Wikipedia

Komenda Rejonu Uzupełnień Prużana

Komenda Rejonu Uzupełnień Prużana (KRU Prużana) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].

Komenda Rejonu Uzupełnień Prużana
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Prużana
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1930

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Prużana

Komendanci
Pierwszy

mjr Józef I Domański

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Prużana

Podległość

DOK IX

Skład

PKU typ II

Historia komendy

edytuj

Jesienią 1930 roku na obszarze Okręgu Korpusu Nr IX została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Prużana, która administrowała powiatami: prużańskim i kosowskim. Pierwszy z wymienionych powiatów został wyłączony z PKU Brześć, natomiast powiat kosowski z PKU Łuniniec. Nowo powstała PKU Prużana została zaliczona do II typu składu osobowego PKU[2].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[3].

Prezydent RP nadał Krzyż Niepodlegości st. sierż. Adamowi Jakubowi Opalińskiemu[a] (15 kwietnia 1932[6]) i sierż. Kazimierzowi Domańskiemu (15 czerwca 1932[7]) z PKU Prużana[8].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Prużana została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Prużana przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[9], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[10]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Prużana normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[11].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: prużański i kosowski[1].

Obsada personalna

edytuj

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych pełniących służbę w PKU i KRU Prużana, z uwzględnieniem najważniejszej zmiany organizacyjnej przeprowadzonej w 1938 roku.

Komendanci
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1930–1938[21][22][23]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
    • kpt. piech. Jan Kazimierz Ozaist (IX 1930 – IV 1933[24] → PKU Baranowicze)
    • kpt. art. Stefan Zawadowski[e] (IV 1933[27] – III 1934[28] → dyspozycja dowódcy OK IX)
    • kpt. piech. Mariana Henryka Kwiatkowski (I[29] – VI 1934 → PKU Kraków Miasto[30])
    • kpt. piech. Zygmunt Wojciech Piękoś[f] (od VI 1934[32])
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. piech. Eugeniusz Jan Bulski[g] (IX 1930 – III 1934[36] → dyspozycja dowódcy OK IX)
    • por. / kpt. piech. Kazimierz Hryniewiecki (I 1934[29] – 1938 → kierownik I referatu KRU)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[20][h]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. piech. Kazimierz Hryniewiecki[i] †1940 Charków[46]
  • kierownik II referatu uzupełnień – por. adm. (piech.) Szymon Kacperek[j] †1940 Charków[48]

