Kościół Matki Boskiej Śnieżnej „Tas-Silġ” w Marsaxlokk

Kościół Matki Boskiej Śnieżnej „Tas-Silġ” (malt. Il-knisja tal-Madonna tas-Silġ[2], ang. Church of Our Lady of the Snows)[1]rzymskokatolicki kościół[3] leżący w miejscowości Marsaxlokk na Malcie. Świątynia wchodzi w skład parafii w Marsaxlokk[4] i jest pod opieką karmelitów z przylegającego do kościoła klasztoru[2][3][5][6].

Kościół Matki Boskiej Śnieżnej „Tas-Silġ”
Il-knisja tal-Madonna tas-Silġ
Zabytek: nr rej. 1745 NICPMI (2013-09-23)
kościół
Ilustracja
Państwo

 Malta

Miejscowość

Marsaxlokk

Adres

Triq Delimara / Triq il-Patrijiet Tereżjani, MXK 1147[1]

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

w Marsaxlokk

Wezwanie

Matki Boskiej Śnieżnej

Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół „Tas-Silġ””
Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół „Tas-Silġ””
Ziemia35°50′39,5″N 14°33′08,5″E/35,844306 14,552361

Historia

edytuj

Kościół Matki Boskiej Śnieżnej w Marsaxlokk jest został ufundowany przez Giovanniego Francesco Cassara (lub Gauci[6][7]) około 1650. Fundator zadbał o wyposażenie kościoła we wszystko, co niezbędne do posługi i publicznego kultu. Umową w aktach notarialnych notariusza Natale Parmisciano, na której widnieje data 10 listopada 1670, ten sam fundator pozostawił na rzecz tego kościoła kilka zapisów i fundacji pobożnych. Kościół ten do dziś ma dobroczyńców[2].

W 1832 oryginalny kościół rozebrano i ponownie odbudowano[8] na tych samych fundamentach, ale według innego projektu architekta Francesco Fabri z Birgu. Koszty przebudowy poniosła markiza Anġolina Muscat Cassia Dorell. Markiza w swoim testamencie z 25 września 1834 pozostawiła pewne ciężary i prawa temu, kto przejmie ten kościół wraz z towarzyszącym mu pałacem i gruntami[2][6].

Przez pewien czas kościół był zamknięty, z wyjątkiem kilku szczególnych dni, kiedy odwiedzał go prywatny kapelan rodziny Testaferrata. W 1933 kościół wraz z pałacem, ogrodem i otoczeniem został przekazany przez markiza Lorenzo Testaferratę karmelitom. Umowa darowizny została podpisana 22 kwietnia tego samego roku[2][6].

Klasztor

edytuj

Po przejęciu kościoła przez karmelitów budynek pałacu został przekształcony w klasztor. Budowę nowego rozpoczęto 28 marca 1937. Zaprojektował go architekt Andrew Micallef. Zakończenie prac i oficjalne oddanie klasztoru do użytku miało miejsce 2 października 1939. Po wybuchu II wojny światowej zakonnicy musieli przekazać go w używanie wojsku, a to w związku ze znajdującym się w pobliżu fortem Delimara. Wojsko opuściło klasztor 20 listopada 1942, a kilka dni później bracia ponownie poświęcili to miejsce[2][6].

Architektura

edytuj

Wygląd zewnętrzny

edytuj
 
Fasada kościoła „Tas-Silġ”

Fasada jest bardzo podobna do fasad maltańskich kościołów parafialnych. Jest na niej sześć długich pilastrów w stylu jońskim, po trzy z każdej strony, które podtrzymują całe belkowanie. W części środkowej, nieco wysuniętej na zewnątrz, znajdują się drzwi zwieńczone półokrągłym nadświetlem; nad nimi umieszczony jest fronton segmentowy. Na nim widnieje kartusz oraz medalion z koroną trzymaną przez dwa anioły. W medalionie wizerunek Madonny. Wyżej umieszczone jest duże okno i trójkątny fronton[2].

