Klio (muza)
Klio („Głosząca sławę”, „Sławiąca”; gr. Κλειώ Kleiṓ, od gr. kléos ‘sława’, kleíein ‘wsławiać’, łac. Clio) – w mitologii greckiej muza historii[a][1].
| bogini muza historii | |
 Klio, muza historii, marmurowa kopia rzymska z II wieku n.e. według oryginału greckiego, Muzeum Pio-Clementino (Muzea Watykańskie) | |
| Występowanie | |
|---|---|
| Atrybuty |
zwój |
| Siedziba | |
| Rodzina | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Rodzeństwo |
Erato, |
Uchodziła za córkę boga Zeusa i tytanidy Mnemosyne oraz za siostrę: Erato, Euterpe, Kalliope, Melpomene, Polihymnii, Talii, Terpsychory i Uranii[1][2][3]. Według niektórych źródeł miała synów Hiacynta (z Pierosem) i Hymena[4].
Była jedną spośród dziewięciu muz olimpijskich (przebywały na Olimpie), które należały do orszaku Apollina (Apollon Musagetes), ich przewodnika[2][5][6]. Wraz ze swoimi siostrami uświetniała śpiewem biesiady bosko-ludzkie (m.in. zaślubiny Tetydy i Peleusa oraz Harmonii i Kadmosa), a także uczty olimpijskie samych bogów[1][2].
W sztuce przedstawiana jest zwykle jako kobieta ze zwojem papirusu (lub pergaminu) – atrybutem symbolizującym dziedzinę nauki, której patronowała[1][7][8].
Imieniem muzy nazwano jedną z planetoid – (84) Klio oraz nagrodę udzielaną każdego roku polskim autorom popularyzującym historię[9].
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Zadanie (rola) jakie Klio wyznaczono ostatecznie w późnym okresie starożytności.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Wyżyna olimpijska. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 145–147. ISBN 83-7391-077-8.
- ↑ a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 242–242. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 237. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 148–150, 290, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
- ↑ Mity o bogach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 163–164. ISBN 83-221-0111-2.
- ↑ Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 404: Musagetes. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
- ↑ Bogowie olimpijscy. W: Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 53-54. ISBN 83-210-0677-9.
- ↑ Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 294. ISBN 80-8046-098-1.
- ↑ Nagroda „Klio”. pwkh.pl. [dostęp 2010-02-05].
Bibliografia
edytuj- Aaron J. Atsma: Kleio. theoi.com. [dostęp 2010-01-11]. (ang.).
- Clio. mythindex.com. [dostęp 2010-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-20)]. (ang.).
- Hezjod: Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni; Tarcza. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7255-040-9.
- Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2003, s. 544. ISBN 83-7399-022-4.
- Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 378. ISBN 83-01-03529-3.
- Carlos Parada: Clio1 (Muses). maicar.com. [dostęp 2010-11-12]. (ang.).
- Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 405: Muses. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-03-20]. (ang.).
- William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Cleio. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-04]. (ang.).
- Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Clio. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-04]. (ang.).