Kościół św. Mikołaja w Kamieniu Pomorskim
Kościół św. Mikołaja w Kamieniu Pomorskim, zwyczajowo kościół na wzgórzu[3] (niem. Bergkirche[3]) – zabytkowy[1] kościół filialny w Kamieniu Pomorskim na wzgórzu zwanym Żalnik.
 nr rej. 181 z dnia 20.06.1956 r.[1]
| |||||||||||||||||||
| kościół filialny | |||||||||||||||||||
.jpg)
| |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Adres |
ul. Ludwika Solskiego 8 | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu kamieńskiego  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Kamień Pomorski  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Kamienia Pomorskiego  | |||||||||||||||||||
 53°58′09,99″N 14°46′10,96″E/53,969442 14,769711
| |||||||||||||||||||
Historia
edytujPierwotna świątynia została zbudowana z cegły i kamieni narzutowych w XIV wieku[2] na wzgórzu zwanym Żalnik[a]. Początkowo służyła jako kaplica cmentarna i szpitalna, nad którą opiekę sprawował wikariusz katedry św. Jana Chrzciciela. W późnym średniowieczu kościółek stał się filiałem parafii kamieńskiej dla ludności zamieszkującej przedmieścia miasta, rybaków, żeglarzy, chłopów oraz dla Słowian, którzy nie uczestniczyli w nabożeństwach w katedrze, gdyż były one zarezerwowane dla szlachty pomorskiej i kamieńskich mieszczan.
Od XVI wieku w świątyni odbywały się nabożeństwa luterańskie. W XVI wieku kościół został rozbudowany[2]. Do pierwotnej bryły świątyni dobudowano wieżę[2], kruchtę i zakrystię.
Po II wojnie światowej kościół zamknięto. W 1960 roku budynek świątyni odnowiono i zaadaptowano na cele muzeum regionalnego[2]. W 1994 roku świątynię przywrócono do kultu jako rzymskokatolicki kościół filialny parafii katedralnej. Poświęcony został 1 maja 1994 roku[2].
Opis
edytujKościół znajduje się wśród drzew, w parku miejskim na wzgórzu. Świątynia jest orientowana, halowa, na planie prostokąta[2] z eliptycznym prezbiterium i apsydą od strony wschodniej[2] oraz od zachodu z wieżą pokrytą dachem hełmowym[2], której trzon stanowią cztery potężne skarpy zabudowane ściankami i podzielone na kondygnacje. Hełm dzwonnicy pokryty jest drewnianą dachówką przypominająca rybią łuskę. Wieża w swej dolnej kondygnacji otwarta jest na cztery strony półokrągłymi arkadami, w części centralnej posiada dekorację maswerkową, a w szczycie okna szczelinowe. Do kościoła wchodzi się poprzez portal z ostrołukową archiwoltą[2].
Elewacja ścian i wieża wykonane są z cegły z niewielkim udziałem kamienia narzutowego. Kościół posiada strop prosty, belkowany.
Wnętrze kościoła jest proste, współczesne. W półokrągłym prezbiterium na środku znajduje się obraz św. Mikołaja w szatach biskupich z pastorałem[2]. Po lewej stronie jest obraz Jezusa Miłosiernego, po prawej znajduje się figura Matki Boskiej Róży Mistycznej[2].
Dawne wyposażenie świątyni sprzed 1945 roku uległo rozproszeniu po zamknięciu kościoła i jego adaptacji na muzeum. Cześć zachowanych figur można zobaczyć w kamieńskiej katedrze.
Uwagi
edytuj- ↑ W okresie przedchrześcijańskim na Żalniku znajdowało się cmentarzysko słowiańskie.
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Paulina Matysiak: Kościoły Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej. Nasze dziedzictwo. T. II. Bydgoszcz: Ikona, 2012. ISBN 978-83-934287-2-4. OCLC 812720232. (pol. • niem.).
- Marian Klasik: Przewodnik po zabytkach architektury i techniki gmin powiatu kamieńskiego: Dziwnów, Golczewo, Kamień Pomorski, Międzyzdroje, Świerzno, Wolin. Wolin: Lokalna Grupa Działania "Partnerstwo w rozwoju", 1997. ISBN 978-83-933567-5-1. (pol.).