Kościół Ewangelicko-Prezbiteriański w Polsce
Kościół Ewangelicko-Prezbiteriański w Polsce – kościół protestancki w Polsce, należący do rodziny Kościołów kalwińskich. Kościół w swojej teologii jest reformowany, charakteryzuje go prezbiterialny ustrój Kościoła.
| Klasyfikacja systematyczna wyznania | |||||||||
| chrześcijaństwo └ protestantyzm └ kalwinizm | |||||||||
| Ustrój kościelny | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Prądy teologiczne | |||||||||
| Nurty pobożnościowe | |||||||||
| Siedziba |
ul. Białozora 3, 02-817 Warszawa | ||||||||
| Zwierzchnik • tytuł zwierzchnika |
Moner Shaded | ||||||||
| Organ ustawodawczy |
Prezbiterium | ||||||||
| Zasięg geograficzny | |||||||||
| Członkostwo | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Przewodniczącym Prezbiterium Kościoła jest pastor Moner Shaded z Parafii Ewangelicko-Prezbiteriańskiej Kościół Dobrego Pasterza w Warszawie[1]. Na stanowisko został powołany 19 kwietnia 2021 r.
Historia szeroko pojętego prezbiterianizmu
edytujKościół wywodzi się z tradycji Kościołów protestanckich, konkretnie z gałęzi Kościołów reformowanych kontynentalnych. Wskazuje się na to, iż prezbiterianizm dojrzał w Szkocji. Jednak Kościoły kontynentalne, szczególnie Genewa, i stacjonujący w niej Jan Kalwin, miały ogromny wpływ na wielu uchodźców protestanckich z Wysp Brytyjskich i m.in. na Johna Knoxa, Szkota. W wyniku tych rzeczy finalnie powstał nowy nurtu protestantyzmu reformowanego – prezbiterianizm[2]. Jednakże już prędzej, bo za panowania królowej Elżbiety I Tudor, można dopatrywać się zalążków prezbiterianizmu, gdy powierzono władzę kościelną prezbiterom (starszym). Ważnym dokumentem tego okresu jest Szkockie wyznanie wiary (1560). Ważnym przedstawicielem nurtu jest Kościół Szkocji.
Prezbiterianizm najwcześniej przyjął się w Szkocji, lecz również częściowo w Anglii (w Kościele Anglii 1645–60 obowiązywał „The Form of Presbyterial Church Government”) oraz w Irlandii[3].
W XVII wieku powstały kluczowe dokumenty w kontekście nauk prezbiterianizmu: Westminsterskie wyznanie wiary oraz Mały i Duży katechizm Westminsterski. Opracowane przez duchownych Kościoła Anglii, nie były długo przezeń uznawane. Zostały jednak zaadaptowane przez przedstawicieli prezbiterianizmu.
Ważnym etapem w historii prezbiterianizmu były migracje do Stanów Zjednoczonych. Rozpoczęto zakładać Kościoły, m.in. właśnie prezbiteriańskie w Nowym Świecie.
Historia Kościoła Ewangelicko-Prezbiteriańskiego w Polsce
edytujW 1993 roku zarejestrowany został związek wyznaniowy pod nazwą „Kościół Dobrego Pasterza”[4]. Pierwsze nabożeństwo Kościoła odbyło się w Niedzielę Palmową, 4 kwietnia 1993 roku. Miejscem nabożeństw był, nieistniejący już, tzw. Złoty Dom na Placu Grzybowskim w Warszawie. Kościół ten na przestrzeni lat podejmował różnorakie inicjatywy i organizował różne spotkania[5]. 9 lutego 2021 roku denominacja została przekształcona w Kościół Ewangelicko-Prezbiteriański w Polsce. Następnie 19 kwietnia 2021 roku powołano 4 parafie – dwie w Warszawie (parafia Kościół Dobrego Pasterza oraz parafia Odkupiciela) oraz po jednej w Krakowie (parafia Chrystusa Zbawiciela) i Gdańsku (parafia Trójcy Świętej), a także wybrano Przewodniczącego i Zastępcę Przewodniczącego Prezbiterium. Pierwszym Przewodniczącym został pastor parafii Kościół Dobrego Pasterza Moner Shaded, a na Zastępcę wybrany został Michał Rogatko (starszy zarządzający parafii Odkupiciela w Warszawie).
Nauka Kościoła
edytujKościół Ewangelicko-Prezbiteriański jest kościołem chrześcijańskim, a mówiąc konkretniej protestanckim. Wyznaje i naucza ortodoksyjnych doktryn chrześcijańskich. Jego zasady wiary są określone przez dokumenty wyznaniowe, którymi są Westminsterskie wyznanie wiary oraz Mały i Duży Katechizm, spisane w XVII wieku w Anglii. Dokumenty wyznaniowe określają właściwą interpretację Pisma Świętego, lub mówiąc inaczej, wyrażają to, co przez prezbiterian uważane jest za dokładną naukę wypływającą z Pisma Świętego.
