Klasztor Syryjczyków

klasztor koptyjski w Egipcie

Klasztor Syryjczyków[1] (arab. دير العذراء - السريان, Dajr al-azra'a - as-Surjani, Dayr as-Suryānī [1]) – koptyjski klasztor[2], położony w Wadi an-Natrun (starożytne Skete) w północnym Egipcie (około 90 km od Kairu). Założony został w VI wieku przez trzech mnichów klasztoru Świętego Paisjusza, którzy pod wpływem doktryny monofizytyzmu opuścili macierzysty erem i założyli w pobliżu odrębny. Klasztor pełni swoją rolę aż po czasy współczesne[3].

Klasztor Syryjczyków
El-Sourian Monastery,
دير العذراء - السريان
Dajr al-azra'a - as-Surjani,
Dayr as-Suryānī
Ilustracja
Państwo

 Egipt

Miejscowość

Wadi an-Natrun

Kościół

Koptyjski Kościół Ortodoksyjny

Obiekty sakralne
kościół

Najświętszej Marii Panny

kościół

Czterdziestu męczenników z Sebasty

kościół

św. Marii (grota)

Data budowy

VI w.

Położenie na mapie Egiptu
Mapa konturowa Egiptu, u góry znajduje się punkt z opisem „Klasztor Syryjczyków”
Ziemia30°19′04″N 30°21′15″E/30,317778 30,354167
Strona internetowa

Historia

edytuj

Klasztor Syryjczyków został założony w VI wieku przez trzech mnichów klasztoru Świętego Paisjusza, którzy uznając doktrynę monofizytyzmu opuścili macierzysty erem i założyli w pobliżu odrębny[3]. Klasztor ten był jednym z 50 eremów zbudowanych na terenie starożytnego Skete[2]. Istniejący do czasów współczesnych kościół klasztorny jest datowany na rok 645[3] (lub według innych danych 980[2]). Około 710 roku klasztor został sprzedany kupcom syryjskim, którzy ustanowili w nim erem dla mnichów z Syrii. Funkcjonował pod nazwą klasztor Matki Boga Syryjczyków. Podczas najazdu nomadów w 817 został zniszczony. Po odbudowie w roku 850 nadal pozostawał we władaniu Syryjczyków. W IX wieku powstał klasztorny donżon i mury obronne. W 1636 roku Synod koptyjskiego Patriarchatu ustanowił przełożonym klasztoru mnicha koptyjskiego[3]. Klasztor Syryjczyków jest jednym z czterech klasztorów starożytnego Skete, które przetrwały do czasów współczesnych[2]. Z tego klasztoru wywodził się Szenuda III, patriarcha Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego w latach 19712012[3].

 
Fresk „Zwiastowania Wśród Czterech Proroków” w kościele Najświętszej Marii Panny. Postaci od lewej do prawej: Mojżesz, Izajasz, Maryja Dziewica, Archanioł Gabriel, Ezechiel i Daniel[3]

Architektura

edytuj

Główną świątynią klasztoru jest kościół Najświętszej Marii Panny, datowany na 645[3] lub 980 rok[2]. Podczas prac renowacyjnych (1991[3]), pod późniejszymi warstwami pochodzącymi z okresu zwierzchnictwa syryjskiego, odkryto fresk[2] przedstawiający scenę Zwiastowania (wg publikacji koptyjskiej Fundacji św. Marka)[3] lub Wniebowstąpienia (według informacji UNESCO). Malowidło datowane jest na wiek X. W kościele przechowywane są relikwie Czterdziestu męczenników z Sebasty oraz św. Hennisa i św. Marutha[2]. Klasztorny donżon ma cztery kondygnacje. Na drugiej kondygnacji znajduje się wejście, które skomunikowane jest z klasztorem za pomocą drewnianego, zwodzonego mostku, oraz kaplica. Na trzeciej kondygnacji także kaplica. Na najwyższym piętrze znajduje się kolejna kaplica oraz cele mnichów[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Nazewnictwo Geograficzne Świata – Zeszyt 2 (Bliski Wschód). Warszawa: Instytut Geodezji i Kartografii, 2004, s. 58. ISBN 978-83-254-0825-1.
  2. a b c d e f g UNESCO: The monasteries of the Arab Desert and Wadi Natrun. UNESCO World Heritage Centre 1992-2017. [dostęp 2017-06-03]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j Youssria Sawris, Fawzy Estafanous, br. Bertie, Rafik Gabriel: El-Sourian Monastery. Wadi al-Natrun: The St. Mark Foundation, 2008, s. 1.