Wikipedia

Komenda Rejonu Uzupełnień Wadowice

Komenda Rejonu Uzupełnień Wadowice (KRU Wadowice) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].

Komenda Rejonu Uzupełnień Wadowice
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Wadowice
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

XX PKU Wadowice XX
PKU 12 pp
PKU Wadowice[1]

Komendanci
Pierwszy

ppłk Antoni Mikucki

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Wadowice

Podległość

DOGen. „Kraków”
DOK V

Skład

PKU typ II

Komendy rejonów uzupełnień OK V

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

27 grudnia 1918 roku kierownik Ministerstwa Spraw Wojskowych ustanowił XX Powiatową Komendę Uzupełnień w Wadowicach obejmującą powiaty: wadowicki, chrzanowski, oświęcimski, żywiecki, bialski i bielski[3][4]. XX PKU znajdowała się na terenie Okręgu Generalnego „Kraków” i podlegała Okręgowej Komendzie Uzupełnień w Krakowie[5].

Komenda, jako władza zaciągowa pierwszej instancji realizowała zadania i wykonywała obowiązki wynikające z Tymczasowej ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej, która weszła w życie 29 października 1918 roku[6]. Ponadto komenda przejęła zadania dotychczasowych Głównych Urzędów Zaciągu do Wojska Polskiego w zakresie: przyjmowania zgłoszeń ochotników do wojska i agitacji werbunkowej, przyjmowanie podań o przyjęcie do wojska wnoszonych przez oficerów i żołnierzy byłych I, II i III Korpusów Polskich w Rosji oraz armii austriackiej, rosyjskiej i niemieckiej, przyjmowanie podań o przyjęcie do szkół podoficerskich i szkół podchorążych, a także przyjmowanie podań o przyjęcie na kursy żandarmerii[7].

Organami pomocniczymi i wykonawczymi PKU byli oficerowie ewidencyjni. Wspomniani oficerowie realizowali zadania PKU w powierzonym im powiecie. Każdy oficer ewidencyjny miał do pomocy jednego pisarza i jednego szeregowego (ordynansa kancelaryjnego)[7].

27 marca 1919 roku minister spraw wojskowych wyłączył powiat bielski z XX PKU Wadowice i włączył do XVII PKU Cieszyn z wyłączeniem autonomicznej gminy Bielsko (miasto Bielsko), która pozostała w podporządkowaniu XX PKU Wadowice[8].

10 czerwca 1919 roku minister spraw wojskowych dla przeprowadzenia prac związanych z likwidacją PKU Cieszyn oraz dla dalszego prowadzenia zaciągu ochotniczego ustanowił czasowo urząd Oficera Ewidencyjnego w Cieszynie, podległego PKU Wadowice. Na stanowisko oficera ewidencyjnego w Cieszynie został wyznaczony urzędnik ewidencyjny w randze porucznika Krzysztof Lukas[9].

Z dniem 1 czerwca 1922 roku została zlikwidowana gospoda inwalidzka przy PKU Wadowice[10].

W marcu 1930 roku PKU Wadowice nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i administrowała powiatami: wadowickim, chrzanowskim i oświęcimskim[11]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ II[12].

Z dniem 1 kwietnia 1932 roku został zniesiony powiat oświęcimski[13].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Wadowice została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Wadowice przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[14], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[15]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU (…) normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[16].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: wadowicki i chrzanowski[2].

Obsada personalna

edytuj

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Wadowice, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.

