Wikipedia

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu

świątynia rzymskokatolicka

Kościół Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu – rzymskokatolicki kościół filialny we wsi Dzięcielec, w gminie Łęczyce, w powiecie wejherowskim, w województwie pomorskim. Należy do parafii w Rozłazinie, dekanatu Lębork, diecezji pelplińskiej.

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu
Kościół filialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Dzięcielec

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia św. Wojciecha w Rozłazinie

Wezwanie

św. Stanisław Biskup i Męczennik

Położenie na mapie gminy Łęczyce
Mapa konturowa gminy Łęczyce, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu”
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego
Mapa konturowa powiatu wejherowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dzięcielcu”
Ziemia54°29′52,5″N 17°54′34,0″E/54,497917 17,909444
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia

edytuj

Świątynia została wybudowana w 1845 roku przez protestantów na fundamentach istniejącego w tym miejscu kościoła, również protestanckiego. Do nowego obiektu przeniesiono część barokowego wyposażenia ze starego rozebranego kościoła[1]. Do obecnych czasów zachowała się jedynie pochodząca z XVIII wieku drewniana chrzcielnica oraz dzwon na wieży kościelnej.

 
Wnętrze kościoła, stan współczesny

Na chrzcielnicy widnieje siedem scen biblijnych i herb fundatorów. Namalowane sceny przedstawiają: chrzest w Jordanie, potop, sąd ostateczny, Eliasz i kapłani Baala, brązowy wąż, Jezus i dzieci, ukrzyżowanie. Dzwon datowany jest na 1722 lub 1725 rok, pochodzi z pracowni Wittwercka (Beniamina lub Michaela). Widnieje na nim napis: SIT NOMEN DOMINI BENEDICTVM ANNO 1725[2].

Po I wojnie światowej miejscowość wraz z kościołem pozostała na terytorium niemieckim, w tzw. Republice Weimarskiej, około kilometr od ówczesnej granicy polsko-niemieckiej[3]. W pobliskim Kętrzynie utworzono wówczas przejście graniczne dla celów religijnych, aby katolicy i protestanci mogli się udać do swoich kościołów parafialnych znajdujących się za granicą[4].

Po opuszczeniu przez ewangelików w 1945 roku Dzięcielca i okolicznych wsi kościół podupadł. Wyburzony został charakterystyczny dla świątyń protestanckich chór tworzący pierścień pod sufitem. Zniszczeniu uległy również organy. W 1949 roku kościół poddano renowacji i został poświęcony przez ks. Władysława Żywiskiego, proboszcza z Rozłazina, oraz otrzymał obecne wezwanie[5].

Począwszy od 1825 roku zaprzestano w protestanckim zborze w Dzięcielcu odprawiać liturgię po polsku. W nowym kościele nabożeństw w języku polskim nie odprawiano do końca II wojny światowej[6].

Architektura

edytuj

Budowla murowana z polnego kamienia narzutowego i cegły, z zewnątrz nieotynkowana. Styl budowli neoromański w typie salowym na planie prostokąta. Pierwotnie kościół nie posiadał wieży, dobudowano ją nieco później[7]. Budynek kościoła zgodnie z wcześniejszymi kanonami architektury sakralnej jest orientowany[8].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ M. Dzięcielski, Pochodzenie szlachty lęborskiej i rozwój własności ziemskich na przykładzie Dzięcielca i rodziny Dzięcielskich, „Biuletyn Historyczny”, nr 10, s. 21.
  2. ↑ K. M. Kowalski, Dzwony gotyckie z Łebienia, Nowej Wsi, Osieków i Rozłazina. Małe studium z kampanologii historycznej ziemi lęborskiej., „Biuletyn Historyczny”, nr 24, s. 26-29.
  3. ↑ Arkusz pas 31 słup 26 Kartuzy. Mapa Taktyczna Polski 1:100 000. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937.
  4. ↑ Dz.U. z 1928 r. nr 4, poz. 24, s. 47 (4)
  5. ↑ M. Dzięcielski, op.cit., s. 22.
  6. ↑ W. Palmowski, Dzieje parafii Rozłazino, Kraków 2000, s. 86.
  7. ↑ W. Szulist, Materiały do historii parafii diecezji pelplińskiej, część II., „Biuletyn Historyczny”, nr 31, s. 11.
  8. ↑ Geoportal>>szukaj>>współrzędnych 54*29'52.5"N i 17*54'34"E>>zakładka raster, orto, kataster>>skala 1:5000. Geoportal. [dostęp 2017-12-31].

Bibliografia

edytuj
  • Marek Dzięcielski. Pochodzenie szlachty lęborskiej i rozwój własności ziemskich na przykładzie Dzięcielca i rodziny Dzięcielskich. „Biuletyn Historyczny”, s. 12–23, 1999. Lębork: Lęborskie Bractwo Historycznego. ISSN 1427-8227. 
  • Władysław Palmowski: Dzieje parafii Rozłazino. Wyd. I. Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, 2000, s. 85–86. ISBN 83-7216-101-1.
  • Joanna Schodzińska. Wysiedlenia ludności niemieckiej z powiatu lęborskiego w latach 1945 -1947. „Biuletyn Historyczny”, s. 31–41, 2003. Lębork: Lęborskie Bractwo Historycznego, Muzeum w Lęborku. ISSN 1427-8227. 
  • Macjej Kowalski. Dzwony gotyckie z Łebienia, Nowej Wsi, Osieków i Rozłazina. Małe studium z kampanologii historycznej ziemi lęborskiej. „Biuletyn Historyczny – Wydanie specjalne”, s. 26–33, 2004. Lębork: Muzeum w Lęborku. ISSN 1427-8227. 
  • Władysław Szulist. Materiały do historii parafii diecezji pelplińskiej, część II. „Biuletyn Historyczny”, s. 10–11, 2008. Lębork: Muzeum w Lęborku, Stowarzyszenie Lęborskie Bractwo Historycznego. ISSN 1427-8227. 
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Kościół_św._Stanisława_Biskupa_i_Męczennika_w_Dzięcielcu&oldid=74611559”