Kołczyn (województwo lubuskie)

wieś w województwie lubuskim

Kołczynwieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Krzeszyce.

Kołczyn
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

sulęciński

Gmina

Krzeszyce

Liczba ludności (2022)

350[2]

Strefa numeracyjna

95

Kod pocztowy

66-439[3]

Tablice rejestracyjne

FSU

SIMC

0182060

Położenie na mapie gminy Krzeszyce
Mapa konturowa gminy Krzeszyce, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego
Mapa konturowa powiatu sulęcińskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Ziemia52°36′42″N 15°07′10″E/52,611667 15,119444[1]

Historia

edytuj
 
Plan wsi

Pierwsze informacje o wsi pochodzą z 1251. Wtedy właśnie miało miejsce nadanie tej wsi templariuszom. Po likwidacji zakonu wieś w roku 1312 należy do klasztoru w Obrze. Potem wieś przeszła w ręce prywatne, była m.in. lennem rodziny von Lossow. W 1399 zawarto tu porozumienie pokojowe pomiędzy Gorzowem, a książętami śląskimi. W czasach nowożytnych wieś należała do rodzin von Waldow i von Reitzenstein – ośrodkiem tych dóbr był Kiełpin. Osiedlili się tutaj osadnicy kolonizacji fryderycjańskiej, osuszający błota nadwarciańskie. Ludność trudniła się rolnictwem, a 20 rodzin na początku XX wieku żyło z rybołówstwa. W 1915 przeprowadzono linię kolejową z Gorzowa do Kostrzyna nad Odrą przez Rudnicę. 3 lutego 1945 do wsi wkroczyły oddziały 8 Armii Gwardii I Frontu Białoruskiego, którymi dowodził Wasilij Czujkow. Poległo tu kilkunastu żołnierzy Armii Czerwonej, co upamiętniono obeliskiem wystawionym w maju 1945[4]. Po 1945 wieś zasiedlili mieszkańcy Wołkowa (okolice Lwowa)[5].

W latach 1945–54 siedziba gminy Kołczyn. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kołczyn. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Zabytki

edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:

  • dzwonnica, drewniana
  • kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pod wezwaniem św. Stanisława Kostki[7] szachulcowy, wybudowany w 1776 roku jako zbór protestancki. Rzut kościoła w Kołczynie oparty jest o kształt prostokąta rozbudowanego o przyległe do dłuższych boków prostokątne w planie kruchty, zakrystię od północy i czworoboczną trzecią kruchtę, przez którą prowadzi wejście główne, od zachodu. Budowla nakryta jest dachem trzypołaciowym, zakrystia pulpitowym, a pozostałe człony dwuspadowymi. Na zachodnim skraju kalenicy umieszczono sygnaturkę z latarnią i hełmem ostrosłupowym. Do wnętrza świątyni prowadziły niegdyś trzy wejścia: jedno umieszczone od strony zachodniej, dwa pozostałe przez boczne kruchty. Obecnie zamurowano wejście w kruchcie północnej i wprowadzono wejście od strony zakrystii. Salową nawę przekryto sklepieniem pozornym, wspartym na drewnianych podporach, przechodzącym w płaski strop w partiach bocznych. Wyposażenie kościoła w Kołczynie jest bardzo skromne. Na wyróżnienie zasługuje XIX-wieczny prospekt organowy firmy W. Grünberg Stettin, umieszczony pod chórem muzycznym oraz neogotycka chrzcielnica, która zapewne pierwotnie usytuowana była w części ołtarzowej. Niestety nie posiadamy szerszych informacji na temat dawnego wyposażenia.

Swoją siedzibę ma tu piłkarski Klub Sportowy „Warta” Kołczyn, który został założony w 1948 roku.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56341
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 499 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Bogdan Kucharski, Gorzów Wielkopolski i okolice, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1981, s. 89, ISBN 83-210-0242-0, OCLC 830196481.
  5. Błażej Skaziński, Kołczyn/Költschen, Gmina Krzeszyce/Gemeinde Kriescht, w: Architektura ryglowa – wspólne dziedzictwo. Kolonizacja fryderycjańska, materiały konferencyjne, Szczecin-Expo, Szczecin, 2015, s.451, ISBN 978-83-63868-42-0
  6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 65. [dostęp 2013-02-10].
  7. Kołczyn – Parafia pw. św. Stanisława Kostki. kuria.zg.pl. [dostęp 2016-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)].

Bibliografia

edytuj
  • Lewczuk J., Skaziński B. i inni, Zabytki północnej części województwa lubuskiego, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, 2004, str. 147

Linki zewnętrzne

edytuj