Kino Paradiso
Kino Paradiso (wł. Cinema Paradiso) – włoski film fabularny z 1988, drugi w dorobku reżyserskim Giuseppe Tornatore. Przedstawia historię przyjaźni kinooperatora Alfredo i małego chłopca Toto, którego wprowadza w magiczny świat kina.
| Gatunek | |
|---|---|
| Data premiery |
17 listopada 1988 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
155 minut (wersja pierwotna), |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Giuseppe Tornatore |
| Główne role |
Philippe Noiret, |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia |
Andrea Crisanti |
| Kostiumy | |
| Montaż |
Mario Morra |
| Produkcja |
Franco Cristaldi, |
| Dystrybucja |
NVC (Polska)[1] |
| Strona internetowa | |
Film otrzymał wiele nagród, m.in. Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny, Złoty Glob i nagrodę BAFTA oraz nominacje do Césara i Złotej Palmy.
W Polsce pojawia się także pod tytułami Nowe Kino Paradiso i Cinema Paradiso. Sceny do filmu były w większości kręcone w Bagheria, miejscowości rodzinnej reżysera.
Obsada
edytuj- Philippe Noiret – Alfredo
- Salvatore Cascio – Salvatore (dziecko)
- Marco Leonardi – Salvatore (młodzieniec)
- Antonella Attili – Maria (młoda)
- Jacques Perrin – Salvatore (dorosły)
- Pupella Maggio – Maria (stara)
- Leopoldo Trieste – Ojciec Adelfio
- Agnese Nano – Elena (nastolatka)
- Nicola Di Pinto – Wiejski idiota
- Brigitte Fossey – Elena (dorosła) (pojawia się jedynie w wersji reżyserskiej)
Fabuła
edytujSalvatore, znany włoski reżyser, na wieść o śmierci starego kinooperatora Alfredo przyjeżdża do swojego rodzinnego miasteczka na pogrzeb. Następuje retrospekcja w czasy dzieciństwa – Toto (jak nazywano Salvatore) jest wychowywany przez samotną matkę. Jedyną rozrywką w mieście jest małomiasteczkowe kino Cinema Paradiso, gdzie zafascynowany filmami chłopiec pomaga operatorowi Alfredo. Filmy cenzuruje ksiądz Adelfio, który dbając o dusze swoich owieczek, każe wycinać sceny pocałunków.
Pewnego dnia dochodzi do tragedii – kino zostaje strawione przez pożar, zaś Alfredo w wyniku oparzeń traci wzrok, lecz zostaje uratowany przez małego Toto. Cinema Paradiso zostaje odbudowane i otwarte pod nazwą Nuovo cinema Paradiso, a funkcję operatora otrzymuje w nim dorastający Salvatore.
Młodzieniec przeżywa miłość rodem z filmów, zakochując się w Elenie, córce miejscowego bankiera. Ta początkowo nie odwzajemnia jego uczuć. Salvatore cierpliwością i uporem zmienia nastawienie dziewczyny. W końcu w sylwestrową noc Elena udaje się z Salvatore do kina. Szczęście nie trwa długo, gdyż młody operator dostaje powołanie do wojska. Po powrocie okazuje się, że Elena wyjechała z rodzicami i nie wiadomo, gdzie przebywa. Ślepy Alfredo radzi Salvatore, aby ten wyjechał z rodzinnego miasteczka i więcej tu nie wracał, że jest stworzony do rzeczy wielkich.
Salvatore opuszcza miasto i powraca po trzydziestu latach. Po pogrzebie starego przyjaciela przyjdzie mu zostać świadkiem zburzenia Cinema Paradiso. Na miejscu kina powstanie parking. Alfredo pozostawił Salvatore w spadku taśmę filmową. W finale filmu główny bohater siada sam w sali kinowej i ogląda film, który przygotował dla niego stary kinooperator. Film składa się z ocenzurowanych przez księdza „gorszących” fragmentów starych filmów.
Nawiązania filmowe
edytujW Kino Paradiso można zobaczyć fragmenty ponad 20 różnych filmów, które oglądają bohaterowie. Są wśród nich:
- Życie do nas należy (tytuł oryginalny: Les Bas-fonds, włoski tytuł Verso la vita) z 1936 roku w reżyserii Jeana Renoira – pierwszy film, który ogląda i zarazem cenzuruje ojciec Adelfio;
- Mambo z 1954 roku w reżyserii Roberta Rossena;
- Ulisse z 1955 roku w reżyserii Maria Cameriniego.
Opinie o filmie
edytuj- The Best of Video. Poradnik: kino, tv, sat, video, pod red. Witolda Nowakowskiego[2]
- Wzruszający film o ludziach i kinie lat czterdziestych i pięćdziesiątych.
- Magdalena Michalska, Kultura (dodatek do Dziennika Polska-Europa-Świat)[3]
- Tornatore w lekkiej tonacji, w której utrzymana jest znaczna część „Cinema Paradiso”, oddał hołd ubogiej mieścinie z jej codziennymi kłopotami i pokazał fantastyczną panoramę kina z „Fatty'm” Arbuckle'm, Charliem Chaplinem i Anną Magnani w rolach głównych. W kadrach jego filmu pojawiają się fragmenty „lektur obowiązkowych”: „Dyliżansu” Forda, „Na dnie” Renoira, „Jestem niewinny” Langa, „Ziemia drży” Viscontiego czy „La strady” Felliniego.
Jest też w „Cinema Paradiso” gorzki posmak. Kiedy pali się taśma nitro, ogień ogarnia kino. Toto ratuje z płomieni Alfreda. Oślepionemu przyjacielowi chce dać swoje oczy, a gdy Alfredo się wycofuje, zajmuje jego miejsce w kabinie projekcyjnej. Dzięki tej szczypcie goryczy udało się reżyserowi zgrabnie ominąć mieliznę nostalgicznie naiwnej komedii.
- To historia ukazująca magię kina w najpiękniejszym wydaniu.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Nowości NVC. „Cinema Press Video”. 4/1992. s. 83.
- ↑ The Best of Video, pod red. Witolda Nowakowskiego, Warszawa 1994, s. 57.
- ↑ Magdalena Michalska, Magia filmowego dzieciństwa, „Kultura” (dodatek do Dziennika Polska-Europa-Świat), nr z dn. 26.01.2007, s. 79.
- ↑ Robert Gonera, Magiczne „Cinema Paradiso”, „Dziennik Polska-Europa-Świat” nr z dn. 1.02.2007, s. 28.
Bibliografia
edytuj- The Best of Video. Poradnik: kino, tv, sat, video, pod red. Witolda Nowakowskiego, Warszawa 1994, s. 56-57.
- Michalska M., Magia filmowego dzieciństwa, „Kultura” (dodatek do Dziennika Polska-Europa-Świat), nr z dn. 26.01.2007, s. 79.
Linki zewnętrzne
edytuj- Plakat z filmu
- Kino Paradiso w bazie IMDb (ang.)
- Kino Paradiso w bazie Filmweb
