Kościół Matki Boskiej Bolesnej w Birżebbuġy
Kościół Matki Boskiej Bolesnej (malt. Il-knisja ta’ Marija Addolorata, ang. Church of Our Lady of Sorrows) – rzymskokatolicki kościół przy Triq il-Knisja w Birżebbuġy na Malcie[1][2]. Położony jest na terenie parafii św. Piotra w Okowach w tejże miejscowości[3][4].
nr rej. 1712 NICPMI (2013-09-27) | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Adres |
Triq il-Knisja | ||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Malty | |||||||||||
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |||||||||||
35°49′35,9″N 14°31′45,2″E/35,826639 14,529222 |
Historia
edytujNa początku XX wieku życie społeczne na terenie Birżebbuġ obracało się wokół kaplicy Świętej Rodziny wybudowanej w 1865, która jednak z czasem stała się za mała. Pomysłodawcą i inicjatorem budowy nowego kościoła był kanonik Spiridione Penza z Bormli[5][6][7].
Pierwszy kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej, bardzo prosty i ubogi, powstały z przekształcenia dwóch stodół, został otwarty i poświęcony przez arcybiskupa Pietro Pace 14 sierpnia 1907[5][6].
Chociaż nowy kościół był już i tak większy od kaplicy Świętej Rodziny, Dun Spir postanowił go jeszcze powiększyć, by ten był wystarczająco przygotowany do pełnienia roli kościoła parafialnego. W 1909 powiększył kościół, dobudował dwie niewielkie zakrystie, nadając budowli kształt litery "T", w latach 1909–1910 zbudował fasadę[5][6][7][8].
9 września 1913 kościół uzyskał status parafialnego w związku z powstaniem parafii w Birżebbuġy. Pierwszym proboszczem parafii został ks. Carmelo Bugelli[5][8]. W 1937, kiedy ukończono budowę nowego kościoła parafialnego, kościół Matki Bożej Bolesnej utracił ten status[6][7].
W latach 1950–2009 kościół był wykorzystywany przez M.U.S.E.U.M. jako ośrodek katechezy dla chłopców[5][8].
W latach 2013–2016 przeprowadzono prace konserwatorskie kościoła[5]. Przeprowadzone prace naprawcze i konserwacyjne miały na celu przede wszystkim przywrócenie temu zabytkowi jego integralności estetycznej i wizualnej, która została szczególnie naruszona zarówno przez zły dobór materiałów w poprzednich interwencjach, jak i brak konserwacji. Interwencja obejmowała prace porządkowe, wymianę kamienia, naprawę plastyczną i spoinowanie w razie potrzeby. Widoczne rury, kable i rdzewiejące metalowe wstawki zostały usunięte przed rozpoczęciem prac renowacyjnych[8].
Architektura
edytujWygląd zewnętrzny
edytujKościół ma kształt litery T. Fasada w stylu doryckim została zbudowana według planu architekta Salvu Sacco z Birgu. Prace nad fasadą rozpoczęły się 11 października 1909, a zakończono je w styczniu 1910. Budowniczymi byli Giuseppe Vassallo i Francesco Cassar z Luqi, zaś kamienie na jej budowę wycięto spod samego kościoła[5].
Cztery duże kolumny szerokiego portyku na wejściu do świątyni wspierają trójkątny fronton z krzyżem na szczycie[2]. Na portyku do dziś widnieje napis po łacinie, który głosi: D.O.M.DEIPARÆ.V.MARIÆ.PERDOLENTI.DICATUM.A.R.S.MCMIX. (Poświęcony Bogu Wszechmogącemu i Matce Boskiej Bolesnej, 1909)[5]. Nad drzwiami złamany portyk[2]. Fasada na krańcach zwieńczona jest dwoma dzwonnicami[5][7], poniżej których na fasadzie widoczne są herby[2] oraz tablice pamiątkowe[5].
Wnętrze
edytujW kościele znajduje się jeden ołtarz. Nad nim umieszczony był obraz nieznanego autora ani czasu powstania, przedstawiający Matkę Bożą Bolesną z ciałem Jezusa; dziś znajduje się w kościele parafialnym[5][7]. Obraz umieszczony był w pięknej kamiennej ramie dłuta Giovanniego Velli[5].
Ochrona dziedzictwa kulturowego
edytuj27 września 2013 obiekt wpisany został na listę National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 1712[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Santa Marija Addolorata / Our Lady of Sorrows. Quddies. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-09)]. (ang.).
- ↑ a b c d e Chapel of the Pieta. NICPMI. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-12)]. (ang.).
- ↑ Knisja Parrokkjali ta’ San Pietru fil-Ktajjen / Knisja tad-Duluri. L-Arċidjoċesi ta' Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-14)]. (malt.).
- ↑ Birżebbuġa / Church of Our Lady of Sorrows. Archdiocese of Malta. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-07)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Conrad D'Amato: Il-knisja ta’ Marija Addolorata ~ Birżebbuġa ~. Kappelli Maltin. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)]. (malt.).
- ↑ a b c d Alfie Guillaumier: Malta's Town and Villages / Old Parish Church of Our Lady of Sorrows. Valletta: Progress Press Co. Ltd, 2003, s. 47-48. ISBN 99909-3-056-2. (ang.).
- ↑ a b c d e Parish of St. Peter in Chains (Birżebbuġa, Malta): Kappelli f’Birżebbuġa / Il-kappella tad-Duluri. www.um.edu.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-09)]. (malt.).
- ↑ a b c d Our Lady of Sorrows Chapel - B'Bugia. restoration.gov.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-09)]. (ang.).