Kazimierz Panek
Kazimierz Panek (ur. 15 lutego 1873 w Oświęcimiu, zm. 13 listopada 1935 w Bydgoszczy) – polski lekarz i weterynarz, profesor Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie, działacz turystyczny, członek Komendy Związkowej Stałych Drużyn Sokolich[1], taternik i narciarz, współzałożyciel i pierwszy redaktor czasopisma „Taternik”[2].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Jagielloński |
Edukacja i działalność zawodowa
edytujUkończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie, a następnie rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1897 roku uzyskał stopień doktora medycyny. W 1903 roku rozpoczął studia weterynaryjne na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Ukończył je w 1906 roku, uzyskując dyplom lekarza weterynarii i stanowisko profesora nadzwyczajnego. Siedem lat później został mianowany profesorem zwyczajnym w dziedzinie fizjologii.
W latach 1918–1920 pełnił funkcję rektora Akademii. Wykładał również na Uniwersytecie Lwowskim oraz na Politechnice Lwowskiej.
Podczas I wojny światowej pracował w armii austro-węgierskiej, kierując centralnym laboratorium bakteriologiczno-epidemiologicznym w Wiedniu i organizując szpitale zakaźne. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przeniósł się do Bydgoszczy, gdzie objął kierownictwo Wydziału Higieny Zwierząt Państwowego Instytut Naukowo-Rolniczego (który od 1927 roku stał się oddziałem Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach). Prowadził wówczas badania w zakresie chemii bakteriologicznej, związane m.in. z bakteriami gruźlicy i nosacizny.
Działalność w skautingu i polityczna
edytujOd początku XX wieku aktywnie zaangażował się w działalność społeczną i turystyczną. Od około 1900 roku był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, zaś od 1911 roku był działaczem skautingu (w latach 1914-1918 był naczelnym komendantem skautowym).
Był również działaczem politycznym i społecznym o narodowodemokratycznych przekonaniach: w 1925 roku przewodził bydgoskim strukturom Związku Ludowo-Narodowego.
Działalność turystyczna, taternicka i narciarska
edytujTaternictwo uprawiał w okresie około 1900-1909, od. ok. 1903 przewodził nieformalnej grupie taterników „Bacówka” (liczącej około 10 osób, w tym m.in. Ignacego Króla)[2]. Należał do Towarzystwa Tatrzańskiego, w latach 1906-1907 był wiceprzewodniczącym, a w okresie 1907-1909 przewodniczącym Sekcji Turystycznej Towarzystwa Tatrzańskiego (z której wywodzi się późniejszy Klub Wysokogórski). Wśród wielu osiągnięć organizacyjnych m.in. doprowadził wtedy do powstania Taternika i został jego pierwszym redaktorem (1907, a w okresie 1907-1910 był w kolegium redakcyjnym)[2].
W 1907 roku został współzałożycielem i pierwszym prezesem Karpackiego Towarzystwa Narciarzy we Lwowie, któremu przewodniczył do 1909 roku[2].
Został pochowany na bydgoskim cmentarzu św. Wincentego à Paulo.
Rodzina
edytujMiał syna Jerzego, taternika, autora artykułów o tematyce górskiej, studenta medycyny na Uniwersytecie w Poznaniu i tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Jerzy Panek zginął na jesieni 1943 w Warszawie jako Jerzy Lipiński[3]. Taternictwo uprawiały także siostra Kazimierza, Władysława Panek-Jankowska, oraz jego żona, lekarka Flora Mira Ogórek-Pankowa[4][2].
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Snopko, Udział członków "Sokoła" w zbrojnej walce o niepodległość Polski (1914-1919), w: Niepodległość i Pamięć 15/2 (28), 2008, s. 42.
- ↑ a b c d e Wielka encyklopedia tatrzańska Zofii i Witolda Paryskich, wersja internetowa - www.z-ne.pl, hasło „Kazimierz Panek”. [dostęp 2017-10-21].
- ↑ Bolesław Chwaściński: Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach. Warszawa: Sport i Turystyka, 1988, s. 236, 240. ISBN 83-217-2463-9.
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Panek (1873 – 1935). www.cmentarz.bydgoszcz.pl. [dostęp 2013-10-31].
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1. wersja internetowa www.z-ne.pl, dostęp [2017-10-21],
- Kazimierz Panek. www.cracovia-leopolis.pl. [dostęp 2017-10-21].
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje Kazimierza Panka w bibliotece Polona
- Kazimierz Panek, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-14].