Komendanci
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia funkcji Kolejne stanowisko służbowe (dalsze losy)
ppłk Antoni Mikucki od 27 XII 1918
mjr piech. Józef Ostrowski 1921[17]
ppłk / płk piech. Witold I Olszewski[a] 1924[18] – II 1927[19] stan spoczynku z dniem 30 IV 1927
ppłk piech. Ludwik Franciszek Trznadel[b] V 1927[24] – XII 1932[25]
ppłk dypl. piech. Witold Stankiewicz XII 1932[26] – 2 IX 1933[27] komendant PKU Piotrków
ppłk piech. Franciszek Józef Sękara[28] (IX 1933[29]) 1939[30]
Obsada personalna XX PKU w Wadowicach 27 grudnia 1918 roku[5]
  • komendant – ppłk Antoni Mikucki
  • zastępca komendanta – kpt. Aleksander Kurmański
  • oficer ewidencyjny w powiecie wadowickim – urzędnik ewidencyjny w randze kapitana Wacław Niejedly
  • oficer ewidencyjny w powiecie chrzanowskim – urzędnik ewidencyjny w randze kapitana Emil Jauernik
  • oficer ewidencyjny w powiecie oświęcimskim – urzędnik ewidencyjny w randze podporucznika Antoni Hrycykiewicz
  • oficer ewidencyjny w powiecie żywieckim – urzędnik ewidencyjny w randze porucznika Władysław Kiciński
  • oficer ewidencyjny w powiecie bialskim – urzędnik ewidencyjny w randze porucznika Ignacy Gicała
  • oficer ewidencyjny w powiecie bielskim – urzędnik ewidencyjny w randze podporucznika Samuel Weltscher
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[31][32]
  • I referent
  • II referent – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Karol Wojtyła (do II 1926 → kierownik II referatu)
  • referent – urzędnik wojsk. X rangi Bolesław Świderski
  • referent inwalidzki – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Wojciech Drewniak (do II 1926 → referent inwalidzki)
  • oficer instrukcyjny
    • por. piech. Jarosław Anastazy Fiuczek (do IV 1924 → 75 pp[35])
    • kpt. piech. Filip Karmański[c] (1924[35] – III 1926[37] → 12 pp)
  • oficer ewidencyjny na powiat chrzanowski
    • urzędnik wojskowy XI rangi Antoni Hrycykiewicz (XI 1922[38] – 31 X 1924[39])
    • por. kanc. Tadeusz Łuczko (XII 1924[40] – I 1926 → oficer kancelaryjny Zakładów Amunicyjnych Nr 4[41])
  • oficer ewidencyjny na powiat wadowicki – urzędnik wojskowy XI rangi / por. kanc. Stanisław Grabiec (1 IX 1923[42] – II 1926 → referent)
  • oficer ewidencyjny na powiat oświęcimski
    • urzędnik wojsk. XI rangi Jan Wójcik (od V 1923[43])
    • por. kanc. Tadeusz Krok (V 1924[44] – V 1925[45] → OE Kossów PKU Łuniniec)
    • por. kanc. Stanisław Synowiec (od 1 VII 1925[46])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[47][48][49]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. kanc. Karol Wojtyła (od II 1926)
    • kpt. piech. Bolesław II Kowalski[58] (był w 1932, do VII 1935[59] → dyspozycja dowódcy OK V)
  • referent – por. kanc. Stanisław Grabiec (od II 1926)
  • referent inwalidzki – por. kanc. Wojciech Drewniak (II 1926 – IV 1929[60][61])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[30][e]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. piech. Kornel Karol Lerch
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Wincenty Kucharczyk
  • praktyka poborowa – mjr piech. Stefan Musiałek-Łowicki