Dach kościoła otacza niski murek kamienny z balustradami, natomiast po bokach zbudowane są dwie dzwonnice w formie wież. Mają po cztery łuki pomiędzy pilastrami w stylu jońskim, a nad nimi znajdują się niskie zwieńczenia w formie piramid. Całą budowlę zwieńcza kopuła z latarnią[2].

Przed kościołem znajduje się niewielki placyk, na który od drogi prowadzącej do kościoła wchodzi się po pięciu stopniach. Placyk ma kształt półkola i jest otoczony kamiennymi balustradami[2].

Wnętrze kościoła

edytuj

Kościół ma plan ośmioboku z głęboką, półokrągłą apsydą. Po jego bokach znajduje się dwoje drzwi, z których jedne są zamknięte niszą z figurą św. Teresy z Ávili, założycielką zakonu Karmelitów Bosych. W kościele znajduje się również figura Matki Bożej z Góry Karmel, wykonana w Genui i podarowana przez klasztor w Bormli[2][6].

Wnętrze kościoła otacza osiem par pilastrów w stylu jońskim, które podtrzymują belkowanie biegnące wokół. Z niego wznoszą się cztery łuki i cztery pendentywy, na których opiera się kopuła z latarnią. Apsyda ma sklepienie w formie półkopuły z monogramem Maryi[2].

Niewielki obraz tytułarny przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem pomiędzy dwoma aniołami, siedzącą na wielkiej chmurze, a pod nią wiele pokrytych śniegiem gór. W rogu obrazu widać front kościoła i dwie klęczące kobiety. Obraz ten otoczony jest piękną ramą w stylu rokoko wyrzeźbioną w kamieniu. Nad nim znajduje się kartusz z napisem po łacinie[2]. Autor obrazu nie jest znany[6].

 
Widok kościoła z boku. Widoczna kopuła z latarnią.

Po bokach ołtarza znajduje się dwoje drzwi również ozdobionych rzeźbionymi motywami, nad którymi znajdują się dwa okna zamknięte wypukłą żelazną kratą (ang. pregnant windows - „okna ciążowe”). I one również są podobnie ozdobione[2].

Nad drzwiami wejściowymi znajduje się drewniana galeria na organy[2].

Kościół dziś

edytuj

Dziś kościołem opiekują się mnisi karmelici bosi, którzy codziennie sprawują msze św. i wszystkie czynności liturgiczne przez cały rok[1][5]. Uroczyście obchodzone są trzy szczególne święta. Są to 4 sierpnia, tytularne święto Matki Bożej Śnieżnej; 16 lipca – święto Matki Bożej z góry Karmel i 1 października – święto św. Teresy od Dzieciątka Jezus[2].

Ochrona dziedzictwa kulturowego

edytuj

Od 23 września 2013 kościół jest umieszczony w National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 1745[8].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Madonna tas-Silg / Our Lady of the Snows. Quddies. [dostęp 2023-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-05)]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Joe Brincat: Il-knisja tal-Madonna tas-Silġ ~ Marsaxlokk ~. Kappelli Maltin. [dostęp 2023-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)]. (malt.).
  3. a b Knisja Madonna tas-Silg/Church of Our Lady of the Snows/Marsaxlokk, Malta. GCatholic.org. [dostęp 2023-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-26)]. (ang.).
  4. Parroċċa ta’ Marsaxlokk. L-Arċidjoċesi ta’ Malta. [dostęp 2023-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-02)]. (malt.).
  5. a b Knisja Madonna tas-Silġ. L-Arċidjoċesi ta’ Malta. [dostęp 2023-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-06)]. (malt.).
  6. a b c d e f g Marsaxlokk - Church of Madonna Tab-Silg and convent. W: Alfie Guillaumier: Malta’s Towns and Villages. USA: Terry Asphar (tłumacz), 2003, s. 242. ISBN 0-9743821-0-8. (ang.).
  7. CIII. Altre Chiese nel Zeitun e suoi limiti. / 13. La chiesa della B. V. ad Nives (tas-Silg). W: Achille Ferres: Descrizione storica delle chiese di Malta e Gozo. Malta: 1866, s. 382.
  8. a b Chapel of the Madonna of the Snows. NICPMI, 2013-09-23. [dostęp 2023-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-24)]. (ang.).