Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010
Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety paraolimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na X Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich w 2010 roku w Vancouver.
Podczas igrzysk paraolimpijskich w Vancouver rozegrano 64 konkurencje w pięciu dyscyplinach sportowych[1]. W porównaniu do igrzysk w Turynie, do programu dołączono superkombinację w narciarstwie alpejskim[2][3]. Zawody w biathlonie, biegach narciarskich i narciarstwie alpejskim rozgrywane były w trzech kategoriach: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome[4][5][3].
W igrzyskach wzięło udział 502 sportowców (381 mężczyzn i 121 kobiet) z 44 państw[1]. Reprezentacje Argentyny, Bośni i Hercegowiny, Rumunii i Serbii po raz pierwszy uczestniczyły w zimowych igrzyskach paraolimpijskich[6][7][8][9][1].
Medale zdobyli reprezentanci 21 państw, co oznacza, że 23 reprezentacje zakończyły igrzyska z zerowym dorobkiem medalowym[10][1]. Po raz trzeci w historii zwycięstwo w klasyfikacji medalowej odniosła reprezentacja Niemiec, zdobywając 24 medale – 13 złotych, 5 srebrnych i 6 brązowych[11][12]. Najwięcej medali wszystkich kolorów wywalczyła druga w tabeli Rosja – 38, w tym 12 złotych, 16 srebrnych i 10 brązowych. Był to zarazem najlepszy występ Rosjan pod względem sumy wszystkich medali zimowych igrzysk paraolimpijskich[13].
Reprezentanci Słowacji po raz pierwszy w historii zdobyli złoto zimowych igrzysk paraolimpijskich[14]. Łącznie sześć medali tego kruszcu wywalczyli w narciarstwie alpejskim Henrieta Farkašová i Jakub Krako[15]. Był to najlepszy w historii występ paraolimpijski Słowaków, zarówno licząc zimowe, jak i letnie starty[14]. Najlepsze w historii występy w zimowych igrzyskach paraolimpijskich osiągnęły również reprezentacje Białorusi i Kanady[16][17], natomiast dla Japonii był to najlepszy zimowy start od igrzysk w Nagano w 1998 roku[18]. Reprezentacja Korei Południowej po raz drugi w historii zdobyła medal paraolimpijski w zimowej edycji imprezy, i po raz drugi był to medal srebrny[19].
Najsłabszy wynik w historii startów paraolimpijskich osiągnęła reprezentacja Austrii[20]. Dla reprezentacji Polski był to najgorszy występ od igrzysk w Örnsköldsvik w 1976 roku[21], dla Stanów Zjednoczonych i Francji – najsłabszy od igrzysk w Geilo w 1980 roku[22][23], a dla Czech i Włoch – od igrzysk w Lillehammer w 1994 roku[24][25]. Po raz szósty w historii igrzysk paraolimpijskich medalu nie zdobyła reprezentacja Wielkiej Brytanii[26].
Najbardziej utytułowanymi zawodniczkami igrzysk zostały: niemiecka biathlonistka i biegaczka narciarska Verena Bentele oraz kanadyjska narciarka alpejska Lauren Woolstencroft. Obie zdobyły po pięć złotych medali. Najwięcej medali wszystkich kolorów wywalczył natomiast rosyjski biathlonista i biegacz narciarski Nikołaj Połuchin, w dorobku którego znalazło się sześć medali – jeden złoty, cztery srebrne i jeden brązowy[27].
Złota medalistka w zjeździe kobiet w rywalizacji osób niewidomych, Kanadyjka Viviane Forest została pierwszą w historii paraolimpijką, która zdobyła złote medale na letnich i zimowych igrzyskach paraolimpijskich. Wcześniej, podczas igrzysk w Sydney w 2000 roku i w Atenach w 2004 roku została mistrzynią paraolimpijską w goalballu[28][29].
Klasyfikacja państw
edytujPoniższa tabela przedstawia klasyfikację medalową państw, które zdobyły medale na Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich 2010 w Vancouver, sporządzoną na podstawie oficjalnych raportów Międzynarodowego Komitetu Paraolimpijskiego[10]. Klasyfikacja posortowana jest najpierw według liczby osiągniętych medali złotych, następnie srebrnych, a na końcu brązowych. W przypadku, gdy dwa kraje zdobyły tę samą liczbę medali wszystkich kolorów, o kolejności zdecydował porządek alfabetyczny.
