. Jest to gatunek eurosyberyjski[4], występujący w strefie umiarkowanej Europy i Azji od Francji i Wielkiej Brytanii na zachodzie po Rosyjski Daleki Wschód[3]. W Polsce na niżu jest częsty, ale jego dokładne rozmieszczenie jest nieznane z powodu nieodróżniania go od komosy białej Ch. album[4]. Rośnie na polach, w ogrodach, na przydrożach, w miejscach wilgotnych, żyznych, często też cienistych, czasem też na brzegach wód[4].
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
komosa zielona |
Nazwa systematyczna | |
Chenopodium suecicum Murr Magyar Bot. Lapok 1: 341 (1902)[3] |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Roślina zielna żywozielona, nie czerwieniejąca, osiągająca wysokość do 100 cm, rzadko do 150 cm. Jest luźno rozgałęziona i tylko za młodu omączona, później naga. Łodyga jest zielono i zielonoszaro paskowana[4].
- Liście
- Żywo- do sinozielonych, cienkie. Liście środkowe szeroko-rombowo-jajowate, zwykle trójklapowe[4], często z 2–3 dodatkowymi, ząbkowanymi klapkami bocznymi[5]. Klapa środkowa jest szeroka, zwłaszcza w części szczytowej na brzegu ostro i dość gęsto ząbkowana, stopniowo zwęża się ku tępemu lub zaostrzonemu wierzchołkowi. Górne liście są coraz słabiej klapowane, najwyższe są lancetowate, przy czym i one zwykle są ząbkowane, rzadko całobrzegie[4].
- Kwiaty
- Kwiatostan złożony w postaci luźnej, dość delikatnej wiechy. Kwiaty zebrane są w drobne kłębiki o średnicy 2–3 mm lub są pojedyncze. Listków okwiatu jest 5, na grzbiecie mają wyraźnie wypukły, czasem nawet oskrzydlony nerw[4].
- Owoce
- Jednonasienne z luźną, cienkoskórzastą i żółtawobiałą owocnią. Nasiono spłaszczone soczewkowato, zaokrąglone, o średnicy 1,2–1,8 mm, czarne i błyszczące. Powierzchnia łupiny nasiennej z wyraźnymi, dość głębokimi okrągławymi lub podługowatymi zagłębieniami, czasem też z mniej lub bardziej widocznymi żyłkami[4].
- Gatunki podobne
- Komosa klonolistna Ch. acerifolium ma nasiona mniejsze (do 1,3 mm), ale z podobnymi wgłębieniami. Różni się klapą środkową liści wąską i ostrą, z nielicznymi i nieregularnymi ząbkami oraz obecnością tylko dwóch ostro wyciągniętych klap bocznych, pozbawionych ząbków lub z jednym ząbkiem[5]. Komosa biała Ch. album jest omączona, ma liście różnego kształtu, zwykle tępo ząbkowane, kwiatostany gęste i nasiona gładkie[4]. Zobacz też: komosa trójkątna Ch. urbicum, komosa murowa Ch. murale, komosa kalinolistna Ch. opulifolium, komosa wzniesiona Ch. strictum.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-17] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens , Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-17] (ang.).
- ↑ a b Chenopodium suecicum Murr, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-17] .
- ↑ a b c d e f g h i Adam Jasiewicz (red.): Flora Polski. Rośliny naczyniowe. T. III. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN, 1992, s. 196-197. ISBN 83-85444-06-8.
- ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 124. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- BioLib: 38686
- EoL: 31037611
- EUNIS: 167888
- FloraWeb: 1518
- GBIF: 3083905
- identyfikator iNaturalist: 451485
- IPNI: 165253-1
- ITIS: 510822
- NCBI: 434248
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2717848
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:165253-1
- Tela Botanica: 16915
- identyfikator Tropicos: 7201065
- CoL: TXMG