Kościół Przemienienia Pańskiego i Matki Boskiej Częstochowskiej w Krynicy-Zdroju
Kościół Przemienienia Pańskiego i Matki Boskiej Częstochowskiej w Krynicy-Zdroju – rzymskokatolicki dawny kościół zdrojowy pw. Przemienienia Pańskiego i Matki Boskiej Częstochowskiej, wybudowany w 1863, znajdujący się w Krynicy-Zdroju.
nr rej. A-413 z dnia 20.11.1972[1] | |||||||
kościół pomocniczy | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie Krynicy-Zdroju | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego | |||||||
Położenie na mapie gminy Krynica-Zdrój | |||||||
49°25′10,2″N 20°57′33,5″E/49,419500 20,959306 |
Do 1892 kościół zdrojowy, obecnie pełni funkcję kościoła pomocniczego. Świątynia leży na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.
Historia
edytujW wyniku rozwoju Krynicy jako miejscowości uzdrowiskowej zaczęło napływać coraz więcej ludzi wyznania rzymskokatolickiego. Dla nich to i dla mieszkańców miasta wybudowano kościół w latach 1863–1864 w parku na Dietlówce według projektu Feliksa Księżarskiego, architekta, który wsławił się budową Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Kościół ten, pw. Przemienienia Pańskiego, został konsekrowany przez ks. Józefa Emanuela Matuzińskiego, proboszcza ze Starego Sącza. Po wybudowaniu nowego kościoła w 1892 świątynia straciła na znaczeniu i została zamknięta. Dopiero na prośbę gości i kuracjuszy wznowiono odprawianie nabożeństw w soboty w okresie letnim. Kościół był kilkakrotnie remontowany w końcu XIX w. W 1991 pożar strawił kopułę, którą odbudowano w 1993.
Architektura i wyposażenie
edytujBudowla nawiązuje do łacińskich wzorów barokowych oraz tradycji budownictwa cerkiewnego. Założenie oparto na rzucie ośmiokąta połączonego krzyżem greckim. Główną część stanowi obszerna nawa nakryta gontowym dachem kopulastym z latarnią. Do czterech boków nawy przylegają przybudówki, pełniące role: prezbiterium, kaplicy bocznej i dwóch krucht wejściowych. Na jednej z nich wieżyczka. Obiekt został zbudowany w konstrukcji zrębowej. Ściany oszalowano pionowo z listwowaniem.
Wewnątrz zastosowano stropy płaskie. Wyposażenie stanowią dwa ołtarze z przełomu XIX i XX w. z obrazami Przemienienia Pańskiego i Matki Boskiej Częstochowskiej oraz kilka współczesnych obrazów świętych.
Obok kościoła znajduje się drewniany krzyż z 1910, upamiętniający 500 rocznicę bitwy pod Grunwaldem.
-
Widok od strony frontowej
-
Elewacja zachodnia
-
Pomnik Wyszyńskiego
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-01-07] .
Bibliografia
edytuj- Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 133, 134 ISBN 83-89188-08-2
- Praca zbiorowa, Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Kraków 2010, ss. 233, 234 ISBN 978-83-60538-61-6