Kościół św. Wawrzyńca w Plutach
Kościół św. Wawrzyńca w Plutach – katolicki kościół parafialny zlokalizowany we wsi Pluty w archidiecezji warmińskiej (powiat braniewski, województwo warmińsko-mazurskie). Jest siedzibą parafii św. Wawrzyńca.
nr rej. 682/67 | |||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||
Elewacja boczna i wieża | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Adres |
Pluty 18, 14-520 Pluty | ||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Pieniężno | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu braniewskiego | |||||||||||
54°15′37,1221″N 20°16′45,7669″E/54,260312 20,279380 |
Historia i architektura
edytujGotycki kościół pochodzi z połowy XIV wieku[1] i został przebudowywany w wieku XVI, a następnie rozbudowany w 1801. Przedłużono go wówczas w kierunku zachodnim i dobudowano wieżę. Obiekt od strony prezbiterium podparty jest czterema przyporami. Świątynię wybudowano na planie prostokąta, jako murowaną, w przyziemiu z kamieni polnych, wyżej z cegły, współcześnie otynkowaną (z wyjątkiem wieży obudowanej grobowcami). Po bokach okien znajdują się niewielkie blendy ostrołukowe. Kościół posiada przybudówki: zakrystię od północy i kruchtę od południa[2].
Wyposażenie
edytujWyposażenie wnętrza jest barokowe. Ołtarz główny pochodzi z 1694 i został wykonany w Królewcu, najprawdopodobniej w warsztacie Izaaka Riga. Ołtarze boczne zbudowano około 1697. W lewym z nich wisi obraz Piotra Kolberga z 1702 "Ostatnia Wieczerza". Ambona i ławy są późnobarokowe z 1732, chór muzyczny z XIX wieku i neobarokowe organy z początku XX wieku. Z okresu średniowiecza pochodzą granitowe chrzcielnica i kropielnica. Rokokowy jest prospekt organowy, klasycystyczne empora i obrazy[2].
Otoczenie
edytujKościół otoczony jest starym cmentarzem i pomnikowymi drzewami. Na cmentarzu liczne są nagrobki ukraińskie z napisami cyrylicą[3]. Pochowano tu osoby pochodzenia ukraińskiego przesiedlane na Warmię i Mazury z Polski południowo-wschodniej w ramach akcji "Wisła"[4].
Galeria
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Nizina Staropruska, mapa turystyczna z treścią 1:75.000, Compass, Kraków, 2012, ISBN 978-83-7605-295-3
- ↑ a b Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8, s. 147
- ↑ napisy na nagrobkach in situ
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej , Wypędzeni, przypędzeni... Kształtowanie się nowego społeczeństwa na Warmii i Mazurach w latach 1945-1949 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-11-07] (pol.).