Kościół Świętego Ducha w Moryniu

Kościół Świętego Ducha w Moryniurzymskokatolicki kościół parafialny z XIII wieku w Moryniu, w powiecie gryfińskim, w województwie zachodniopomorskim. Należy do dekanatu Cedynia. Mieści się przy ulicy Fryderyka Chopina.

Kościół Świętego Ducha w Moryniu
Zabytek: nr rej. A-971 z dnia 15.05.1956 r.[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny (2024 r.)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Moryń

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Świętego Ducha w Moryniu

Wezwanie

Świętego Ducha

Wspomnienie liturgiczne

Zesłania Ducha Świętego

Położenie na mapie Morynia
Mapa konturowa Morynia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Ducha w Moryniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Ducha w Moryniu”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Ducha w Moryniu”
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego
Mapa konturowa powiatu gryfińskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Ducha w Moryniu”
Położenie na mapie gminy Moryń
Mapa konturowa gminy Moryń, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Ducha w Moryniu”
Ziemia52°51′30″N 14°24′00″E/52,858333 14,400000

Architektura

edytuj

Kościół zbudowany w stylu romańskim w 3. ćwierci XIII wieku[2]. Do wzniesienia kościoła użyto ciosów granitowych. Zbudowano go na planie krzyża, posiada trzy nawy i transept. Nie jest wykluczone, że wg pierwotnego zamysłu kościół miał posiadać jedną nawę. Przypuszczalnie kościół ufundował książę Barnim, bo w 1263 roku tenże książę przekazał patronat nad kościołem klasztorowi we Wkryujściu[2]. W prezbiterium i w transepcie zachowały się pierwotne romańskie otwory okienne. Wraz z nawą zbudowano wysoką kamienną wieżę z przejazdem w dolnej części. W XIV wieku do kościoła dobudowano gotycką kaplicę przy transepcie oraz przypuszczalnie nadbudowano wieżę. Wieża jest zwieńczona drewnianym barokowym hełmem z latarnią z 1756 roku. Szczyty świątyni posiadają liczne blendy ostrołukowe i półkoliste, oraz rozety o uskokowych ościeżach.

Wnętrze

edytuj

Romański ołtarz datowany jest na XII wiek i jest starszy od świątyni o koło 100 lat, został wykonany z kostki granitowej i częściowo zrekonstruowany w latach 50. XX wieku[2].

We wnętrzu można zobaczyć fragmenty gotyckich malowideł ściennych (z wyobrażeniami diabłów) z XIV stulecia[3].

Ambona barokowa została wyrzeźbiona przez artystę Hattenkerwlla w 1711 roku.

W ścianę kościoła jest wmurowane epitafium z portretem Schoneberka - patrona świątyni, wykonane w 1750 roku.


Bibliografia

edytuj
  • Jerzy Kwiatek: Polska. Urokliwy świat małych miasteczek.. Warszawa: Sport i Turystyka - MUZA SA, 2002, s. 496. (pol.).
  • Matthias Friske, Karl-Uwe Heußner & Eckhart Walther (2013): Neue Erkenntnisse zu den Kirchen von Mohrin (Moryn) und Dölzig (Dolsko) in der Neumark, in: Jahrbuch für die Geschichte Mittel- und Ostdeutschlands, 59, S. 3-22. ISSN 0075-2614

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2013-02-14].
  2. a b c Zygmunt Świechowski, Katalog architektury romańskiej w Polsce, wyd. 3, Warszawa: Wydawn. DiG, 2009, s. 318-323, ISBN 978-83-7181-200-2 [dostęp 2024-06-23] (pol.).
  3. Historia i zabytki – Miasto Moryń. Urząd Miasta i Gminy w Moryniu. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-09)].