Miejsce | Państwo | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|
1. | Niemcy | 13 | 5 | 6 | 24 |
2. | Rosja | 12 | 16 | 10 | 38 |
3. | Kanada | 10 | 5 | 4 | 19 |
4. | Słowacja | 6 | 2 | 3 | 11 |
5. | Ukraina | 5 | 8 | 6 | 19 |
6. | USA | 4 | 5 | 4 | 13 |
7. | Austria | 3 | 4 | 4 | 11 |
8. | Japonia | 3 | 3 | 5 | 11 |
9. | Białoruś | 2 | – | 7 | 9 |
10. | Francja | 1 | 4 | 1 | 6 |
11. | Włochy | 1 | 3 | 3 | 7 |
12. | Norwegia | 1 | 3 | 2 | 6 |
13. | Hiszpania | 1 | 2 | – | 3 |
13. | Szwajcaria | 1 | 2 | – | 3 |
15. | Nowa Zelandia | 1 | – | – | 1 |
16. | Australia | – | 1 | 3 | 4 |
17. | Finlandia | – | 1 | 1 | 2 |
18. | Korea Południowa | – | 1 | – | 1 |
19. | Szwecja | – | – | 2 | 2 |
20. | Czechy | – | – | 1 | 1 |
20. | Polska | – | – | 1 | 1 |
Razem | 64 | 65 | 63 | 192 |
Klasyfikacje według dyscyplin
edytujBiathlon
edytujPodczas igrzysk paraolimpijskich w Vancouver przeprowadzono dwanaście konkurencji biathlonowych. W porównaniu do rywalizacji w Turynie, zmianom uległ krótszy z biegów – zamiast biegu na 7,5 km zawodnicy i zawodniczki uczestniczyli w biegu łączonym. W programie znalazło się po sześć biegów kobiet i mężczyzn. Konkurencje podzielone były na trzy kategorie: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome[30][31][4].
Medalistami zostali reprezentanci siedmiu państw. Najwięcej razy na podium stanęli zawodnicy rosyjscy, w dorobku których znalazło się szesnaście medali – pięć złotych, siedem srebrnych i cztery brązowe. Jedenaścioro biathlonistów zdobyło po dwa medale w Vancouver. W gronie osób niewidomych multimedalistami zostali: Verena Bentele (dwa złote medale), Witalij Łukjanenko (złoty i brązowy), Lubow Wasiljewa i Nikołaj Połuchin (oboje po dwa srebrne) oraz Michalina Łysowa (dwa brązowe). Spośród osób stojących po dwa medale wywalczyli: Anna Burmistrowa i Nils-Erik Ulset (oboje po jednym złotym i srebrnym) oraz Hryhorij Wowczynski (srebrny i brązowy). Z kolei w gronie osób na wózkach multimedalistami zostali: Irek Zaripow (dwa złote) oraz Ołena Jurkowśka i Marija Iowlewa (obie po jednym złotym i srebrnym)[4].
Miejsce | Państwo | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|
1. | Rosja | 5 | 7 | 4 | 16 |
2. | Ukraina | 3 | 3 | 4 | 10 |
3. | Niemcy | 3 | – | 2 | 5 |
4. | Norwegia | 1 | 1 | – | 2 |
5. | Finlandia | – | 1 | – | 1 |
6. | Białoruś | – | – | 1 | 1 |
6. | USA | – | – | 1 | 1 |
Razem | 12 | 12 | 12 | 36 |
Biegi narciarskie
edytujW ramach igrzysk paraolimpijskich w Vancouver rozegrano 10 konkurencji biegowych. W porównaniu do igrzysk w Turynie zmianom uległy biegi na najkrótszych dystansach – zamiast rywalizacji na dystansie 2,5 i 5 km przeprowadzono bieg sprinterski[32][5]. Konkurencje podzielone były na trzy kategorie: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome[5].
Dwadzieścia osób zdobyło przynajmniej po dwa medale w konkurencjach biegowych. Wśród osób stojących byli to: Kiriłł Michajłow (dwa złote i dwa srebrne medale), Ołeksandra Kononowa (dwa złote i jeden srebrny), Yoshihiro Nitta (dwa złote), Anna Burmistrowa (złoty i brązowy), Julija Batenkowa (trzy srebrne), Hryhorij Wowczynski (srebrny i brązowy) oraz Nils-Erik Ulset i Łarysa Warona (po dwa brązowe). W gronie osób na wózkach byli to: Irek Zaripow (dwa złote i srebrny), Ludmiła Wauczok (dwa złote i dwa brązowe), Siergiej Szyłow (dwa złote), Ołena Jurkowśka (dwa srebrne i brązowy) oraz Colette Bourgonje i Enzo Masiello (po jednym srebrnym i brązowym). Z kolei w rywalizacji osób niewidomych multimedalistami zostali: Verena Bentele i Brian McKeever (po trzy złote medale), Nikołaj Połuchin (złoty, dwa srebrne i brązowy), Michalina Łysowa (złoty i dwa srebrne), Lubow Wasiljewa (złoty, srebrny i brązowy) oraz Jadwiha Skorabahata (dwa brązowe)[33].
