Kawerna w Bodzowie lub Kawerna IV – kawerna na wzgórzu Solnik w Dzielnicy VIII Dębniki w Krakowie. Znajduje się pod szczytem wzgórza, w odległości około 150 m od ruin fortu artyleryjskiego 53 „Bodzów”[1].

Kawerna w Bodzowie
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Solnik, Kraków

Właściciel

teren komunalny

Długość

265 m

Deniwelacja

5,70

Wysokość otworów

240 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku północy

Kod

J.BK-02.22

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kawerna w Bodzowie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kawerna w Bodzowie”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kawerna w Bodzowie”
Ziemia50°02′03″N 19°52′08″E/50,034250 19,868944
Strona internetowa

Opis obiektu

edytuj

Wykuta w skale kawerna ma 6 otworów. Otwory nr 5 i 6 mają ekspozycję południowo-wschodnią. Otwór nr 6 wychodził w najwyższym miejscu kamieniołomu, ale jest zasypany. Obok niego, na tej samej wysokości wychodzi otwór nr 5. Prowadzą od nich w głąb skały korytarze do dużych komór wykutych w głębi skał. Od komór tych można wyjść na drugą stronę zbocza otworami nr 1, 2, 3 lub 4. Otwór nr 4 znajduje się na szczycie wzgórza. Najłatwiejsze wejścia do kawerny prowadzą otworami nr 2 i 3 o ekspozycji północnej. Krótkie korytarze za tymi otworami doprowadzają do sali o wymiarach 15 m × 6 m. Wewnątrz są jeszcze dwie inne duże komory i trzy mniejsze, połączone systemem korytarzy. Te większe mają prostokątny kształt i rozmiary 28 × 6 m, wysokość 3 m[2].

Kawernę wykuto w wapieniach pochodzących z jury późnej. Na dnie jej korytarzy i komór znajduje się drobny wapienny gruz zmieszany z gliną. Brak nacieków. Kawerna jest sucha, tylko podczas deszczów jej strop w niektórych miejscach przecieka. Światło słoneczne oświetla jedynie partie przy otworach i komorę za otworami nr 2 i 3. Zimą między tymi otworami a otworem 5 istnieje przewiew powietrza[2].

Zimą w kawernie hibernują nietoperze[2].

Historia

edytuj

Kawerna należała do fortu artyleryjskiego nr 53 „Bodzów” będącego jednym z obiektów Twierdzy Kraków. Wykuli ją Austriacy w latach 1914–1916. Miała służyć jako schron[3]. Jej plan i dokumentację opracował B. Słobodzian w lutym 1997 r.[2].

Na południowych zboczach Solnika, nad ul. Tyniecką znajduje się druga kawerna fortu „Bodzów” – kawerna Kostrze[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-09-28].
  2. a b c d Bogdan Słobodzian, Kawerna w Bodzowie, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-10-07].
  3. Janusz Bogdanowski, Warownie i zieleń twierdzy Kraków, Kraków, 1979