Prezbiterianie nauczają, iż podstawą wiary i normą życia jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu – Biblia (która w kanonie protestanckim liczy 66 ksiąg – nie są do niego wliczone księgi deuterokanoniczne), natomiast tradycja podlega stałej rewizji według zasady Ecclesia reformata et semper reformanda. Szeroko pojęta tradycja nie jest przez ten Kościół z definicji odrzucana, lecz jest zawsze podporządkowana Pismu Świętemu i w jego świetle musi być ewaluowana. Uznawane są także zasady wyrażone przez pięć sola[6].
Kościół odwołuje się także do tradycji ewangelickiej. Zdaniem ewangelików Pismo Święte wyklucza możliwość jakiejkolwiek współpracy człowieka z łaską Bożą w dziele zbawienia. Nauczaniem Kościoła jest, iż Bóg oferuje przebaczenie wyłącznie na podstawie swojej łaski (sola gratia). Sprawowane dobre uczynki są owocem darowanego zbawienia[7].
Kościół definiuje sakramenty jako fizyczne znaki ustanowione przez Boga, które potwierdzają i upewniają o Bożych obietnicach. Uznaje się dwa sakramenty: chrzest święty oraz Wieczerzę Pańską. Ważnym w kontekście zrozumienia sakramentologi Kościoła jest to, iż sakramenty są opus Dei (dziełem Boga), są nadane przez samego Boga, w osobie Chrystusa Jezusa. Są one widzialnymi znakami niewidzialnej łaski, stąd też Westminsterskie wyznanie wiary określa sakramenty mianem „znaków i rękojmi”. Jednak sakramenty nie działają ex opere operato. Sakramenty przekazują i przypieczętowują Bożą łaskę wszystkim, którzy przyjmują je z wiarą. Sakramenty są sprawowane wyłącznie w czasie nabożeństwa, przez ordynowanego duchownego. Kościół również chrzci niemowlęta. W kontekście tego zagadnienia, i ogólnej perspektywy teologicznej Kościoła ważną jest teologia przymierza. Wieczerza Pańska sprawowana jest pod dwiema postaciami chleba i wina.
Kościół uznaje i naucza, iż Chrystus Jezus jest obecny w udzielanym sakramencie Wieczerzy Pańskiej. Chleb pozostaje chlebem, a wino pozostaje winem, jednak dzięki działaniu Ducha Świętego przyjmowane są, przez wiarę, ciało i krew Chrystusa. Wierzący prawdziwie karmią się ciałem i krwią Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej. Jednak nie odbywa się to na sposób fizyczny[8][9]. Wydawnictwo działające przy parafii Chrystusa Zbawiciela w Krakowie wydało publikacje szerzej omawiające temat tych dwóch sakramentów[10][11].
Ustrój Kościoła
edytujUstrój Kościoła Ewangelicko-Prezbiteriańskiego w Polsce jest prezbiterialny.
Parafie Kościoła
edytuj.png)
Kościół liczy 4 parafie:
Duszpasterstwa
edytujPrzy krakowskiej parafii działa Reformowane Duszpasterstwo Akademickie, swoją posługę kierującą ku studentom.
Przypisy
edytuj- ↑ Kościoły i związki wyznaniowe wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych (plik PDF) [online] [dostęp 2021-03-15].
- ↑ Prezbiterianizm [online] [dostęp 2021-05-07].
- ↑ prezbiterianizm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-05-07].
- ↑ O Kościele [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Działania Kościoła [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Podstawy prezbiterianizmu cz. 1: Kim właściwie są prezbiterianie? [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Podstawy prezbiterianizmu cz. 3: Pismo Święte [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Podstawy prezbiterianizmu cz. 4: Sakramenty [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Konfesja Westminsterska (PDF) [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ R.C. Sproul – Czym jest chrzest? (PDF) [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ R.C. Sproul – Czym jest Wieczerza Pańska? (PDF) [online] [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Kontakt – Kościół Dobrego Pasterza w Warszawie [online] [dostęp 2021-05-07].
- ↑ Kontakt – Parafia Ewangelicko-Prezbiteriańska Odkupiciela w Warszawie [online] [dostęp 2021-05-07].
- ↑ Kontakt – Parafia Ewangelicko-Prezbiteriańska Chrystusa Zbawiciela w Krakowie [online] [dostęp 2021-05-07].
Linki zewnętrzne
edytuj- Alians Ewangeliczny w Polsce, strona oficjalna (strona archiwalna). aliansewangeliczny.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-10)].