Kościół św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich

Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
	nr rej. A/1250/1047 z dnia 24 stycznia 1964(dts)
	kościół parafialny
Państwo	Polska
Miejscowość	Bielany Wrocławskie
Adres	ul. Wrocławska 30A
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Parafia św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich
Wezwanie	św. Andrzeja Apostoła
Wspomnienie liturgiczne	30 listopada
Historia
Data rozpoczęcia budowy	XV wiek
Data zakończenia budowy	XV wiek
Fundator	Hans Henryk von Utmann; Magdalena z domu von Heugel
Dane świątyni
Styl	gotycki
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
Organy; • liczba głosów; • liczba manuałów	; 10; 1
Dzwonnica; • typ dzwonnicy	; zwarta
	Położenie na mapie Polski Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
	Położenie na mapie powiatu wrocławskiego Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
	Położenie na mapie gminy Kobierzyce Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
	51°02′23,21″N 16°58′07,90″E/51,039781 16,968861
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich – rzymskokatolicki kościół parafialny w Bielanach Wrocławskich, w gminie Kobierzyce.

Historia

Gotycki kościół został zbudowany w XV wieku, wieżę dobudowano w latach 1520−1530. W 1567 na wieży powieszono trzy dzwony (pozostał tylko jeden z nich). W 1632 roku świątynię przekazano luteranom, w 1654 stała się ponownie katolicka. W 1707 z powodu spękań stropów przeprowadzono kapitalny remont z umieszczeniem kotew^[4].

Podczas II wojny światowej kościół nie został uszkodzony. W latach 90. XX w. świątynia przeszła kapitalny remont i została rozbudowana (nawa boczna, drzwi wejściowe przed wieżą, przedłużenie chóru)^[5].

Architektura

Kościół z cegły, na planie prostokąta, z wieżą od zachodu. Dwuprzęsłową nawę i prezbiterium przekryte sklepieniem krzyżowym oddziela łuk tęczowy. Na elewacji znajdują się otwory po belkach rusztowania, a na wschodniej ścianie i szczycie − ostrołukowe blendy.

Dekoracja rzeźbiarska i wyposażenie

W kościele znajdują się m.in.:

neogotycka szafa z XIV-wiecznymi gotyckimi rzeźbami z niezachowanego ołtarza głównego: św. Barbary, św. Marii Magdaleny, św. Katarzyny i jedna bez symbolu,
gotycka rzeźba św. Barbary (1 poł. XV wieku),
gotycki portal wejściowym pochodzący z pierwotnego kościoła (XV w.). Nad portalem znajduje się kartusz z herbami Hans Heinricha Uthmanna i jego żona Magdaleny von Heugel, którzy sfinansowali przebudowę wnętrza i remont kościoła, z datą 1621^[6].
gotyckie sakramentarium z rzeźbionego piaskowca (1520−30), usytuowane w południowo-wschodniej, wciągniętej do wnętrza, przyporze, ozdobione pinaklami i wimpergą z płaskorzeźbionym weraikonem,
pięć rzeźb z tryptyku gotyckiego: Madonna z Dzieciątkiem, Maria Magdalena, św. Józef, św. Barbara, św. Katarzyna,
renesansowy nagrobek Anny z domu von Utmann (1654),
obraz św. Andrzeja Apostoła w ołtarzu głównym (1710),
barokowa chrzcielnica (1710−20),
barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena (1730),
prospekt organowy ustawiony na emporze (1819−29),
tabernakulum wykonane przez Franza Xavera Moschnera (1849),
ambona wykonana przez Franza Xavera Moschnera (1849),
świeczniki (6 szt.) trójdzielne, z białego stopu (XIX w.),
tarcze herbowe fundatorów kościoła Hansa Henryka von Utmanna i Magdaleny z domu von Heugel^[6].

Organy

liczba głosów	10
liczba manuałów	1 + pedał
traktura gry	mechaniczna
traktura rejestrów	mechaniczna

Herb von Uthmann
Herb von Uthmann
Herb von Heugel
Herb von Heugel
Herby Uthmann, Heugel
Sakramentarium z ozdobione pinaklami^[7]

Zobacz też

Parafia św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 234. [dostęp 2013-06-12].
↑ Archidiecezja wrocławska Dekanat Wrocław - Krzyki rzymskokatolicka parafia pw. św. Andrzeja Apostoła. [dostęp 2013-06-17].
↑ www.organy.pro Bielany Wrocławskie Kościół Św. Andrzeja Apostoła. [dostęp 2013-06-23].
↑ Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995. ISBN 83-913457-6-9.
↑ Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 612-3. ISBN 83-85598-22-X.
↑ ^a ^b Zamki, palace i dwory powiatu wrocławskiego. [dostęp 2024-01-20].
↑ Sakramentarium również z wimpergą z płaskorzeźbionym weraikonem

Bibliografia

Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 612-3. ISBN 83-85598-22-X.
Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995, s. 137-9. ISBN 83-913457-6-9.

[NID-1] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 234. [dostęp 2013-06-12].

[AWr-2] Archidiecezja wrocławska Dekanat Wrocław - Krzyki rzymskokatolicka parafia pw. św. Andrzeja Apostoła. [dostęp 2013-06-17].

[organy-3] www.organy.pro Bielany Wrocławskie Kościół Św. Andrzeja Apostoła. [dostęp 2013-06-23].

[KG-4] Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995. ISBN 83-913457-6-9.

[PATER-5] Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 612-3. ISBN 83-85598-22-X.

[Tarcza-6] Zamki, palace i dwory powiatu wrocławskiego. [dostęp 2024-01-20].

[7] Sakramentarium również z wimpergą z płaskorzeźbionym weraikonem

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]