Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie – gotycki kościół z XIV wieku, przebudowany w XV i XVII wieku. Część dawnego klasztoru norbertanek w Żukowie, obecnie należy do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie.

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie
Zabytek: nr rej. 155 z dnia 4.12.1961
kościół parafialny
Ilustracja
Klasztor i kościół
Państwo

 Polska

Miejscowość

Żukowo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żukowie

Wezwanie

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Wspomnienie liturgiczne

15 sierpnia

Położenie na mapie Żukowa
Mapa konturowa Żukowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie”
Położenie na mapie gminy Żukowo
Mapa konturowa gminy Żukowo, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żukowie”
Ziemia54°20′25,50″N 18°21′45,08″E/54,340417 18,362522

Historia

edytuj

Kościół zbudowany w XIV wieku przez siostry norbertanki. Mury pamiętają Książąt Pomorskich z XIII wieku. Zbudowano go wraz z klasztorem przeniesionym z pobliskiej Stolpy (dawna część Żukowa) po najeździe z 1226 r. Kościół był w posiadaniu klasztoru aż do 1834 r., kiedy został skasowany przez rząd pruski. W 1836 r. przejęła go parafia żukowska. Budynki klasztoru zostały sprzedane, a w dawnej stajni urządzono plebanię. Z klasztoru ocalał kościół klasztorny, stajnia i wozownia, budynek z filarem na środku i sklepieniem, mur z wnękami z przedstawieniami zakonnic i figura św. Norberta na dziedzińcu. Cmentarz przykościelny pochodzi z XVII wieku[1].

Architektura

edytuj

Badania archeologiczne z 1999 r. wykazały dwie fazy budowy kościoła w średniowieczu: z 1375 r. i 1433 r. Kościół wzniesiony został z cegły, w stylu gotyckim, o długości 38 metrów, 9 szerokości i 14 wysokości. We wnętrzu zastosowano dwa rodzaje sklepień: krzyżowe i kolebkowe. Elewacje zewnętrzne zakrystii i klatki schodowej na chór pochodzą z początku XVIII w.

Wyposażenie

edytuj
 
Barokowy ołtarz główny z obrazami Hermana Hana
 
Tryptyk antwerpski z ok. 1515 r.
 
Organy
  • XVII-wieczny ołtarz główny z obrazami Hermana Hana: Madonna wśród Aniołów i Trójca Przenajświętsza, relikwiarzem, figurami Jezusa Zmartwychwstałego, św. Marii Magdaleny, św. Jana Ewangelisty i aniołów,
  • XVI-wieczny ołtarz Świętej Rodziny z późnogotycką figurą Matki Boskiej Wadzińskiej,
  • ołtarz Świętego Norberta z XVIII w.,
  • tryptyk antwerpski z życiem Jezusa z XVI w.,
  • tryptyk Mestwina, który został poświęcony fundatorowi i jego żonie, czyli księciu Mestwinowi I i Zwinisławie,
  • empora chórowa połączona z amboną; prace nad emporą zakończono 23 lipca 1766 r.,
  • obrazy z XVIII w., w tym Norbertanki Zamordowane przez Prusów w 1226 r. i Zdjęcie z krzyża,
  • tęcza z XVII w.,
  • krzyż nad wejściem do zakrystii z około 1360 r.
  • Dzwony
    • sygnaturka z 1737 r.
    • dwa dzwony z lat 50. XX w. o napędzie łańcuchowym o imionach ,,Maria" i ,,Norbert".
  • Organy
    • organy stojące na dawnym chórze zakonnic zostały zbudowane w latach 50 XX wieku.(prospekt w barwie ciemnozielonej). Obecnie posiadają 25 głosów. Są wyposażone w miech, trakturę pneumatyczną i dmuchawę elektryczną. Organy te wymagają remontu.

Przypisy

edytuj
  1. Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-62129-73-7, str. 100

Bibliografia

edytuj
  • Błażej Śliwiński, Dzieje Żukowa, Żukowo 2003.
  • Antoni Grzędzicki, Żukowo, Gdańsk 1989.
  • Eugeniusz Pryczkowski, Siła Żukowa, Żukowo 2009.

Linki zewnętrzne

edytuj