Kolumna Zwycięstwa w Stargardzie
Kolumna Zwycięstwa (lub do 1989 roku Pomnik Wdzięczności[1]) w Stargardzie – nieistniejący pomnik, który znajdował się na Placu Wolności, był ostatnim elementem Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich.
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Miejsce | |
Typ obiektu |
kolumna |
Projektant |
I.W. Mozencew |
Fundator |
Sowiecka Komendantura Wojenna Starogrodu |
Całkowita wysokość |
23 m |
Data budowy |
lipiec 1945–(dts) 13 listopada 1945 |
Data likwidacji |
(dts) 25 listopada 2017 |
Położenie na mapie Stargardu | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego | |
53°20′23″N 15°02′15″E/53,339722 15,037500 |
Kolumna Zwycięstwa (wraz z cmentarzem i mauzoleum) została wzniesiona przez jeńców niemieckich według projektu I.W. Mozencewa na rozkaz Wojennej Rady 61 Armii. Cały kompleks został przekazany polskiej administracji 13 listopada 1945 roku[2].
Kolumna zbudowana była z konstrukcji żelbetonowej, mierzyła 23 m[3]. Kolumnę fragmentarycznie pokryto kamieniem. Na jej szczycie znajdował się Order „Zwycięstwo” otoczony laurem. Do kolumny z czterech stron prowadziły schody, a w przyziemiu pomnik otaczała ażurowa rotunda. Na kolumnie znajdowały się cztery płyty z płaskorzeźbami o tematyce wojennej, oraz cztery medaliony (w 2006 usunięto jeden, na którym znajdował się wizerunek Stalina). Pomnik był licznie zdobiony gwiazdami radzieckimi oraz sierpem i młotem.
W 2005 roku rozpoczęto starania mające na celu zburzenie (lub przeniesienie pomnika na Cmentarz Wojenny)[4]. W 2016 roku podjęto decyzję o przeniesieniu zabytku na cmentarz wojenny przy ulicy Reymonta[5]. W nocy z 29 na 30 listopada 2016 zdemontowano gwiazdę wieńczącą kolumnę[6]. Ostatecznie pomnik został zburzony 25 listopada 2017[7]. Wcześniej zabezpieczono część elementów zdobień, które do czasu podjęcia decyzji przez Wojewodę Zachodniopomorskiego o ich losie tymczasowo zdeponowano w Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Stargardzie[8].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ J. Zenkner: Stargard. Klejnot na Pomorskim Szlaku. Stargard: 2006, s. 108.
- ↑ J Aniszewska: Dawny Stargard. Miasto i jego mieszkańcy. Stargard: 2000, s. 166.
- ↑ Zenkner J., op cit. s. 109
- ↑ Lichota P.: Stalin trzyma się mocno. rmf24.pl, 2005-02-16. [dostęp 2010-04-06]. (pol.).
- ↑ MM: Kolumnę przeniosą na cmentarz. rii.pl, 13.06.2016. [dostęp 2016-06-18].
- ↑ Stargard: Demontaż Kolumny Zwycięstwa. tvn24.pl, 2016-11-30. [dostęp 2016-11-30].
- ↑ Redakcja Twoje Radio 90.3 FM: Rozbiórka Kolumny Zwycięstwa w Stargardzie w toku. Zdania mieszkańców miasta podzielone. twojeradio.fm, 2017-11-25. [dostęp 2017-11-25]. (pol.).
- ↑ Stargard: Demontaż Kolumny Zwycięstwa. szczecin.tvp.pl, 2017-11-25. [dostęp 2017-11-25].