Wikipedia

Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu

Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu – zabytkowa gotycka świątynia murowana w miejscowości Nowe Rybie, będąca kościołem parafialnym miejscowej parafii.

Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu
Zabytek: nr rej. A-42/M z dnia 20 czerwca 2006[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Nowe Rybie

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolickie

parafia

Parafia Znalezienia Krzyża Świętego w Nowym Rybiu

Wezwanie

Znalezienie Świętego Krzyża
Trójca Święta

Wspomnienie liturgiczne

niedziela po 14 września

Położenie na mapie gminy wiejskiej Limanowa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Limanowa, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Znalezienia Krzyża Świętego i Trójcy Świętej w Nowym Rybiu”
Ziemia49°46′38,97″N 20°19′43,78″E/49,777492 20,328828
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj

Nie wiadomo, kiedy powstał pierwszy kościół w Nowym Rybiu. Wiadomo jednak, że spłonął w 1795. Odbudowano go ze środków przekazanych przez ówczesnego właściciela wsi – Gabriela Grzembskiego. Konsekracji nowej świątyni dokonał biskup Alojzy Pukalski w 1867[2][3].

W latach 1993-1997 przeprowadzono gruntowny remont kościoła i jego otoczenia. W jego wyniku zostały odsłonięte stare mury, które wkomponowano w istniejące ściany i pozostawiono odkryte[4].

W 2005 poddano konserwacji ołtarze, ambonę i chrzcielnicę. Wykonano również nową wieżyczkę na sygnaturkę[4]. Po zakończeniu prac, kościół został wpisany na listę zabytków województwa małopolskiego. W rejestrze znalazły się również: dzwonnica, cmentarz parafialny i ogrodzenie kościoła wraz z kaplicami[1].

Na poddaszu kościoła znajduje się stanowisko rzadkiego gatunku nietoperzy, objęte ochroną[4].

Architektura

edytuj

Kościół w Nowym Rybiu wzniesiony został w stylu gotyckim. Jest to świątynia jednonawowa z węższym prezbiterium, murowana i otynkowana, kryta pierwotnie gontem a obecnie blachą. Do prezbiterium przylega niewielka zakrystia, a od frontu obszerna kruchta z wejściem na chór. Nad nawą wzniesiono smukłą wieżyczkę na sygnaturkę z latarnią.

Na zewnątrz kościół opinają skośne szkarpy. Na dwóch z nich znajdują się pamiątkowe tablice – jedna z 1517 z herbem Szreniawa, a druga z 1821[2][5].

Wnętrze

edytuj

Wnętrze kościoła przykrywają XIX-wieczne stropy płaskie, zdobione skromnymi stiukami[2]. Oświetla je światło padające przez wąskie, ostrołukowe okna. Do nawy, prezbiterium i zakrystii wiodą trzy kamienne gotyckie portale ostrołukowe[5].

Ołtarz główny
rokokowy, pochodzi z końca XVIII wieku. Umieszczono w nim barokową rzeźbę Chrystusa Ukrzyżowanego.
Ołtarze boczne
pochodzą z tego samego okresu, co ołtarz główny i wykonane są w podobnym stylu.
  • ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa – znajdują się w nim dwa obrazy: Serce Jezusa z XVII w. oraz Adoracja Najświętszego Dzieciątka z XVIII w[2]. W zwieńczeniu umieszczono figurę św. Weroniki[5].
  • ołtarz św. Józefa – z wizerunkami św. Józefa i św. Antoniego[2].
  • ołtarz Matki Bożej Różańcowej – w nadstawie znajduje się obraz Matka Boża z Dzieciątkiem, a na jego zasuwie Matka Boża Różańcowa. Oba namalowano w XIX wieku. W zwieńczeniu umieszczono wizerunek św. Rocha. Po bokach stoją barokowe rzeźby św. Franciszka i św. Jana Ewangelisty[2].
Pozostałe wyposażenie

Otoczenie

edytuj
  • zabytkowy kamienny mur z kapliczkami z początku XX w[4].
  • zabytkowa murowana dzwonnica z trzema dzwonami[4].
  • zabytkowy cmentarz parafialny[4].
  •  
    Nawa główna
  •  
    Portal do zakrystii
  •  
    Chór
  •  
    Ambona
  •  
    Mur z kapliczką
  •  
    Tablica PTPP PRO NATURA

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024., s. 94
  2. ↑ a b c d e f g h i Historia Kościoła Parafialnego. Parafia w Nowym Rybiu, 2007. [dostęp 2011-03-28]. (pol.).
  3. ↑ P. Skoczek, "Parafie...", s. 146
  4. ↑ a b c d e f P. Skoczek, "Parafie...", s. 150
  5. ↑ a b c P. Skoczek, "Parafie...", s. 147

Bibliografia

edytuj
  • Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 146-150. ISBN 978-83-88383-43-4.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Kościół_Znalezienia_Krzyża_Świętego_i_Trójcy_Świętej_w_Nowym_Rybiu&oldid=71369527”