Miejsce | Państwo | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|
1. | Rosja | 7 | 9 | 6 | 22 |
2. | Kanada | 3 | 1 | 1 | 5 |
3. | Niemcy | 3 | 1 | – | 4 |
4. | Ukraina | 2 | 5 | 2 | 9 |
5. | Japonia | 2 | 1 | – | 3 |
6. | Białoruś | 2 | – | 6 | 8 |
7. | Włochy | 1 | 1 | 1 | 3 |
8. | Norwegia | – | 2 | 1 | 3 |
9. | Finlandia | – | – | 1 | 1 |
9. | Polska | – | – | 1 | 1 |
9. | Szwecja | – | – | 1 | 1 |
Razem | 20 | 20 | 20 | 60 |
Curling na wózkach
edytujRywalizacja w curlingu na wózkach po raz drugi w historii znalazła się w programie igrzysk paraolimpijskich, tak samo jak w 2006 roku w Turynie do zawodów przystąpiły zespoły mieszane[34]. Tytuł mistrzów paraolimpijskich obronili reprezentanci Kanady. W kanadyjskim zespole znalazła się Sonja Gaudet, która tym samym została pierwszą dwukrotną złotą medalistką paraolimpijską w curlingu[35]. Srebrny medal wywalczyli reprezentanci Korei Południowej, a brązowy – tak samo jak w Turynie – zawodnicy ze Szwecji[36][37].
Miejsce | Państwo | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|
1. | Kanada | 1 | – | – | 1 |
2. | Korea Południowa | – | 1 | – | 1 |
3. | Szwecja | – | – | 1 | 1 |
Razem | 1 | 1 | 1 | 3 |
Hokej na lodzie na siedząco
edytujTurniej paraolimpijski w hokeju na lodzie na siedząco znalazł się w programie igrzysk po raz piąty w historii[38]. Po raz pierwszy w historii w drużynach mogły grać kobiety[39]. Do turnieju przystąpiło osiem zespołów mieszanych[40][41].
Złoty medal zdobyła reprezentacja Stanów Zjednoczonych, srebrny Japonii, a brązowy Norwegii[41]. Startujący w amerykańskich barwach Joe Howard zdobył drugi w karierze złoty medal paraolimpijski (po igrzyskach w Salt Lake City w 2002 roku) oraz trzeci medal ogółem (wywalczył również brąz w Turynie w 2006 roku)[42]. Został w ten sposób pierwszym paraolimpijczykiem z dwoma złotymi medalami w hokeju na lodzie[38][43]. Z kolei srebrny medal dla Japonii był pierwszym medalem paraolimpijskim w tej dyscyplinie sportu. Trzecia w turnieju Norwegia pozostała jedynym państwem, które zdobyło medal paraolimpijski na wszystkich igrzyskach od 1994 roku[38].
Miejsce | Państwo | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|
1. | USA | 1 | – | – | 1 |
2. | Japonia | – | 1 | – | 1 |
3. | Norwegia | – | – | 1 | 1 |
Razem | 1 | 1 | 1 | 3 |
Narciarstwo alpejskie
edytujRywalizacja narciarzy alpejskich podczas igrzysk w Vancouver składała się z trzydziestu konkurencji. W porównaniu do igrzysk w Turynie, w programie znalazła się superkombinacja. Wszystkie konkurencje rozgrywano w trzech kategoriach: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome[2][3].