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Adam Jakub Opaliński ur. 14 lipca 1899 w Derby, w stanie Connecticut, w rodzinie Józefa i Marii z Klubków[4]. Służył kolejno w Legionie Zachodnim, 3 Pułku Piechoty Legionów Polskich, Polskim Korpusie Posiłkowym, prawdopodobnie w c. i k. Pułku Piechoty Nr 57, Żandarmerii Wojskowej oraz w Oddziale II Sztabu Generalnego[5].
  2. ↑ Józef I Domański (ur. 19 marca 1892). Był odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych (trzykrotnie). W marcu 1929 roku został przeniesiony z 22 pp w Siedlcach do PKU Mińsk Mazowiecki na stanowisko pełniącego obowiązki kierownika I referatu administracji rezerw i zastępcy komendanta[12]. We wrześniu 1930 roku został przeniesiony do PKU Prużana na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta[13]. W marcu 1932 roku został zatwierdzony na stanowisku komendanta PKU[14]. W marcu 1934 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX[15]. Z dniem 28 lutego 1935 roku został przeniesiony w stan spoczynku[16].
  3. ↑ Jakub Dauksza ur. 12 maja 1890 w Surwiliszkach, w powiecie oszmiańskim, w rodzinie Jana. Wywodził się z armii rosyjskiej. Właściciel majątku Antoniszki w powiecie trocko-wileńskim, aresztowany tamże 15 sierpnia 1940, był więziony w Wilnie. Wywieziony do łagru w głąb ZSRR, zmarł prawdopodobnie w okolicach Buchary. Żonaty z Marią z Leśniewskich[17]. Był odznaczony Krzyżem Walecznych i Złotym Krzyżem Zasługi (1938).
  4. ↑ Feliks Maurycy Kulczyński ur. 22 września 1893 roku. Wywodził się z armii rosyjskiej. Major ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 roku w korpusie oficerów piechoty. Od czerwca 1933 roku był kwatermistrzem 28 pp w Łodzi. Był odznaczony Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi[19] i Medalem Niepodległości (15 kwietnia 1932).
  5. ↑ kpt. art. Stefan Zawadowski (ur. 15 lipca 1892 w Zaleszczykach, zm. 1940 w Charkowie[25]). W czasie I wojny światowej walczył w c. i k. Armii. Z dniem 31 grudnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku[26].
  6. ↑ Zygmunt Wojciech Piękoś ur. 5 stycznia 1892 roku. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty. W 1932 roku pełnił służbę w KOP[31].
  7. ↑ Por. piech. Eugeniusz Jan Bulski ur. 4 czerwca 1897[33], we wsi Chruszczobród, w powiecie zawierciańskim, w rodzinie Szczepana. Z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku[34]. W czasie II wojny światowej był więźniem Pawiaka[35].
  8. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939 roku, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[37].
  9. ↑ kpt. piech. Kazimierz Hryniewiecki ur. 7 lutego 1899 w Rajgrodzie, w ówczesnym powiecie szczyczyńskim guberni łomżyńskiej, w rodzinie Stanisława. Służył w 75 Pułku Piechoty[38][39]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 października 1920 i 1079. lokatą w korpusie oficerów piechoty[40]. 12 lutego 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski awansował go z dniem 1 stycznia 1923 na porucznika ze starszeństwem z 1 października 1922 i 19. lokatą w korpusie oficerów piechoty[41]. W lipcu 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Powiatowej Komendy Uzupełnień Królewska Huta[42]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Mińsk Mazowiecki na stanowisko referenta[43], a w grudniu 1929 do PKU Poznań Powiat na stanowisko kierownika II referatu poborowego[44]. W styczniu 1934 został przeniesiony do PKU Prużana na takie samo stanowisko[29]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 79. lokatą w korpusie oficerów piechoty[45]. Kazimierz był żonaty z Ireną z domu Burek (ur. 19 lipca 1904 w Poznaniu), z którą miał syna Lecha (ur. 9 stycznia 1929 w Poznaniu, zm. 1998), profesora medycyny.
  10. ↑ Szymon Kacperek ur. 28 października 1898 w Kozienicach, w rodzinie Piotra i Teofili z Rdułtowskich. Porucznik ze starszeństwem z 31 sierpnia 1926 w korpusie oficerów piechoty. Pełnił służbę w KOP[47].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  2. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  3. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
  4. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-09-29]..
  5. ↑ Żołnierze Niepodległości : Opaliński Adam. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-09-29]..
  6. ↑ M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124.
  7. ↑ M.P. z 1932 r. nr 140, poz. 172.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 4 lipca 1932, s. 333.
  9. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  10. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  11. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 marca 1929 roku, s. 101.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 296.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 226.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 133.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 58.
  17. ↑ Jasiewicz 1997 ↓, s. 283.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 37, 558.
  20. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 855.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 296-297.
  22. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 521.
  23. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 28, 38, 102.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 82.
  25. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 629.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 285.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 84.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 135.
  29. ↑ a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 9.
  30. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 174.
  31. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 44, 906.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 181.
  33. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 103.
  34. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283.
  35. ↑ Straty ↓.
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 134.
  37. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  38. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 340, 458.
  39. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 299, 400.
  40. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 142.
  41. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 98.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 221.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 158.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 400.
  45. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 388.
  46. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 169.
  47. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 107, 910.
  48. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 201.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Komenda_Rejonu_Uzupełnień_Prużana&oldid=74487335”