Kolacja

wieczorny posiłek

Kolacja – ostatni posiłek wieczorny. Słowo kolacja wywodzi się z języka starołacińskiego od collatio, collationis w znaczeniu zbiórki, składki pieniężnej, ale także zebrania, zgromadzenia dostojnych gości na niezwykle uroczystej biesiadzie, uczcie czy wieczerzy[1]. W tym znaczeniu od XVI w.[2] kolacja zaczęła zastępować wieczerzę, pisana jako kolacya (kollacya, kołacya).

W drugiej połowie XVIII w. kolacya było słowem oznaczającym elegancką i podniosłą uroczystość. W tym czasie istniało już niemieckie pojęcie Kollation, czyli „wspólny posiłek wieczorny”, co sprzyjało w powszechnym użyciu przejście z wieczerzy na kolację[3].

Początkowo kolacje urządzano w godzinach porannych i południowych, a gdy czas ich przygotowywania zaczął się przesuwać na coraz późniejszą porę dnia, w końcu kolacja stała się powszednim określeniem ostatniego posiłku dnia. Jeśli ten posiłek ma cechy szczególnego zgromadzenia, nazywany jest on uroczystą kolacją.

W Polsce i w innych krajach europejskich kolację spożywa się zazwyczaj w godzinach 18-21[potrzebny przypis]. W Hiszpanii kolacja odbywa się dużo później – w godzinach od 21 do północy.

W języku francuskim, włoskim czy hiszpańskim formy collation, colazione i colación znaczą co innego niż kolacja w języku polskim, choć wszystkie wywodzą się od łacińskiego collatio.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. KOLACJA i WIECZERZA | Narodowe Centrum Kultury [online], | Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  2. Słownik etymologiczny języka polskiego/kolacja - Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2022-01-29] (pol.).
  3. Kolacja najpierw była… składką pieniężną [online], Obcy język polski, 29 grudnia 2014 [dostęp 2022-01-29] (pol.).