Kolnica – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. białostockim (dzisiejsze woj. podlaskie). Nazwa gminy pochodzi od wsi Kolnica, jednakże siedzibą gminy były Białobrzegi[3].

Kolnica
gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: białostockie
1945–54: białostockie

Powiat

augustowski

Siedziba

Białobrzegi

Populacja (1946)
• liczba ludności


2 919

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba gromad

17

Położenie na mapie Polski w latach 1951–1975
Mapa konturowa Polski w latach 1951–1975, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kolnica”
53°47′24,0000″N 23°03′00,0000″E/53,790000 23,050000

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu augustowskiego w guberni suwalskiej[4][5][6].

W okresie międzywojennym gmina Kolnica należała do powiatu augustowskiego w woj. białostockim[3]. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się 17 gromad: Białobrzegi, Bór, Czarnucha, Gabowe Grądy, Gliniski, Kolnica, Komaszówka, Komorniki, Netta I, Netta II, Netta Folwark, Obuchowizna, Osowy Grąd, Ponizie, Rzepiski, Sajenek, Świderek[7].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gmina zamieszkiwana była przez 3228 osób, wśród których 2790 było wyznania rzymskokatolickiego, 59 prawosławnego, 9 ewangelickiego, 365 innego chrześcijańskiego, a 5 mojżeszowego. Jednocześnie 2826 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 1 białoruską, 396 inną, a 5 żydowską. Na terenie gminy było 516 budynków mieszkalnych[8].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[10]. Jej dawny obszar należy obecnie do gmin Płaska i Augustów.

Miejscowości

edytuj

Miejscowości i osady na podstawie spisu powszechnego z 30 września 1921[11].

Przypisy

edytuj
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Do 28 września 1954 roku
  3. a b Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  5. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  6. Powiat augustowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 51.
  7. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 4.
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. T. V: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924, s. 1.