Kośminek
Kośminek – dzielnica Lublina we wschodniej części miasta. Składa się z właściwego Kośminka, Majdanka, osiedli Maki i Wyzwolenie-Południe.
| Dzielnica Lublina | |
 Majdanek – pozostałość obozu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Lublina | |
| SIMC |
0955041[1] |
| Powierzchnia |
6,44 km² |
| Populacja (2018) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
1997,36 os./km² |
Plan Kośminka.png)
| |
Położenie na mapie Lublina
| |
| 51°13′33,0240″N 22°35′27,9960″E/51,225840 22,591110 | |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujStary Kośminek był dzielnicą przemysłową. Znajdowały się tam liczne, większe i mniejsze zakłady produkcyjne, takie jak: odlewnia żeliwa, fabryka wag Jarosława Caudra, przetwórnia cykorii, wapniak, garbarnie, rozlewnia wódek, a także lubelska elektrownia. Właścicielem terenów dzisiejszego Kośminka był w XIX w. Michał Kośmiński. Inżynier gubernialny Feliks Bieczyński w 1860 zaprojektował dla tych terenów budowę osiedla rzemieślniczego oraz parku (późniejszy Park Bronowicki). Projekt nie został zrealizowany, ponieważ Kośmiński zbankrutował. Pozostała tylko nazwa tych terenów od nazwiska – Kośminek.
Tereny te częściowo objęło państwo, a częściowo zostały rozparcelowane. Najwięcej ziemi wykupili Żydzi i oni zaczęli tu budować zakłady przemysłowe. Na początku XX w. wybudowano dużą garbarnię skór twardych – Luchta – gorzelnię i wyrób wódek koszernych „Pejsach-Spir” oraz odlewnię wyrobów żeliwnych (blachy kuchenne, fajerki, saganki itp.) „Czuhunnyj Zawod A. Fridman-Kośminek”. Powstała suszarnia i fabryka cykorii. Zylber wybudował duży, nowoczesny wapniak, wykorzystujący wydobywany metodą odkrywkową kamień wapienny. Dla celów handlowych utworzony został „Syndykat”.
Rozwój przemysłu w tej części miasta wywołał potrzebę budowy domów mieszkalnych dla robotników. Powstały więc ulice: Garbarska, Wspólna, Żelazna, Długa i poprzeczne. Powstały piekarnie: Woźniaka na Żelaznej i Sałaty na Wspólnej. Rozwinął się transport. Przez ul. Garbarską przechodziły dwie bocznice kolejowe. Wielu mieszkańców Kośminka trudniło się transportem konnym (wozactwo i dorożkarstwo). Na końcu ul. Długiej powstała kuźnia Sybilskiego, wyrabiająca wozy i platformy konne.
W czasie I wojny światowej i zaraz po niej powstawały w dalszym ciągu zakłady przemysłowe. Przy ul. Długiej powstał duży zakład produktów naftowych, z bocznicą kolejową. Przy ul. Wspólnej utworzono drugą, małą garbarnię skór miękkich.
W latach dwudziestych XX w. wybudowano dużą elektrownię miejską na rogu ul. Garbarskiej i Długiej. Przy elektrowni tej był konny tabor miejski, gdzie ukryty został i przetrwał wojnę i okupację niemiecką obraz Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Wybudowano także dużą zajezdnię dla autobusów, a po II wojnie światowej – dla trolejbusów, kursujących ul. Garbarską do śródmieścia. Po zlikwidowaniu fabryki cykorii na jej miejscu powstała fabryka nowoczesnych wag uchylnych Czecha Jarosława Caudra.
Administracja
edytujGranice dzielnic administracyjnych Kośminka określa statut dzielnicy uchwalony 19 lutego 2009. Granice Kośminka tworzą: od północy ul. Fabryczna – Droga Męczenników Majdanka, od wschodu granica miasta, od południa ul. Szklarniana – ul. Głuska, a od zachodu Czerniejówka[3].
Kośminek ma powierzchnię 6,44 km²[4]. Według stanu na 30 czerwca 2018 na pobyt stały na Kośminku były zarejestrowane 12 863 osoby[2].
Siedziba Rady i Zarządu Dzielnicy Kośminek mieści się przy ul. Bukowej 17, w budynku pasażu usługowo-handlowego osiedla Maki. [5]
Przypisy
edytuj- ↑ Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 2022-06-30]. (pol.).
- ↑ a b Mieszkańcy wg dzielnic. Stan na dzień 30.06.2018 r.. BIP Urząd Miasta Lublin. [dostęp 2018-08-12].
- ↑ Kośminek [online], lublin.eu [dostęp 2016-10-19].
- ↑ Projekt uchwały Rady Miasta w sprawie podziału obszaru miasta Lublin na sektory w celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości [online], bip.lublin.eu, 27 sierpnia 2012 [dostęp 2016-08-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-25].
- ↑ Kośminek. [dostęp 2021-07-04].
Linki zewnętrzne
edytuj- Kośminek fotografie. serwisy.umcs.lublin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-12)].
- Państwowe Muzeum na Majdanku
- Kośminek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 465.