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Płk piech. Witold I Olszewski (ur. 30 sierpnia 1874). 3 maja 1926 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów piechoty.
  2. ↑ Ppłk piech. Ludwik Franciszek Trznadel (ur. 29 września 1886). W październiku 1925 roku został przydzielony z 82 pp do PKU Miechów na stanowisko I referenta[20]. W lutym 1926 roku został zatwierdzony na stanowisku kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta PKU Miechów. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 roku i 12. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W następnym miesiącu został przydzielony do PKU Wadowice na stanowisko komendanta. W marcu 1930 roku ogłoszono jego przeniesienie do PKU Sosnowiec na stanowisko komendanta[21]. W czerwcu tego roku zarządzenie o przeniesieniu zostało anulowane[22]. W grudniu 1932 roku został zwolniony ze stanowiska komendanta, a z dniem 31 marca 1933 roku przeniesiony w stan spoczynku[23].
  3. ↑ Filip Karmański w 1939 roku w dalszym ciągu pełnił służbę w 12 pp na stanowisku oficera mobilizacyjnego[36]. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niemieckiej niewoli. Zmarł 17 czerwca 1943 roku w Oflagu VI B Dössel.
  4. ↑ Jan Kuzara (ur. 4 marca 1890) do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 w korpusie oficerów piechoty. Do lutego 1927 pełnił służbę w PKU Modlin na stanowisku kierownika II referatu poborowego, a następnie referenta w Wydziale Poborowym Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych[54]. W 1932 służył w Departamencie Uzupełnień MSWojsk.[55] W październiku 1933 został przeniesiony do PKU Wadowice na stanowisko kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta. W 1938, jako oficer stanu spoczynku został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Był wówczas w korpusie oficerów administracji, grupa administracyjna[56].
  5. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939 roku, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[62].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 36.
  2. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  3. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 14 z 30 grudnia 1918 roku, poz. 444.
  4. ↑ Szandrocho 2011 ↓, s. 48.
  5. ↑ a b Dz. Rozk. Wojsk. Nr 14 z 30 grudnia 1918 roku, poz. 445.
  6. ↑ Dz.U. z 1918 r. nr 13, poz. 28.
  7. ↑ a b Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 7 z 30 listopada 1918 roku, s. 144.
  8. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919 roku, poz. 1167.
  9. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 68 z 21 czerwca 1919 roku, poz. 2206.
  10. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 6 czerwca 1922 roku, poz. 346.
  11. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  12. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  13. ↑ Dz.U. z 1932 r. nr 1, poz. 3.
  14. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  15. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  16. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  17. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 54.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 12 lutego 1924 roku, s. 59, został zatwierdzony na stanowisku komendanta, do tego czasu pełnił obowiązki komendanta PKU.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 38, 44.
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 105 z 14 października 1925 roku, s. 565.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 237.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 20 maja 1933 roku, s. 121.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 148.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 406.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 413.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 139.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 23, sprostowano imiona z „Franciszek” na „Franciszek Józef”.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 193.
  30. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 859.
  31. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1481, 1556, 1568, 1570.
  32. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1285, 1351.
  33. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 kwietnia 1924 roku, s. 210.
  34. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 38 z 17 kwietnia 1924 roku, s. 217.
  35. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 29 kwietnia 1924 roku, s. 244.
  36. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 561.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926 roku. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 9.
  38. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 44 z 18 listopada 1922 roku, s. 834.
  39. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 103 z 2 października 1924 roku, s. 566.
  40. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 134 z 24 grudnia 1924 roku, s. 757.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 11 stycznia 1926 roku, s. 3.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 57 z 30 sierpnia 1923 roku, s. 539.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 30 z 19 maja 1923 roku, s. 281.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 52 z 29 maja 1924 roku, s. 303.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 50 z 3 maja 1925 roku, s. 242.
  46. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 65 z 18 czerwca 1925 roku, s. 329.
  47. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 13.
  48. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 525.
  49. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 11, 47, 59.
  50. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 163.
  51. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 214.
  52. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 31.
  53. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 5, 31.
  54. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 lutego 1927 roku, s. 65.
  55. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 51, 441.
  56. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 51.
  57. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 195.
  58. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 91, sprostowano datę urodzenia z „10 grudnia 1893” na „22 grudnia 1893”.
  59. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 91.
  60. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 114, zwolniony z zajmowanego stanowiska z równoczesnym przydziałem do dyspozycji Ministra Pracy i Opieki Społecznej, do dnia 31 marca 1930 roku.
  61. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 226, por. kanc. Wojciech Drewniak z dniem 30 czerwca 1930 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
  62. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Komenda_Rejonu_Uzupełnień_Wadowice&oldid=74440656”