Najbardziej utytułowaną alpejką została startująca w konkurencjach na stojąco Lauren Woolstencroft. Zdobyła pięć złotych medali, zwyciężając we wszystkich konkurencjach w swojej kategorii. Tym samym została pierwszą w historii Kanadyjką, która podczas jednej edycji zimowych igrzysk wywalczyła pięć złotych medali[44]. Poza nią jeszcze 23 osoby zostały multimedalistami igrzysk paraolimpijskich w Vancouver. W konkurencjach na stojąco więcej niż jeden medal zdobyli: Gerd Schönfelder (cztery złote i jeden srebrny), Andrea Rothfuss (dwa srebrne i dwa brązowe), Vincent Gauthier-Manuel (dwa srebrne i jeden brązowy), Solène Jambaqué (dwa srebrne) oraz Cameron Rahles-Rahbula i Karolina Wisniewska (po dwa brązowe). Wśród osób na wózkach multimedalistami zostali: Martin Braxenthaler (trzy złote i jeden srebrny), Alana Nichols i Claudia Lösch (obie po dwa złote, jednym srebrnym i jednym brązowym), Stephani Victor (złoty i dwa srebrne), Christoph Kunz (złoty i srebrny), Akira Kanō (złoty i brązowy), Taiki Morii (srebrny i brązowy) oraz Philipp Bonadimann i Kuniko Obinata (po dwa brązowe). W zawodach osób niewidomych najbardziej utytułowani byli reprezentanci Słowacji – Henrieta Farkašová i Jakub Krako. Oboje zdobyli po trzy złote i jednym srebrnym medalu. Multimedalistami zostali ponadto: Viviane Forest (złoty, trzy srebrne i brązowy), Jon Santacana Maiztegui (złoty i dwa srebrne), Sabine Gasteiger (złoty i srebrny), Gianmaria Dal Maistro (srebrny i dwa brązowe) oraz Danelle Umstead i Miroslav Haraus (po dwa brązowe)[15].
W zjeździe mężczyzn (w kategorii: osoby stojące) przyznano dwa srebrne medale. Taki sam rezultat osiągnęli Marty Mayberry i Michael Brügger[15][45]. Brązowego medalu w tej konkurencji nie przyznano[15].
Miejsce | Państwo | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|
1. | Niemcy | 7 | 4 | 4 | 15 |
2. | Kanada | 6 | 4 | 3 | 13 |
3. | Słowacja | 6 | 2 | 3 | 11 |
4. | USA | 3 | 5 | 3 | 11 |
5. | Austria | 3 | 4 | 4 | 11 |
6. | Francja | 1 | 4 | 1 | 6 |
7. | Hiszpania | 1 | 2 | – | 3 |
7. | Szwajcaria | 1 | 2 | – | 3 |
9. | Japonia | 1 | 1 | 5 | 7 |
10. | Nowa Zelandia | 1 | – | – | 1 |
11. | Włochy | – | 2 | 2 | 4 |
12. | Australia | – | 1 | 3 | 4 |
13. | Czechy | – | – | 1 | 1 |
Razem | 30 | 31 | 29 | 90 |
Multimedaliści
edytujPodczas igrzysk paraolimpijskich w Vancouver 29 sportowców wywalczyło więcej niż jeden medal, w tym przynajmniej jeden złoty. Najwięcej – ośmioro – multimedalistów startowało w barwach Rosji. Trzynaścioro z multimedalistów stawało na podium paraolimpijskim w narciarstwie alpejskim, dwanaścioro jednocześnie w biegach narciarskich i biathlonie, a czworo tylko w biegach narciarskich.
Najwięcej medali wszystkich kolorów – sześć – zdobył Nikołaj Połuchin. Pierwsze miejsce w indywidualnej tabeli medalowej zajęły jednak Verena Bentele i Lauren Woolstencroft, które zdobyły pięć złotych medali.
Poniższa tabela przedstawia indywidualne zestawienie multimedalistów Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010, czyli zawodników i zawodniczek, którzy zdobyli więcej niż jeden medal paraolimpijski na tych igrzyskach, w tym przynajmniej jeden złoty.
