Kościół św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny w Lublinie
Kościół Karmelitów Bosych pw. św Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny powstał w XVII w.[2]
nr rej. 223/56 z dnia 22.10.1957 r.[1] | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie Lublina | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||||||
51°14′57,85″N 22°33′55,30″E/51,249403 22,565361 |
Jego fundatorką była, m.in. już według Ignacego Chodynickiego[3], Katarzyna z Kretków Sanguszkowa. Według innych źródeł była to Katarzyna z Kretkowskich (piszących się niekiedy z Kretków[4]) Ligęzina, córka Łukasza Kretkowskiego, wojewody brzeskokujawskiego i Barbara Drzewickiej, wdowa po Adamie Ligęzie[5][6]. To właśnie obraz Ligęziny wisi do dzisiaj w kościele[7][8][a].
Lata budowy świątyni to 1635-1644. Budowla posiadała cechy renesansu lubelskiego. Na fasadzie umieszczono figury dwóch świętych, św. Teresy z Ávila oraz św. Jana od Krzyża. Świątynia posiadała jedną nawę z prezbiterium. Kościół wraz z klasztorem, został wzniesiony dla sióstr karmelitanek bosych. Wnętrze utrzymane jest w stylu barokowym. W głównym ołtarzu znajduje się figura Najświętszego Serca Pana Jezusa, zasłaniana obrazem przedstawiającym św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus. W świątyni znajdują się ponadto cztery boczne ołtarze - Matki Bożej Szkaplerznej, Świętej Teresy od Jezusa, Chrystusa Ukrzyżowanego oraz Świętego Jana od Krzyża.
W miejscu budowy istniał już dawny dwór wojewody bełskiego Rafała Leszczyńskiego[9]. Wystawił go, aby podczas sesji Trybunału Koronnego mieć gdzie zamieszkać[10]. Budowla posiadała cztery narożne baszty i grube mury. Leszczyński nie był katolikiem, wyznawał kalwinizm. Umieścił tu zbór kalwiński, co nie podobało się lublinianom. Po śmierci wojewody, dwór wykupiła Katarzyna z Kretków Sanguszkowa i postanowiła, że zostanie włączony do zabudowań klasztornych karmelitanek.
Siostry mieszkały tu aż do 1807, kiedy to ze spalonego kościoła św. Ducha przenieśli się tu karmelici bosi. Karmelitanki zamieszkały w klasztorze sióstr początek przy ul. Staszica. W 1864 po powstaniu styczniowym w wyniku kasaty zakonu karmelici opuścili klasztor. Władze carskie przeznaczyły budynki na koszary. W 1906 dokonano przebudowy kościoła. Wzbogacono go o neorenesansową kruchtę oraz attykę dzwonnicy. W 1919 kościół ponownie przeszedł w ręce karmelitów. Zakonnicy mieszkają tu do dziś.
W czasach PRL w jednym z budynków klasztornych znajdował się areszt NKWD.
Galeria
edytujZobacz też
edytujUwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-24] .
- ↑ Arkadiusz Smagacz OCD: Kościół św. Józefa. Kościół i klasztor pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny (obecna siedziba karmelitów bosych). karmel.lublin.pl. [dostęp 2024-12-08].
- ↑ Ignacy Chodynicki OC: Wiadomość historyczna o fundacyach klasztorów Zakonu Karmelitańskiego, niegdyś w Polsce i Litwie, a później pod panowaniem Austryi, Rossyi i Pruss zostających. Lwów: w Księgarni Kajetana Jabłońskiego, 1846, s. 53. [dostęp 2024-12-08].
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz polski. Cz. 1. Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. T. 12. Warszawa, Kraków: Gebethner i Wolff, 1908, s. 272. [dostęp 2024-12-08].
- ↑ Paweł Ferko OCD. Karmelitanek Bosych ślady w Lublinie. „Na Karmel”. 6, s. 6, 2012.
- ↑ Anna Nowicka-Struska: Kobiety za murem. Życie i twórczość lubelskich karmelitanek bosych XVII i XVIII wieku. 2019. [dostęp 2024-12-08].
- ↑ Antonina Grzegorzewska. Perła z dziewczyną. „Teatr”. 6, 2023.
- ↑ Kobiety w czasach Wazów. Wystawa w kieleckim Muzeum Narodowym. naprzekordniom.wordpress.com, 2022-08-17. [dostęp 2024-12-08].
- ↑ Natalia Czubacka: Dwór Rafała Leszczyńskiego w Lublinie. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. [dostęp 2024-12-07].
- ↑ Magdalena Długosz: Kościół pw. św. Józefa w Lublinie. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. [dostęp 2024-12-07].