Kościół św. Marcina w Radziechowach

zabytkowy kościół w Radziechowach (woj. śląskie)

Kościół św. Marcina w Radziechowach – budowla sakralna, której historia sięga przełomu XIV i XV wieku. Po założeniu parafii radziechowskiej w 1390 roku[2] wzniesiono w Radziechowach kościół. Na początku był drewniany, po jego pożarze wybudowano świątynię murowaną.

Kościół św. Marcina w Radziechowach
Zabytek: nr rej. A-393 z dnia 13.01.1972 r.
oraz A-183/77 z 20.09.1977 r.[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół św. Marcina
Państwo

 Polska

Miejscowość

Radziechowy

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Marcina w Radziechowach

Wezwanie

św. Marcina

Wspomnienie liturgiczne

11 listopada

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina w Radziechowach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina w Radziechowach”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina w Radziechowach”
Położenie na mapie gminy Radziechowy-Wieprz
Mapa konturowa gminy Radziechowy-Wieprz, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Marcina w Radziechowach”
Ziemia49°38′49,25″N 19°07′41,35″E/49,647014 19,128153

Kościół był wielokrotnie rozbudowywany. Najstarszą jego częścią, pochodzącą z przełomu XIV i XV wieku, jest prezbiterium. W miejscu drewnianej, pochodzącej z 1589 roku dzwonnicy, wzniesiono w 1800 r. nową, murowaną wieżę kościelną.

W 1722 roku dobudowano kaplicę św. Izydora. Jak notował pod rokiem 1722 w swym "Dziejopisie Żywieckim" żywiecki wójt, Andrzej Komoniecki, ...tego roku w Radzichowach przy kościele farnym świętego Marcina kaplicę świętego Izydora Rolnika wymurowano, którą kopułką nakryto, ale jeszcze nie zasklepiono. W której we święty Marcin najpierwsza ekspozycja była Venerabilis Sancti Sacramenti na brackiej mszy świętej, jako przy solennym odpuście. A tę kaplicę dla Bractwa jego wystawiono. Co się stało za staraniem i kosztem Jego Mości księdza Grzegorza Pikulskiego, plebana radzichowskiego i fundatora tego Bractwa i kaplice tejże[3].

We wnętrzu kościoła znajdują się m.in. późnobarokowy ołtarz z rzeźbą św. Marcina i ambona z wizerunkami ewangelistów. Z dawnych zabytków sztuki kościelnej zachowały się rzeźby: Matki Boskiej z Dzieciątkiem (II poł. XIV w.) i Matki Boskiej (koniec XVI w.). Obie te gotyckie figury można zobaczyć w Muzeum Diecezjalnym w Krakowie.

Przyroda

edytuj

W strefie poddaszy kościoła od szeregu lat istnieje kolonia rozrodcza rzadkiego i zagrożonego gatunku nietoperzy, podkowca małego (Rhinolophus hipposideros). Na podstawie kontroli tej kolonii, prowadzonych w miesiącu czerwcu w latach 1992-2000 stwierdzono przebywanie w niej od 25 do 73 osobników tego gatunku[4]. W celu trwałej ochrony populacji podkowca małego w kościele wyznaczony został specjalny obszar ochrony siedlisk, będący częścią europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000. Na podstawie decyzji Komisji[5] 9 kwietnia 2008 r. wyznaczony został obszar mający znaczenie dla Wspólnoty "Kościół w Radziechowach". Obszarowi temu nadany został kod: PLH240007. 29 sierpnia 2018, na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska[6], wyznaczony został specjalny obszar ochrony siedlisk o tej samej nazwie i kodzie. Powierzchnia obszaru objętego ochroną wynosi 0,06 ha.

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-30].
  2. ks. Jan Kracik, Radziechowy, parafia z jagiellońskich czasów, Radziechowy 1993
  3. Komoniecki Andrzej: Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, red. Grodziski Stanisław, Dwornicka Irena, wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, Żywiec 1987, s. 544
  4. Robert W. Mysłajek, Sabina Nowak, Korneliusz Kurek: Fauna nietoperzy Kotliny Żywieckiej [w:] "Chrońmy Przyrodę Ojczystą" R. LX, nr 3/2004, s. 78-85
  5. Decyzja Komisji z dnia 25 stycznia 2008 r. przyjmująca na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG pierwszy zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na alpejski region biogeograficzny (Dz.U.UE.L.2008.77.106 z dnia 2008.03.19 ze zm.) Dz. Urz. UE L 77 z 19.03.2008.
  6. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 sierpnia 2018 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Kościół w Radziechowach (PLH240007) (Dz.U.2018.1904 z dnia 2018.10.04 ze zm.) Dz.U. z 2018 r. poz. 1904.

Linki zewnętrzne

edytuj