Miejsce | Zawodnik | Państwo | Dyscyplina | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Verena Bentele | Niemcy | biathlon biegi narciarskie |
5 | – | – | 5 |
1. | Lauren Woolstencroft | Kanada | narciarstwo alpejskie | 5 | – | – | 5 |
3. | Gerd Schönfelder | Niemcy | narciarstwo alpejskie | 4 | 1 | – | 5 |
3. | Irek Zaripow | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
4 | 1 | – | 5 |
5. | Kiriłł Michajłow | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
3 | 2 | – | 5 |
6. | Martin Braxenthaler | Niemcy | narciarstwo alpejskie | 3 | 1 | – | 4 |
6. | Henrieta Farkašová | Słowacja | narciarstwo alpejskie | 3 | 1 | – | 4 |
6. | Ołeksandra Kononowa | Ukraina | biathlon biegi narciarskie |
3 | 1 | – | 4 |
6. | Jakub Krako | Słowacja | narciarstwo alpejskie | 3 | 1 | – | 4 |
10. | Brian McKeever | Kanada | biegi narciarskie | 3 | – | – | 3 |
11. | Claudia Lösch | Austria | narciarstwo alpejskie | 2 | 1 | 1 | 4 |
11. | Alana Nichols | USA | narciarstwo alpejskie | 2 | 1 | 1 | 4 |
13. | Anna Burmistrowa | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
2 | 1 | – | 3 |
13. | Marija Iowlewa | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
2 | 1 | – | 3 |
15. | Ludmiła Wauczok | Białoruś | biegi narciarskie | 2 | – | 2 | 4 |
16. | Yoshihiro Nitta | Japonia | biegi narciarskie | 2 | – | – | 2 |
16. | Siergiej Szyłow | Rosja | biegi narciarskie | 2 | – | – | 2 |
18. | Nikołaj Połuchin | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
1 | 4 | 1 | 6 |
19. | Viviane Forest | Kanada | narciarstwo alpejskie | 1 | 3 | 1 | 5 |
19. | Ołena Jurkowśka | Ukraina | biathlon biegi narciarskie |
1 | 3 | 1 | 5 |
19. | Lubow Wasiljewa | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
1 | 3 | 1 | 5 |
22. | Michalina Łysowa | Rosja | biathlon biegi narciarskie |
1 | 2 | 2 | 5 |
23. | Nils-Erik Ulset | Norwegia | biathlon biegi narciarskie |
1 | 2 | 1 | 4 |
24. | Jon Santacana Maiztegui | Hiszpania | narciarstwo alpejskie | 1 | 2 | – | 3 |
24. | Stephani Victor | USA | narciarstwo alpejskie | 1 | 2 | – | 3 |
26. | Witalij Łukjanenko | Ukraina | biathlon biegi narciarskie |
1 | 1 | 1 | 3 |
27. | Sabine Gasteiger | Austria | narciarstwo alpejskie | 1 | 1 | – | 2 |
27. | Christoph Kunz | Szwajcaria | narciarstwo alpejskie | 1 | 1 | – | 2 |
29. | Akira Kanō | Japonia | narciarstwo alpejskie | 1 | – | 1 | 2 |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Vancouver 2010 Paralympic Winter Games. Participation Numbers. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ a b Torino 2006 – alpine skiing. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ a b c Alpine Skiing Schedule and Results. Vancouver 2010 Paralymipics. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ a b c Vancouver 2010 – biathlon. Results Archive. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ a b c Cross-Country Skiing (Paralympic). Vancouver 2010 Paralymipics. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Argentina at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Bosnia and Herzegovina at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Romania at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Serbia and Montenegro at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ a b Medals. Vancouver 2010 Winter Paralympics. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).
- ↑ Germany at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ West Germany at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Russia at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ a b Slovakia at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ a b c d Vancouver 2010 – alpine skiing. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Belarus at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Canada at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Japan at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Korea at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Austria at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Poland at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ United States of America at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ France at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Czech Republic at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Italy at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Great Britain at the Paralympic Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Medallists. Vancouver 2010 Winter Paralympics. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ John Korobanik: Para-alpine star Viviane Forest has potential for huge Games medal haul. The Vancouver Sun, 11 marca 2010. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Mike Beamish: Paralympic para-alpine skiing: Canada’s Viviane Forest does the trifecta, wins visually impaired downhill gold. The Vancouver Sun, 18 marca 2010. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Biathlon (Paralympic). Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ Torino 2006 – biathlon. Results Archive. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ Torino 2006 – cross-country. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Vancouver 2010 – cross-country. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Wheelchair curling. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).
- ↑ Sonja Gaudet. The Canadian Encyclopedia. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).
- ↑ Wheelchair Curling at the Torino 2006 Paralympic Winter Games. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).
- ↑ Wheelchair Curling at the Vancouver 2010 Paralympic Winter Games. Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski. [dostęp 2019-09-24]. (ang.).
- ↑ a b c World Para Ice Hockey Results 1994 – 2019. World Para Ice Hockey. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ Kirsten Whelan: Women’s sledge hockey players are taking their game to the next level. The Ice Garden, 1 maja 2017. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Para Ice Hockey at the Vancouver 2010 Paralympic Winter Games. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ a b Ice Sledge Hockey Schedule and Results. Vancouver 2010 Winter Paralympics. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ Joseph Howard. Team USA. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ All-Time Paralympic Winter Games Multi-Medallists. Para Ice Hockey. IPC Historical Results Archive. [dostęp 2019-09-27]. (ang.).
- ↑ Woolstencroft wins fifth gold medal. The Vancouver Sun, 21 marca 2010. [dostęp 2019-09-29]. (ang.).
- ↑ Michael Brügger, Ski alpin. Swiss Paralympic. [dostęp 2019-09-29]. (niem.).