Kościół św. Jana Chrzciciela w Budzistowie

Kościół św. Jana Chrzciciela w Budzistowie – świątynia gotycka z 1222 roku lub połowy XIII wieku lub około 1281, jednonawowa o wymiarach 8×5 m[1].

Kościół św. Jana Chrzciciela
Zabytek: nr rej. 207 z dnia 22 września 1959
kościół filialny
Ilustracja
kościół od strony południowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Budzistowo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Wniebowzięcia NMP w Kołobrzegu

Wezwanie

św. Jana Chrzciciela

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kołobrzeg
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kołobrzeg, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela”
Położenie na mapie powiatu kołobrzeskiego
Mapa konturowa powiatu kołobrzeskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela”
Ziemia54°09′35,0″N 15°34′47,5″E/54,159722 15,579861

Kościół został ponownie poświęcony w 1980 roku[2].

Historia

edytuj

Świątynia, być może jeszcze drewniana, została założona w 1222 roku przez księżną pomorską Mirosławę, matkę Barnima I. Przypuszczalnie kościół murowany wzniesiono około 1250 roku, jednak nie później niż w 1281 roku, gdy był wzmiankowany. Kościół podarowano klasztorowi w Mogilnie. Według źródła z 1333 r. świątynia podlegała biskupowi kamieńskiemu.

W wyniku reformacji i Wojny 30-letniej świątynia została zdewastowana, w związku z czym rozważano zburzenie kościoła, jednak w 1670 roku świątynia została wyremontowana. Nadano wtedy oknom kształt prostokąta, a na mury nałożono cienki różowawy tynk. Podczas rosyjskiego oblężenia Kołobrzegu w 1760 roku, świątynia została uszkodzona. W 1776 roku wyremontowano kościół z funduszy mieszkańców okolicznych wiosek. Podczas oblężenia Kołobrzegu w 1807 roku kościół został uszkodzony.

Duże zmiany w wyglądzie kościoła są efektem odbudowy z 1824 roku[1]. Podczas niej w elewacji zachodniej wybito nowe wejście, a w górnej części wzniesiono ryglową wieżyczkę krytą gontem. Portale boczne zamurowano, a całą świątynię pokryto kolejną warstwą tynku.

Kapitalny remont kościoła przeprowadzono w 1890 roku, wykonując nowy dach, w części nawowej wypruto po bokach dwa neogotyckie okna, naprawiono sklepienie absydy oraz wieżę, a także uzupełniono braki w otynkowaniu zaprawą cementową. Podczas walk w 1945 roku i Kołobrzeg, zostało zniszczone zwieńczenie wieży, oszklenia i częściowo ceglane zwieńczenie absydy.

W latach 60. i 80. XX wieku naprawiono wieżyczkę nieco zmieniając jej kształt w porównaniu z wcześniejszym, usunięto tynk z murów, położono drewniany strop, zbudowano emporę. W roku 2000 położono nową ceramiczną dachówkę[3]. W 2017 roku przeprowadzono konserwację elewacji wschodniej.

Nawa kościoła pierwotnie posiadała sklepienia. Prezbiterium jest sklepione sklepieniem krzyżowo-żebrowym.


Przypisy

edytuj
  1. a b Marian Czerner: Wybrzeże Pomorza Zachodniego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1967, s. 135.
  2. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kołobrzegu. Kuria Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. [dostęp 2010-06-19].
  3. Kościół w Budzistowie [online], Bazylika Konkatedralna w Kołobrzegu [dostęp 2019-07-22] (pol.).