Kazimierz Mieczkowski
Kazimierz Marceli Mieczkowski herbu Bończa (ur. 20 lutego 1742 w Kojni - 19 marca 1811 w Dreźnie), syn Kazimierza i Ewy z Zamojskich żonaty z Zofią z Nietyksów.
 Bończa | |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Elektor 1764 z ziemi liwskiej, łowczy łomżyński 1767, szambelan, zdaniem niektórych źródeł przyjaciel Stanisława Augusta Poniatowskiego, zdaniem innych znienawidzony przez króla. W 1775 r. otrzymał starostwo rabsztyńskie celem rozwoju hutnictwa. Starosta zawskrzyński i rabsztyński 1790 r. Kazimierz Mieczkowski należał do Rady Nieustającej. Adam Tadeusz Naruszewicz w Podróży Kaniowskiej opisał wspaniałe przyjęcie wydane przez Kazimierza Marcelego Mieczkowskiego na cześć króla w dobrach rabsztyńskich. Poseł na sejm grodzieński 1793 roku z województwa krakowskiego[1]. Z ramienia konfederacji targowickiej mianowany został w 1793 roku członkiem Komisji Edukacyjnej Koronnej[2]. Należał do Komisji Edukacji Narodowej, podobnie jak Józef Ankwicz i Antoni Raczyński, w okresie 31 V 1793 do 9 XI 1793[3]. Sejm grodzieński (1793) nominował go do Rady Nieustającej.[4] Był członkiem konfederacji grodzieńskiej 1793 roku[5].
W czasie insurekcji warszawskiej 17, 18 kwietnia 1794 okoliczności zmusiły go do ucieczki z Warszawy, ponieważ nie znalazł odpowiedniego schronienia. Zanotowano wówczas na jego temat: „starosta Rabsztyński Mieczkowski, członek Rady Nieustającej, gdyż nie dawano mu ani miejsca na odpoczynek, ani dostatecznego posiłku. Wyszedł tedy na ulicę i z dobytą szpadą w ręku wmieszał się pomiędzy tłum (...)”. Mieczkowski znany był z wystawnego stylu życia. Skłonność ta doprowadziła do kłopotów finansowych 'zniszczyło całkowicie jego własną fortunę i doprowadziło do znacznego zadłużenia, które zabezpieczono na intracie dóbr rabsztyńskich'. Ostatni spośród starostów rabsztyńskich. Pobierał stałą pensję od Rosji, w związku z czym mówiono o nim, jak i o innych, kreatura Igelstroma.
Po rozbiorze, pomimo ofiarowanych mu godności, zdecydował się na emigrację. Zamieszkał i zmarł w Dreźnie. Zmarł bezdzietny.
Kawaler polskiego orderu św. Stanisława oraz rosyjskiego orderu św. Anny II kategorii.
Na grobowcu w Dreźnie zapisano: „Tu leży JW. Kazimierz Marceli Mieczkowski, Starosta rabsztyński, aktualny stanu kosyliarz Najjaś. Imperatora całej Rossyi. Kawaler orderu polskiego Ś-go Stanisława i orderu rossyjskiego Ś-ej Anny 2-ej klassy. Urodził się w Kojni d. 20 lutego 1742 r.. umarł w Dreźnie 19 marca 1811 r."
Eustachy Marylski stwierdza, że był to człowiek, który służył chętnie silniejszej stronie. W latach 1794–1795 przebywał w Petersburgu. Generał Buksweden powoływał go do ważnych urzędów, 15 stycznia 1795 powołał go do Warszawy na Sędziego w Assesoryi, Mieczkowski nie stawił się gdyż przebywał wówczas w Petesrburgu, 11 miesięcy później na stanowisko powołano Wincentego Poniatowskiego, dalekiego krewnego króla. W Petersburgu Mieczkowski otrzymał rangę Rzeczywistego Radcy Stanu. W swoich dobrach, a raczej starostwach swoich rozwijał przemysł, w dobrach jego znajdowały się piece i fryszerki, pod którym to pozorem król Stanisław August Poniatowski odwiedził dom Mieczkowskiego, dnia 3 lipca 1787 r., chciał bowiem uchodzić za opiekuna narodowego przemysłu i znawcę górnictwa.
Bibliografia
edytuj- Seweryn hr. Uruski, Rodzina. Herbarz Szlachty Polskiej
- Wacław Tokarz, Insurekcja Warszawska. 17 i 18 kwietnia 1794 r., Książka i wiedza, 1950.
- Zbigniew Mieczkowski, Ziemianie Polscy XX wieku, (red) J. Leskiewiczowa.
- Alicja Falniowska-Gradowska, Lustracja województwa krakowskiego, 1765, 1973.
Przypisy
edytuj- ↑ Dmitrij Ivanovič Ilovajskij, Sejm Grodzieński roku 1793: Ostatni Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Poznań 1872, s. 342.
- ↑ Korrespondent Kraiowy y Zagraniczny. 1793, nr 36 + dod., s. 709 (mylnie 789).
- ↑ Mizia K., Protokoły z posiedzeń Komisji Edukacji Narodowej, 1786-1794, tom 2, s. 348; Chamcówna M., Uniwersytet jagielloński w dobie Komisji Edukacji Narodowej, 1959, s. 197; Grabski, W. M., U podstaw wielkiej reformy: karta z dziejów Komisji Edukacji Narodowej, 1984, s. 372.
- ↑ Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 344.
- ↑ Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 54.