Klasztor Dominikanów w Smolanach
Klasztor Dominikanów w Smolanach – rzymskokatolicki dominikański kompleks klasztorny w Smolanach (rejon orszański obwodu witebskiego Białorusi), wzniesiony w XVIII w., zlikwidowany w 1832. Kościół klasztorny pozostawał czynny do lat 20. XX w. Obecnie (2024) nieużytkowany, w ruinie.
nr rej. 212Г000138 | |
Zrujnowany kościół klasztorny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Kościół | |
Właściciel | |
Klauzura |
nie |
Obiekty sakralne | |
Kościół |
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny |
Fundator |
Teodora Sanguszko |
Styl | |
Data budowy |
XVIII w. |
Data zamknięcia |
1832 (klasztor), lata 20. XX wieku (kościół) |
Data zburzenia |
zdewastowany |
Położenie na mapie Białorusi | |
54°36′01″N 30°03′37″E/54,600211 30,060417 |
Historia
edytujDominikański klasztor w Smolanach ufundowała w 1680 Teodora Sanguszkowa z Sapiehów. Pierwszy kompleks zabudowań klasztornych był wzniesiony z drewna. W XVIII w. na miejscu wymienionych budynków Sanguszkowie ufundowali nowe obiekty sakralne, tym razem w całości murowane, w stylu barokowym. Według innych świadectw kościół dominikański był murowany od początku swojego istnienia, a w II poł. XVIII w. został jedynie przebudowany[1]. Klasztor funkcjonował do 1832, gdy został zlikwidowany przez władze carskie. Kościół w Smolanach funkcjonował nadal, jako parafialny, a w 1899 został wyremontowany. Świątynia pozostawała czynna do lat 20. XX wieku, gdy została zamknięta[1].
Do II wojny światowej kompleks klasztoru stał pusty. Po zakończeniu konfliktu rozlokowano w nim warsztaty i garaże należące do smolańskiego kołchozu. Po 1989 zabudowania podominikańskie zostały ponownie porzucone. Pozbawione gospodarza, sukcesywnie popadają w całkowitą ruinę[1].
Architektura
edytujKompleks klasztoru w Smolanach składał się z parterowego budynku mieszkalnego dla zakonników oraz z kościoła. Budynek mieszkalny zbudowany był na planie prostokąta. Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest świątynią halową, trójnawową z transeptem. Na dwukondygnacyjnej fasadzie znajdowały się dwie trójkondygnacyjne wieże. Oprócz nich elewację zdobiły pilastry i gzymsy. Między górnymi poziomami wież znajdował się szczyt z wolutami. Całość została wzniesiona w stylu baroku wileńskiego[1].
-
Świątynia od strony wschodniej w 2005 r.
-
Wnętrze w 2005 r.
-
Fasada w 2016 r.
-
Rynek w Smolanach na pocz. XX w.
-
Chór i organy kościoła, pocz. XX w.
-
Kościół na akwareli Napoleona Ordy z 1877 r.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Grzegorz Rąkowski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 1997, s. 222, ISBN 83-904446-9-0, OCLC 835719268 .