Kościół św. Jerzego w Tychnowach
Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowach – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem[1] (diecezja elbląska) zlokalizowany w miejscowości Tychnowy (województwo pomorskie). Jest najstarszą świątynią dolnego Powiśla[2].
265 (d. 166/N) | |||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||
Widok od strony prezbiterium | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres |
ul. Leśna 30, Tychnowy | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kwidzyn | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu kwidzyńskiego | |||||||||||||
53°46′48,1170″N 18°57′32,2031″E/53,780032 18,958945 |
Architektura i historia
edytujGotycki, salowy obiekt na planie prostokąta[2] wzniesiono w XIV wieku. Wnętrze przebudowano około 1600 za rządów kasztelana gdańskiego i wojewody pomorskiego, Stanisława Konarskiego[3]. Powstało wówczas m.in. sklepienie gwiaździste, wykonane najpewniej przez artystę z kręgu architekta Bartłomieja Pipera z Gdańska. Wieża oraz kruchta dobudowane zostały w 1869[4]. Szczyt wschodni jest schodkowy, zdobiony sterczynami i blendami[3].
Kościół był silnym ośrodkiem polskości w regionie, nabożeństwa głoszono tu zawsze w języku polskim. Przez 64 lata lokalnym proboszczem był działacz patriotyczny, ksiądz Piotr Baranowski, który utworzył przy świątyni szpital dla ubogich, bibliotekę i czytelnię polską, jak również prowadził naukę języka polskiego, co wywoływało negatywne reakcje władz pruskich[4].
Wyposażenie
edytujWewnątrz świątyni znajdują się kartusze z polskimi herbami szlacheckimi[3] wyrzeźbione na kamiennych wspornikach u nasady sklepienia. Kościół dysponuje trzema ołtarzami: głównym z XVIII wieku (dekoracja kotarowa z wizerunkiem Matki Bożej Różańcowej[2]) i bocznymi z lat 1840 i 1853. XVIII-wieczna ambona posiada bogaty program malarski, a chór muzyczny z tego samego okresu wspiera się na dwóch polichromowanych kolumnach. Jego balustradę zdobi siedem obrazów inspirowanych muzyką. Konfesjonały wykonano także w XVIII wieku. Do pozostałego wyposażenia kościoła należą: XIV-wieczna chrzcielnica z granitu, świecznik z 1584 oraz XVII-wieczna skrzynka z okuciami[4].
Otoczenie
edytujŚwiątynię otacza cmentarz wraz z bramą, kapliczką, historycznymi nagrobkami oraz zielenią wysoką. Brama i kapliczka w stylu neogotyckim powstały w drugiej połowie XIX wieku. Nekropolia została wpisana do rejestru zabytków z 7 lipca 1998 pod numerem 565/98 (obecny numer A-265)[2].
Na elewacji zewnętrznej kościoła wmurowana jest tablica upamiętniająca pielgrzymkę papieża św. Jana Pawła II na Warmię, Mazury i Powiśle (6 czerwca 1991)[5].
Galeria
edytuj-
Wieża
-
Brama i kapliczka
Przypisy
edytuj- ↑ Diecezja, Tychnowy: Parafia Św. Jerzego - Diecezja Elbląska [online], diecezja.elblag.pl [dostęp 2023-10-26] .
- ↑ a b c d tablica informacyjna in situ
- ↑ a b c Pomorskie Travel , Kościół pw. Św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowy [online], Pomorskie.travel [dostęp 2023-10-26] (pol.).
- ↑ a b c Gmina Kwidzyn , Kościół w Tychnowach [online], Gmina Kwidzyn [dostęp 2023-10-26] (pol.).
- ↑ napis na tablicy pamiątkowej in situ